Lwowski ptak. Bohaterska obrona Lwowa widziana oczami dziewczyny - Piotr Tymiński

Lwowskie Orlęta zostały otoczone wspaniałą legendą. Swym bohaterskim czynem stworzyły bowiem mit o zgodnym współdziałaniu Polaków w obliczu śmiertelnego niebezpieczeństwa. Oprócz opisu krwawych zmagań Orląt, żołnierzy i oficerów Autor przedstawia losy ludzi, którzy po dramatycznej obronie Lwowa nie mogli w nim pozostać. Sugeruje też, aby odwiedzający Lwowski Panteon z czcią pochylili głowy pośród rzędów tamtejszych krzyży.

Książkę zatytułowaną Dzieci Lwowa tworzą dwie wzruszające i tchnące najczystszym patriotyzmem opowieści o małych mieszkańcach miasta, przez stulecia uważanego za ostoję polskości na kresach dawnej Rzeczypospolitej. Bohaterem pierwszej z owych historii jest chłopczyk, oderwany od rodzinnego domu przez zawieruchę Wielkiej Wojny i skazany na poniewierkę wśród obcych; akcja drugiej z nich dzieje się w roku 1918, kiedy to kilkoro nastoletnich lwowian bierze udział w obronie swego miasta przed siłami ukraińskimi. Jakie na nich czekają przygody? Czy kilkuletni malec nie zapomni ojczystego języka? Czy po dniach spędzonych wśród rosyjskich okopów będzie pamiętał, kim jest i skąd się wywodzi? Jak nastoletni żołnierze zniosą trudy walki i czy będzie im dane po zwycięstwie powrócić do bezpiecznego domu? Bo cóż z tego, że z postury tacy mali, kiedy serca ich takie mężne…

Niecodzienny reportaż z wędrówek po wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej. Opis obfituje w liczne epizody wojennej i powojennej tułaczki rodziny Autora, osnute na tle historyczno-geograficznej charakterystyki tamtych regionów – Polesia, Nowogródczyzny, Wileńszczyzny. Na tle osobistych wspomnień Autor rysuje także obraz zakorzenienia historycznego i kulturowego wielu Polaków. Do dzisiaj żyją tam przecież ludzie, którzy przyznają się do polskich korzeni, choć często już nie mówią po polsku.

Unikatowy słownik przedwojennej lwowskiej mowy, słynnego bałaku, z którego słynęło to piękne miasto w okresie II Rzeczpospolitej.

Niniejsze opracowanie zostało przygotowane przez rodowitego Lwowiaka, który „ni tyłku w gadaniu, ali nawyt w pisaniu” zaciąga jeszcze tamtą mową. Oprócz tłumaczenia bałakowych wyrazów słownik zawiera też zebrane z różnych źródeł przykłady ich użycia w potocznej mowie galicyjsko-lwowskiej, zarówno tej żywej, codziennej, jak również w utrwalonej na piśmie przez sławnych i mniej znanych, a często nawet anonimowych lwowskich autorów. Po raz pierwszy podjęto też próbę przekładu współczesnej polszczyzny na ówczesny język lwowski, dodając słowniczek „z tutejszego na tamtejsze”.

Powstanie Warszawskie miało trwać kilka dni. Godzina „W” zastała kobiety w codziennych sytuacjach: na ulicach, w szkołach, w domach. Walczyły wszystkie, każda na swój sposób. Ratowały rannych, chroniły swoje dzieci, chwyciły za broń. Umawiały się na randki w cieniu spadających bomb, brały śluby w białych kitlach sanitariuszek zamiast sukien. Odniosły największe zwycięstwo – przeżyły.

Anna Herbich w przejmujący sposób pokazuje, jak naprawdę wyglądało życie w czasie 63 dni heroicznej bitwy. Pozwala nam zobaczyć Powstanie Warszawskie z zupełnie innej perspektywy: oczami kobiet.

„Armii Andersa towarzyszyły niesamowite kobiety. Wyrwane ze swego dotychczasowego życia przez ślepy los dziejowej zawieruchy, w ekstremalnych warunkach wojennych te zwyczajne dziewczyny stawały się niezwykłe. Amazonki XX wieku, które walcząc z przeciwnościami losu, odkrywały swe nowe powołanie. Walczyły, choć nie to było ich marzeniem. Dzięki tej książce ich losy przestają być anonimowe i nabierają indywidualnego rysu, który uświadamia nam, jak ważne jest, by te wspomnienia nie zaginęły, by doczekały się swojej publikacji.” - Anna Maria Anders

Dzieci przetrwały rzeź. Teraz opowiadają historię zamordowanych rodziców i dziadków.

Wołyńskie dziewczęta były jeszcze dziećmi, gdy rozpoczął się pogrom. Widziały śmierć rodziców, braci, sióstr i rzeź całych wsi. Słyszały błagania bezbronnych ofiar opętanych szałem mordu Ukraińców. Z dnia na dzień straciły nie tylko najbliższych, ale również swoją ojcowiznę.

Autorka, Eva Schloss, była najpierw przyjaciółką, a potem przyrodnią siostrą Anne Frank, której Dziennik jest jednym z najważniejszych świadectw o Holocauście

Mieszkały w sąsiednich kamienicach w Amsterdamie zanim zostały zmuszone do ukrywania się. W 1944 roku ich kryjówki zostały odkryte i obie dziewczynki wraz ze swoimi najbliższymi trafiły do Auschwitz. Anne nie przeżyła wojny. Z jej rodziny ocalał tylko ojciec, Otto Frank. Evie wraz z matką udało się przetrwać. Otto po wojnie związał się z matką Evy. W ten sposób połączyły się losy tych rodzin, a książka Evy jest w pewnym sensie kontynuacją Dziennika Anne Frank, swoistym Post Scriptum napisanym przez ocalałą z zagłady.

Tę książkę można pochłonąć w jeden wieczór, bo narracja jest dynamiczna i barwna, ale nie da się jej odłożyć potem na półkę. Trzeba sięgnąć po nią jeszcze raz i jeszcze raz, by odkrywać kolejne warstwy tej opowieści. Eva bowiem nie tylko opowiada historię, jakich znamy już wiele, ale rzuca też Czytelnikom wyzwanie. Zmusza nas, byśmy przemyśleli, czy to, co sądzimy o świecie i o człowieku da się obronić wobec takiego doświadczenia.

W 1930 roku otwarto we Lwowie Muzeum Zasłużonych Polek. W niewielkich salkach znalazły się obrazy, rzeźby, zdjęcia, dokumenty oraz pamiętniki z powstań i wojen. A także osiemnaście pudeł z biogramami. Można się domyślać, że były wśród nich nazwiska znane, ale i te zupełnie zapomniane. Podobnie jak w zebranych tu opowieściach.

Pierwszy tom opowieści o 200 miastach i miasteczkach kresowych. W książce zamieszczono 275 fotografii, które cudem przetrwały częstokroć zagładę ich pierwszych właścicieli, a indeks zawiera ponad 1300 nazwisk. Walorem tej książki jest to, co wyróżnia twórczość prof. Stanisława Nicieji - piękny literacki język, erudycja i potoczysta, sugestywna narracja dodatkowo okraszona bogatą ikonografią. Ostatni rozdział to epitafium dla Adama Hanuszkiewicza – lwowianina, genialnego aktora i reżysera.

Opowieść o bogactwie życia codziennego XIX- i XX-wiecznego Lwowa. Próba przedstawienia żywego miasta i jego ludności, dotychczas często w opracowaniach pomijanej. Jej mentalność, wielokulturowość i relacje społeczne. Bogactwo architektury, postęp i rozwój. Książkę wzbogacają piękne, czasem wzruszające ilustracje, ukazujące pełną krasę tego niezwykłego miasta i jego mieszkańców.

Polityczny zatarg między polskimi i ukraińskimi poddanymi Austrii, trwający przez ostatnie dekady egzystencji monarchii, 1 listopada 1918 r. przekształcił się w wojnę między obu narodami. Jej celami stało się przejęcie Lwowa i zapewnienie sobie dostępu do złóż ropy naftowej z Borysławiem i Drohobyczem. Lwów oba narody otaczały przeświadczeniem, że zajmuje wyjątkowe miejsce w ich dziejach, jest miastem wyposażonym w materialne i duchowe świadectwa ich przeszłości i żywotności. Liderzy obu społeczeństw długo, niemal do końca Wielkiej Wojny ignorowali lub lekceważyli aspiracje i postawy galicyjskich Żydów, choć stanowili oni pod względem wielkości w kraju trzecią, a we Lwowie drugą grupę narodową. Należy w nich dostrzec trzecią stronę konfliktu w Galicji Wschodniej, najsłabszą i o ograniczonym wpływie na rezultat działań bojowych. Lekceważoną i traktowaną instrumentalnie przez pozostałe strony konfliktu, jednocześnie doświadczaną brutalnym traktowaniem przez żołnierzy i ludność cywilną.

Ta publikacja służy nie tylko propagowaniu prawdy historycznej, ale też wyrażeniu wdzięczności wobec Orląt i ma wspomóc finansowo budowę pomnika ku ich czci albowiem z każdej książki 10 zł przeznaczone jest na budowę pomnika Orląt Lwowskich w Krakowie.

Dwunasty tom „Krakowskiego Pisma Kresowego” dotyka zagadnień związanych z szeroko rozumianą codziennością na pograniczu etnicznym, jakim były ziemie wschodnie dawnej Rzeczypospolitej, zarówno w trakcie jej istnienia, jak i po upadku.