Architektura

Żoliborz w okresie międzywojennym to nie tylko nowoczesne bloki, budynki wielorodzinne i wille, ale też magiczne zakątki: uliczki, parki, kościoły, place. Uwiecznione na kliszy fotograficznej zachowały się w pamięci wielu osób i stanowią świadectwo przeszłości tej niezwykle dynamicznie rozwijającej się dzielnicy. W albumie zamieszczono ponad osiemdziesiąt nowych fotografii Żoliborza, a wiele z nich publikowanych jest po raz pierwszy. Bogaty zasób zdjęć i ich różnorodne źródła sprawiły, że w tym wydaniu książki znalazły się fotografie niezamieszczone w poprzednim tomie. Zapraszamy na spacer po dzielnicy, którą uważano przed wojną za jedną z najpiękniejszych dzielnic nowoczesnej Warszawy.

Album ze zdjęciami Henry’ego N. Cobba prezentuje po raz pierwszy w Polsce kolorowe fotografie zrujnowanej Warszawy, Szczecina i Wrocławia i innych miast Polski. Henry N. Cobb w 1947 roku wraz z grupą amerykańskich architektów odwiedził m.in. Anglię, Czechosłowację i Polskę, by obejrzeć postępy w odbudowie tych krajów ze zniszczeń wojennych. Zrobił ponad 100 fotografii (z czego ok. 40 z Warszawy), które po 65 latach prezentuje w albumie Dom Spotkań z Historią.

Autorzy albumu – Krzysztof Jaszczyński i Maria Sołtys – zestawili fotografie zniszczonych obiektów z projektami architektonicznymi, które w tych miejscach miały być realizowane. Materiały te uświadamiają kompleksowość zamysłów i działań polskich architektów oraz urbanistów, zakorzenienie planów w przedwojennej myśli urbanistycznej przy jednocześnie nowatorskim charakterze procesu odbudowy na niespotykaną wcześniej skalę. Rok 1947, w którym wykonano zdjęcia, był ostatnim, w którym architekci i urbaniści cieszyli się względną wolnością w projektowaniu.

Ponad sto budynków, wiele niepublikowanych dotąd materiałów ikonograficznych. Nowe ustalenia związane z historią obiektów oparte na niewykorzystanych dotychczas źródłach archiwalnych to efekt nie tylko żmudnych poszukiwań, ale przede wszystkim detektywistycznego zacięcia autorki, która zaprasza w fascynującą podróż szlakiem krakowskiej architektury II Rzeczypospolitej.

Do książki dołączona mapa Stołecznego Królewskiego miasta Kraków.

Książka Tomasza Bolanowskiego Architektura okupowanej Łodzi. Niemieckie plany przebudowy miasta przedstawia mniej znaną kartę historii Łodzi w czasie okupacji. Łódź miała się stać prawdziwym niemieckim miastem. Autor przedstawia plany, zamierzenia urbanistyczne i architektoniczne Niemców. Już w styczniu 1940 r. okupant prawie czterokrotnie powiększył administracyjne granice miasta, a w ciągu roku gotowy był Plan Gospodarczy Łodzi sporządzony przez prof. Walthera Bangerta z biura Alberta Speera. W październiku 1941 r. rozkazem Adolfa Hitlera Łódź została objęta ustawą o Neugestaltung deutscher Städte. Były to dokumenty umożliwiające jej kompleksową przebudowę.

Architektura szkolna II Rzeczypospolitej (1918-1939) ukazuje, jak rozwijało się polskie szkolnictwo, jak projektowano i realizowano budynki, będące połączeniem tradycji i nowoczesności. "Budujmy szkoły!" - w myśl tego hasła wznoszono nie tylko reprezentacyjne gmachy w dużych miastach, ale także wiele szkół na wsiach i w miasteczkach. Rozwój szkolnictwa powszechnego był priorytetem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, a projekty szkół często powierzano znanym, w tym najwybitniejszym architektom.

Celem nowej publikacji Michała Pszczółkowskiego jest popularyzacja wiedzy na temat międzywojennej architektury szkolnej, wiele uwagi poświęcono zagadnieniom opieki i ochrony istniejących budynków. W książce zostały też uwzględnione obiekty z terenu Kresów Wschodnich, znajdujące się obecnie za wschodnią granicą Polski. Architekturę szkolną II Rzeczypospolitej wzbogacają unikalne materiały archiwalne i współczesne zdjęcia, dokumentujące stan międzywojennych budynków szkolnych.

Książka Architektura Śląskiej Kolei Górskiej Gorlitz/Węgliniec – Jelenia Góra – Wałbrzych ukazuje nieznane dotąd wątki historyczne z okresu budowy szlaku kolejowego, prezentuje głównych budowniczych i twórców tej kolei, przedstawia architekturę stacji kolejowych z uwzględnieniem ich lokalizacji przestrzennej, zastosowanego budulca, wystroju architektonicznego oraz rozplanowania funkcjonalnego wnętrz najważniejszych obiektów dworcowych. 

Autor omawia najważniejsze budynki publiczne powstałe pomiędzy dwiema wojnami światowymi. Szczególną uwagę zwraca na gmachy wybudowane na kresach wschodnich, które przez wiele lat były zapomniane ze względu na powojenną sytuację polityczną, a z pewnością zasługują na uwzględnienie w dziejach architektury polskiej. Przedstawiając kolejne przykłady, kreśli opowieść, z której wyłania się tło historyczne – każdy gmach miał manifestować stabilność i potęgę państwa polskiego. 

Album przedstawia kolekcję fotografii autochromowych Tadeusza Rzący (1868-1928), prekursora fotografii barwnej w Polsce. Ten unikatowy zbiór ukazujący w kolorze świat początku wieku znajduje się w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie. Tekst wstępu wprowadza czytelnika w historię fotografii autochromowej i dokonania Tadeusza Rzący, a interesującym kontrapunktem dla prezentowanych zdjęć jest wywiad z Adamem Bujakiem, który w archiwalnych fotografiach Rzący odnajduje wspólnotę spojrzenia na piękno małopolskiego krajobrazu i zabytki Krakowa.

W książce zaprezentowano 102 murowane kościoły barokowe znajdujące się na terenie województwa wielkopolskiego. Pięknie wydana publikacja, kilkaset profesjonalnych fotografii, zwięzłe i rzeczowe opisy w języku polskim i angielskim.

Napisane z pasją i wnikliwością – pierwsze popularno-naukowe opracowanie dziejów warszawskiego Belwederu. Z mnogości przytoczonych szczegółów wyłania się wszechstronny obraz klasycystycznego pałacu w czasie jego dwustuletniej historii.

Nowe wydanie albumu "Białowieża, carska rezydencja" podzielone jest na trzy rozdziały. W pierwszym znalazły się cudem odnalezione fotografie przygotowane przez Z. Karasika dla carskiej rodziny. Drugi - to wydobyte z archiwów obrazki pałacu, jego otoczenia i wizyt carskiej rodziny w Białowieży. Wreszcie trzeci rozdział, poświęcony białowieskiej drodze żelaznej, zawiera zdjęcia budynków kolejowych, wagonów carskiego pociągu i wnętrz salonek. Obecnie autorki przygotowały drugie wydanie albumu, poprawione i uzupełnione o nowe fakty, dokumenty i fotografie. Dodany został rozdział o carskich salonkach, którymi car wraz z rodziną dojeżdżał do Białowieży. Te zdjęcia także nigdy jeszcze nie były publikowane. Tekst wzbogacony został o wersję angielską.

Oddajemy w ręce Czytelników bogato ilustrowany album o najpiękniejszych sanktuariach maryjnych Kresów południowo-wschodnich. Mamy nadzieję, że stanie się on niezapomnianą wędrówką, po czasem zapomnianych już miejscach i kościołach.

Książka opatrzona jest dwustronicowym wstępem napisanym przez autora. Tom pierwszy zawiera 383 strony. Tom drugi to tylko 192 strony, ponieważ śmierć autora zatrzymała pracę przy encyklopedii na literze "L". Oba tomy wydane są w jednym woluminie.

Praca ta jest alfabetycznym spisem licznych i wspaniałych przykładów budownictwa drewnianego w dawnej Polsce " na jej kartach prezentowane są obiekty z Podlasia, Mazowsza, Litwy, Żmudzi, z pogranicza Podola i Wołoszczyzny, z Galicji, z Czerwonej Rusi, Poznańskiego, Grodzieńszczyzny i innych regionów. Autor opisuje także nieistniejące już obiekty z terenów Litwy, Podlasia, Mazowsza, Lubelszczyzny, Ukrainy, Żmudzi, Ziemi Sandomierskiej, Opatowskiej, Radomskiej itd.

Z. Gloger przedstawia w swojej książce dawne cerkwie drewniane, stare domy, chaty, dwory szlacheckie, pałace, stare pomniki przyrody, dzwonnice, kościoły, lamusy, krzesła, krzyże, kufry etc. Łącznie księga zawiera około 550 zdjęć, rysunków i rycin (m.in. świetne rysunki Z. Glogera oraz ryciny wg Jana Matejki).
Jest to praca o wyjątkowej wartości naukowej (etnograficznej i historycznej) z uwagi na fakt, iż większość prezentowanych obiektów nie przetrwała do naszych czasów.

Poznaj historię miasta, które w latach międzywojennych miało zupełnie inne oblicze i było jednym z NAJciekawszych miejsc w Polsce. Poczuj klimat przedwojennej Bydgoszczy, odkryj NAJbardziej zadziwiające fakty z życia mieszkańców, przeczytaj NAJdziwniejsze ciekawostki. W poszczególnych rozdziałach zostały omówione NAJważniejsze aspekty życia miasta, m.in. przestrzeń miejska, architektura, handel, komunikacja, służba zdrowia, sztuka i nauka. Książka zawiera dokumenty, dane statystyczne, informacje adresowe oraz kilkaset NAJpiękniejszych fotografii. 

Centralny Okręg Przemysłowy (COP) 1936–1939. Architektura i urbanistyka to także hołd złożony pamięci polskich architektów i inżynierów międzywojnia, pracy budowniczych i tysięcy ludzi, bez których COP nigdy by nie powstał. O znaczeniu tego największego przedsięwzięcia inwestycyjnego II Rzeczypospolitej świadczą do dzisiaj obiekty, będące niezmiennym źródłem inspiracji.

Książka "Cerkwie drewniane dawnej Galicji Wschodniej" jest pierwszym tomem serii, w której publikowane będą wybrane, najcenniejsze fotografie ze zbiorów Fototeki Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednego z najstarszych archiwów fotograficznych o profilu historyczno-artystycznym na ziemiach polskich (rok założenia 1884). Tom zawiera dwa naukowe eseje, autorstwa Piotra Krasnego i Wojciecha Walanusa.

Albumowi towarzyszy katalog, w którym zostały podane najważniejsze fakty historyczne dotyczące poszczególnych budowli (wraz z podstawową bibliografią) oraz szczegółowe informacje o fotografiach (technika, wymiary, datowanie, autorstwo, inskrypcje, znaki własnościowe itd.)

Drewniana architektura cerkiewna Wschodniej Galicji jest zjawiskiem, które nie ma sobie równych w skali Europy.

Różnorodność typów i bogactwo form wprawia w zdumienie każdego, kto zapozna się z tym tematem. Szczególnie zachwycają się nim przybysze z krajów, gdzie buduje się z kamienia, a drewno służy głównie jako opał. Zachwycają, a jednocześnie dziwią, że można budować takie cuda, z tak nietrwałego materiału.

Rzeczywiście, pożary były plagą dziesiątkującą drewnianą architekturę sakralną, ale mimo to, do początku XX w. dotrwały setki przepięknych cerkwi, z których najstarsze sięgały początku XVI w. Później na cerkwie drewniane spadły inne nieszczęścia. Wiele bezcennych budowli rozebrano w związku z budową nowych – murowanych. Obie wojny światowe również zebrały swoje żniwo. Ciężki czas nastał, gdy tereny Galicji znalazły się pod panowaniem sowieckim. Znów najwyższej klasy świątynie rozpadały się pozbawione opieki lub były rozbierane.

W albumie zaprezentowano również niemniej fascynujące cerkwie murowane, od tych najstarszych z XIII–XIV w., po budowle dwudziestowieczne. Ten niezwykły świat galicyjskich cerkwi został utrwalony na fotografiach z okresu od ostatniej ćwierci XIX w., po koniec czwartej dekady XX w. Wiele z tych zdjęć przepadło lub znajduje się w nieznanych nam miejscach, jednak sporą ich część zebrał Paweł Kusal, znany kolekcjoner z Leska, który od wielu lat, z wielkim zaangażowaniem gromadzi ten bezcenny zbiór. Dzięki jego pasji możemy przedstawić świat, który w dużej mierze jest już bezpowrotnie utracony – świat drewnianych cerkwi Galicji Wschodniej.