II wojna światowa

Czytając relacje śledzimy dzieje batalionu, poszczególne postacie, kolejne walki... I tak w tekście znajdujemy wspomnienia dotyczące walki o cmentarze wolskie, natarcia w rejonie ul. Płockiej, obrony szpitala Św. Jana Bożego, walk o magazyny na Stawkach, natarcia na Dworzec Gdański, walk na Czerniakowie, czy też brawurowego kanałowego desantu na Plac Bankowy. Prócz tego, z relacji dowiedzieć się możemy sporo o całym zapleczu - o życiu "za barykadami" w powstańczej Warszawie: o stosunkach z cywilami, o zajęciach powstańców poza służbą, o szpitalach, ich personelu i rannych.

Tekst uzupełniają zdjęcia archiwalne z żołnierzami baonu "Czata 49" oraz z czasów Powstania Warszawskiego.

Książka jest poświęcona losom ponad trzydziestu osób związanych z Zielonym Trójkątem, które pochodziły z powiatu gnieźnieńskiego. Biografie zostały poprzedzone opisem działalności całego oddziału oraz wzbogacone kilkunastoma tekstami źródłowymi i materiałem ikonograficznym.

Biografia wywodzącego się z rodziny polsko-francuskiej, urodzonego na Litwie, wychowanego w polsko-żydowskim Wilnie Sergiusza Kościałkowskiego prezentuje losy i walkę pokolenia Polski niepodległej zniszczonego przez totalitaryzmy niemieckich nazistów i rosyjskich bolszewików.

Tom pierwszy pracy przedstawia struktury i działalność kontrwywiadu AK, funkcjonowanie podziemnego sądownictwa, wydawane wyroki na kolaborantów i agentów NKWD oraz gestapo. Omówione zostały też najgłośniejsze akcje likwidacyjne AK w Wilnie.

Autor przebadał dokumenty polskie, litewskie, niemieckie, rosyjskie, żydowskie; dotarł też do wielu świadków wydarzeń. Wykorzystał zachowane dokumenty AK, Abwehry, gestapo, policji litewskiej i sowieckich służb bezpieczeństwa.

"Akcja pod Majerańcami była pierwsza większą potyczką 1. Wileńskiej Brygady AK ,,Juranda”. Została przeprowadzona 1 marca 1944 roku i podjęta była w celu zlikwidowania groźnej, dobrze uzbrojonej bandy rabunkowej, składającej się w większości z sowieckich kryminalistów, dowodzonych przez znanego z okrucieństwa i bezwzględności “Borodkę”

Bogato ilustrowana publikacja o jednym z najlepszych związków operacyjnych Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. 

Bitwa w rejonie Chambois–Mont Ormel jest największą i najsławniejszą bitwą dywizji w ciągu całej kampanii. Tydzień walk o niespotykanej zaciętości, zwłaszcza w ich okresie końcowym, był bitwą trwającą prawie bez przerwy.

Skrupulatnie udokumentowana, oparta na wnikliwych badaniach historycznych opowieść o sekretnych powiązaniach pomiędzy Franklinem D. Rooseveltem, Winstonem Churchillem, Księciem Windsoru i Adolfem Hitlerem przed II wojną światową, w trakcie jej trwania i już po jej zakończeniu.

Morton odsłania kulisy tuszowania niewiarygodnego skandalu, jakim był romans członka brytyjskiej rodziny królewskiej z ideologią nazistowską, publikując nieznane do tej pory dokumenty FBI, fotografie i inne materiały z niemieckich, rosyjskich i brytyjskich archiwów, a także osobistą korespondencję Churchilla, Eisenhowera i Windsorów.

17 GOŹDZIKÓW to wspaniały dramat historyczny, pełen przygód, intryg, zdumiewających odkryć, napisany przez prawdziwego mistrza w gatunku biografii.

Oto historia tego, jak Niemcy zaplanowali i przeprowadzili ofensywę. Historia tego, jak najwyższe dowództwo, amerykańskie i brytyjskie, odpowiedziało, by zniweczyć niemiecki plan, gdy już przyjęto do wiadomości, że niemieckie siły ruszyły do ofensywy. Lecz przede wszystkim jest to historia amerykańskiego żołnierza i tego, jak walczył w niezliczonych małych bitwach obronnych, aż w końcu grad niemieckich natarć osłabł, a stojąca za nim siła została rozproszona i wreszcie całkowicie zużyta. To historia drużyn, plutonów, kompanii, a nawet improwizowanych grup, które walczyły wykazując się odwagą, męstwem i determinacją, często bez informacji, łączności czy wiedzy na temat położenia własnych sił. W mniej niż dwa tygodnie przeciwnik został zatrzymany i Amerykanie rozpoczęli przygotowania do wznowienia ofensywy. Choć symbolem tej wytrwałej, dzielnej i udanej obrony stało się Bastogne, poniższa praca stosownie podkreśla kluczowe znaczenie wczesnych amerykańskich sukcesów w powstrzymywaniu ataku poprzez trwanie nieugięcie na pozycjach na południu i północy oraz dezorganizację harmonogramu działań wroga w St. Vith i na mnóstwie mniej znanych, lecz równie ważnych i rozstrzygających pól bitew.

Album ze zdjęciami Henry’ego N. Cobba prezentuje po raz pierwszy w Polsce kolorowe fotografie zrujnowanej Warszawy, Szczecina i Wrocławia i innych miast Polski. Henry N. Cobb w 1947 roku wraz z grupą amerykańskich architektów odwiedził m.in. Anglię, Czechosłowację i Polskę, by obejrzeć postępy w odbudowie tych krajów ze zniszczeń wojennych. Zrobił ponad 100 fotografii (z czego ok. 40 z Warszawy), które po 65 latach prezentuje w albumie Dom Spotkań z Historią.

Autorzy albumu – Krzysztof Jaszczyński i Maria Sołtys – zestawili fotografie zniszczonych obiektów z projektami architektonicznymi, które w tych miejscach miały być realizowane. Materiały te uświadamiają kompleksowość zamysłów i działań polskich architektów oraz urbanistów, zakorzenienie planów w przedwojennej myśli urbanistycznej przy jednocześnie nowatorskim charakterze procesu odbudowy na niespotykaną wcześniej skalę. Rok 1947, w którym wykonano zdjęcia, był ostatnim, w którym architekci i urbaniści cieszyli się względną wolnością w projektowaniu.

Niniejsza monografia jest bezcennym źródłem wiedzy o jednym z trzech szwoleżerskich pułków okresu międzywojennego, który w latach 1926 -1939 stacjonował w Starogardzie.

Ta książka jest hołdem dla bohaterskich żołnierzy Pułku, którzy wolność naszej Ojczyzny wyrąbywali szablami, niejednokrotnie płacąc za to swoim życiem. Lektura tej monografii przybliży Państwu historię okrytego chwałą spod Rokitny, Klekotowa, Komarowa, Świecia czy Ozorkowa 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich oraz sylwetki jego dowódców, oficerów i szeregowych. W imieniu Szwadronu Kawalerii im. 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, kontynuującego tradycje pułku -elity elit polskiej kawalerii przedwrześniowej -z pełnym przekonaniem polecam Czytelnikom to mistrzowskie opracowanie pułkowych dziejów.

Wspomnienia Danuty Janiczakówny-Szyksznian - to wstrząsająca historia męczeństwa dziewiętnastoletniej Polki z Wilna, skazanej przez stalinowskie władze za udział w Armii Krajowej na niewyobrażalne represje. Przeżyła całą gehennę katorgi w sowieckich więzieniach i syberyjskim łagrze. Autorka pisze nie tylko o swojej tragedii, ale także opowiada o losach współtowarzyszek niedoli. Pisze o okrucieństwie oprawców, ale nie zapomina też o odruchach człowieczeństwa ze strony niektórych strażników. Pomimo dużego dystansu czasu, zadziwia doskonałą pamięcią szczegółów i faktów. Stworzyła jeszcze jeden cenny dokument historyczny, wzbogacający naszą wiedzę o represjach stalinowskich, jakie stosowano przeciwko ludności polskiej Wilna, Wileńszczyzny, jak i pozostałych ziem wschodnich, należących przed Drugą Wojną Światową do Polski.

Brygada gen. Kaminskiego, znana także jako Rosyjska Wyzwoleńcza Armia Ludowa (Russkaja oswoboditielnaja narodnaja armija, RONA) i 29. Dywizja Grenadierów SS, zajmuje szczególne miejsce pośród kolaboracyjnych formacji powstałych na okupowanym przez nazistów terenie ZSRS.

Dla autorów niniejszej książki najistotniejsze były dwie kwestie. Po pierwsze, wiele już napisano o Brygadzie Kaminskiego. Po drugie, niewiele z dotychczasowych opracowań można nazwać pełnymi, obiektywnymi i rzetelnymi analizami dostępnych dziś źródeł. Piszą więc: Postawiliśmy więc siebie przed zadaniem: maksymalnie obiektywnie przedstawić historię formowania i działalności RONA, począwszy od stworzenia pododdziałów Volkswehr – „milicji ludowej” – w gminie łokockiej, a kończąc na uczestnictwie pułku zbiorczego 29. Dywizji Grenadierów SS w tłumieniu Powstania Warszawskiego.

Całość pracy dotyczyć będzie przede wszystkim historii 300 Dywizjonu, który istniał w latach 1940-1947. Pierwszy rozdział ma charakter ogólny i wprowadzi Czytelnika w organizację i strukturę dywizjonu oraz opisze służbę w brytyjskim lotnictwie bombowym tego okresu. Historia jednostki rozpocznie się d drugiego rozdziału, który traktować będzie o jej początkach i pierwszych akcjach bojowych. Działania dywizjonu były ściśle powiązane z kampaniami prowadzonymi przez brytyjskie lotnictwo bombowe, stąd dalsze rozdziały podzielone są według najważniejszych okresów w dziejach ofensywy bombowej RAF.

304 Dywizjon Bombowy był w PSP w Wielkiej Brytanii jednostką pod pewnymi względami szczególną. Jego historia może zainteresować zarówno miłośników "Polskich Skrzydeł" jak i historyków-marynistów, a opracowanie jego dziejów jest ciekawym połączeniem tych dwóch dziedzin oraz wkładem w nieco zaniedbaną historiografię polskich jednostek bombowych okresu drugiej wojny światowej.

Autorka, Dorota Pawlak podjęła się opisania losów swojej cioci, żołnierki II-go Korpusu generała Andersa oraz losów jej późniejszego męża por. Romana Franczaka, wyszkolonego na Cichociemnego w najtrudniejszym i najbardziej skomplikowanym okresie historii Polski, w trakcie II wojny światowej. Pokazała atmosferę codzienności polskich żołnierzy w Wielkiej Brytanii oraz w Armii gen. Andersa.

Ten niezwykły reportaż przywołuje kolejne dni walki o wolność: radość towarzyszącą wybuchowi Powstania, przytłumioną trudnościami codziennej egzystencji, heroiczną walkę powstańców na barykadach, sanitariuszek w szpitalach polowych i na gruzach zburzonego miasta. To także obraz codziennego życia wypełnionego tęsknotą za normalnością, której namiastkę mieszkańcy Warszawy mogli odnaleźć w nielicznych, ale nadal funkcjonujących kawiarniach, teatrzykach, przy muzyce płynącej z radia czy podczas lektury codziennej prasy. W obliczu wszechobecnej śmierci czytelnik dostrzeże również radość zaślubin i przyjacielskich spotkań - radość z kolejnego dnia życia.
Fotografie pokazują także ogrom nadziei i niezwykłą odwagę młodych bohaterów z batalionów: "Zośka", "Pięść", "Gustaw", "Dzik", "Golski", "Harnaś", "Kiliński", "Ruczaj", "Sokół" i wielu innych bezimiennych herosów tamtego czasu.

Tematem dominującym w pierwszym numerze „Acta Medicorum Polonorum” są wojny

widziane z perspektywy lekarzy i wywierające, zwykle nieodwracalnie tragiczny, wpływ na

ich życie.

Każda z opisywanych w niniejszym numerze wojen była inna. I wojna światowa miała

charakter pozycyjny, stąd zapiski lekarza polowego armii niemieckiej, Władysława

Magowskiego, są wyciszone, niekiedy sprawiają wrażenie relacji z podróży. Podczas wojny

bolszewickiej prowadził on równie powściągliwy dziennik, dostarczający cennej wiedzy o

pociągu sanitarnym Uniwersytetu Poznańskiego, jaki w lipcu i sierpniu 1920 r. kursował w

okolicach walk toczonych z rosyjskim najeźdźcą, w ramach przyjętej przez Józefa

Piłsudskiego śmiałej koncepcji wojny zaczepno-obronnej.

Zupełnie inny charakter mają wojenne wspomnienia Stanisława Waliszewskiego, ale też i

najazd hitlerowski na Polskę we wrześniu 1939 r., oparty na doktrynie wojny błyskawicznej

(Blitzkrieg), miał wyjątkowo dramatyczny przebieg. Uczestnikami wojen byli też prawie

wszyscy lekarze opisani w niniejszym numerze, któy zostali przymusowo

wcieleni do armii pruskiej lub austriackiej i służyli jako lekarze polowi w I wojnie światowej.

Po jej zakończeniu dwaj pierwsi dołączyli do oddziałów powstańców wielkopolskich, za co

po wybuchu II wojny światowej zostali rozstrzelani przez Niemców. W kwietniu 1940 r.

Dramatyczne losy jednostek sumują się w obraz trudnych doświadczeń pokoleniowych

lekarzy urodzonych w końcu XIX i na początku XX w.

Peter Raina przypomina biogram Adolfa Hitlera, genezę i program hitleryzmu, ale głównie przygląda się ostatnim tygodniom jego życia i działalności.

W tych ostatnich dniach bowiem najlepiej widać, jak głębokiej, wręcz chorobliwej – obejmującej i ciało i ducha – deformacji może ulec człowiek opętany przez ideologie, wierny jej założeniom i konsekwentny w jej realizacji aż do samobójstwa włącznie.