Korpus oficerski wojska polskiego w drugiej połowie XVII wieku - Marek Wagner

Autor książki zaprasza w pasjonujący świat życia XVII-wiecznych żołnierzy. Obraz życia ówczesnego żołnierza jawi się jako niezwykle bogaty i różnorodny. Obok splendorów i wspaniałego wyglądu czy fantazji bohaterów staropolskiego oręża widnieją nędzne losy wojskowej zbiorowości, prowadzące do ekstremalnych sytuacji, np. kanibalizmu, żebraczego kija i rozsypanych kości w dalekich krajach. Życie pojedynczego żołnierza także charakteryzowało się zmiennością bytowania i pełne było przypadków. Nie jest to bynajmniej koniec młodzieńczych wyobrażeń o żołnierzach XVII-wiecznych, kształtowanych na podstawie losów Sienkiewiczowskich rycerzy, ponieważ jest coś pociągającego w tej epoce. W dalszym ciągu przewijają się przed nami barwne obrazy, nadal fascynuje husaria w czasie szarży pod Kircholmem lub Wiedniem, bohaterskie obrony twierdz, postacie słynnych zagończyków, dalekie rajdy lisowczyków etc. Jednak konfrontacja wyobrażeń ze źródłami historycznymi i literaturą przedmiotu spowodowała, że wojskowość staropolska nabrała nowych, pełniejszych wymiarów. Problematyka życia codziennego armii koronnej i litewskiej nie jest wcale mniej fascynująca, gdyż w ten zakres wchodzą zarówno zagadnienia kultury materialnej, jak i pojawiają się wcale nierzadko wątki kawalerskiej fantazji.

Album jest rekonstrukcją umundurowania Wojska RP w XVIII wieku. Jan Czop długoletni członek Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, posiłkując się wszelkimi dostępnymi źródłami, z niezrównaną pieczołowitością odtworzył całościowy wizerunek formacji koronych i litewskich w ostatnich dekadach I RP. Okres ten okazał się znaczący dla kształtowania się polskiego munduru. Mundur ten rozsławiony w bataliach napoleońskich przez ułanów księstwa warszawskiego - stał się inspiracją dla wielu armii europejskich. Jego elementy znajdujemy w umundurowaniu wojsk niemieckich, rosyjskich, francuskich, brytyjskich a nawet tureckich.

Wiek XVI w Polsce był okresem szczególnie ważnym dla szlachty, choć niewątpliwie nie tylko w naszym kraju warto śledzić losy tego stanu [?]. W Polsce w tym stuleciu obserwujemy wiele kolejnych faz dojrzewania społeczno-gospodarczego, kulturalnego, wreszcie politycznego szlachty. To proces stosunkowo krótki, obejmujący 2-3 pokolenia. Polegał na przechodzeniu od biednych, nader ciemnych jeszcze, politycznie zdezorientowanych grup szlacheckich do bogacących się i zamożnych grup szlachty w drugiej połowie stulecia.