Twierdza wewnętrzna - św. Teresa od Jezusa (wydanie kieszonkowe)

Zamiarem  autora jest właściwe ukazanie karmelitanki z Ávila na tle ówczesnej Hiszpanii, zadał on sobie pytanie, w jaki sposób kobiecie takiej jak Teresa udało się znacząco wpłynąć na świat mężczyzn, jakże podejrzliwy w stosunku do idei i praktyk religijnych, odbiegających od powszechnie uznawanej normy. Niewątpliwie sukces Teresy miał źródło w jej osobowości i braku zgody na zamknięcie w myślowych schematach charakterystycznych dla dynamicznego, lecz zarazem trawionego niepokojem społeczeństwa.

Jest to autobiografia teologiczna, ponieważ element teologiczny przeważa nad biograficznym. Odpowiada to zresztą zmianom w życiu św. Teresy, w którym wyróżnić można dwa okresy: aktywny, podporządkowany wymogom świeckiego życia czas spędzony w domu rodzinnym, a następnie okres życia zakonnego. Ten drugi okres sprzyja rozwojowi życia wewnętrznego, które Święta z zamiłowaniem opisuje, przedstawiając kolejne jego etapy, aż do modlitwy mistycznej.

Naprawdę warto sięgnąć po to wydanie Drogi doskonałości!

Teresa ma świadomość, że pisze pod natchnieniem, ale nie jest bezmyślnym narzędziem. Zdaje sobie sprawę, że może zaburzyć sobą klarowność przesłania i dlatego tak usilnie zabiega o oczyszczenie tekstu z jej osobistych odniesień. Zupełnie inaczej jest w „Życiu”, gdyż tam chce odsłonić całą swoją duszę, aby umożliwić spowiednikom rozeznanie prawdziwości jej doświadczenia. W „Życiu” ma być CAŁA TERESA (taka jest moja dusza), jednak w „Drodze doskonałości” ma zniknąć Teresa, aby był CAŁY JEZUS (taki jest Jezus). Chce usunąć wszystko, co mogłoby odwrócić uwagę od Jezusa; stąd jej praca nad kolejnymi wersjami tekstu. Ma pozostać sama Ewangelia, Ewangelia według św. Teresy.

Głównym celem traktatu jest zachęcenie czytelników do modlitwy wewnętrznej i przygotowanie ich do niej przez ascezę i pokutę. Teresa proponuje przygotowanie do życia mistycznego w dwóch ścisłych etapach. Pierwszy polega na ćwiczeniu się w cnotach; drugi wyraża się przez praktykę modlitwy ustnej i myślnej. Po omówieniu założeń, na których opiera się modlitwa, a następnie wskazaniu na czym polega istota i wzrost życia modlitwy, Teresa omawia skutki kontemplacji dla życia codziennego. Modlitwa, rozumiana jako życie wypływające z kontaktu z Bogiem, a zarazem droga do Niego prowadząca, jest więc głównym przedmiotem.

Księga fundacji jest dziełem, które bez wątpienia najlepiej kreśli portret św. Teresy od Jezusa, jej autorki, jako „niespokojnej wędrowniczki”. Ta księga jest również najmniej studiowaną ze wszystkich jej pism. Została pominięta przez Luisa de León w jego pierwszym wydaniu dzieł św. Teresy, a następnie sprowadzona do roli domowej lektury w karmelach terezjańskich.