Traktat o miłości - św. Tomasz z Akwinu

Problematyka władz uczuć i zmysłów człowieka stanowi jedno z ważniejszych zagadnień antropologii filozoficznej. W dziejach filozofii podejmowano różne próby wyjaśniania ich statusu i funkcji: poczynając od negacji sfery zmysłowo-uczuciowej, poprzez jej absolutyzację, a skończywszy na redukcji uczuć do popędów czy namiętności oraz usamodzielnianiu ich i przeciwstawieniu sferze rozumowo-wolitywnej.

Dziewiąta kwestia w zbiorze kwestii dyskutowanych O mocy Boga św. Tomasza z Akwinu dotyczy w głównej mierze pojęcia „osoba” i­ sposobu stosowania go w myśleniu i mówieniu o Bogu. Wierzący, który z całego serca stara się kochać objawionego i objawiającego się Boga, może przez całe życie nie zadawać sobie pytań zawartych w tej kwestii, a mimo to w szczerej prostocie, poprawnie i dokładnie ujmować dyskutowane tutaj prawdy wiary. Z drugiej jednak strony zadanie pytań zawartych w tej kwestii i prze­śle­dzenie odpowiedzi Akwinaty może przynieść wierzącemu wiele nieuchwytnego dotychczas światła i sprawić subtelną radość, bo odkrywanie rozumności tajemnic wiary jest jedną z najszlachetniejszych i najbardziej uprzy­wi­le­jo­wa­nych pomocy w jednoczeniu się z żywym Bogiem. 

„Złoty łańcuch” należy do najbardziej znanych dzieł Akwinaty. Jeden z wybitnych angielskich tłumaczy tego dzieła napisał, że ukazuje ono mistrzowskie opanowanie wszystkich zagadnień teologicznych. Księga obejmuje obszerny zbiór tekstów patrystycznych odpowiednio powiązanych i uporządkowanych, tak że tworzą jeden wspólny komentarz do czterech Ewangelii. Święty Tomasz, czerpiąc z bogatego skarbca dokumentów soborowych pierwszych wieków chrześcijaństwa oraz z pism wschodnich i zachodnich ojców Kościoła, pozwala odkryć głębię poszczególnych fragmentów Ewangelii.
Niniejszy tom stanowi obszerny wybór z Tomaszowego dzieła, uporządkowany w taki sposób, że poszczególne komentarze przyporządkowane są perykopom ewangelicznym na niedziele i święta całego roku liturgicznego. Dzięki temu księga ta może być doskonałą pomocą w osobistej medytacji nad Ewangelią. Może również posłużyć jako świetna pomoc kaznodziejska!

Inos Biffi

Bernard z Clairvaux i Tomasz z Akwinu to dwa „filary” ludzkości i Kościoła, wiarygodni świadkowie zdumiewającej różnorodności, bogactwa i barwności epoki średniowiecza.
Zwięzły, przejrzysty tekst, poświęcony obu postaciom wyraźnie ukazuje odrębność tych dwóch świętych. Każdy z nich był niepowtarzalny i genialny. Jednak pomimo tak znaczących różnic pomiędzy opatem z Clairvaux a wykładowcą z Paryża, przy wnikliwej lekturze zauważamy także intymną harmonię i zbieżność ich zapatrywań. 

Św. Tomasz z Akwinu, największy z katolickich Doktorów Kościoła, dzięki swemu niezwykle przenikliwemu umysłowi porusza wiele niespodziewanych kwestii dotyczących złego ducha i demonologii.

Warto dodać, iż św. Tomasz z Akwinu oprócz tego, że pisał na temat demonów, miewał z nimi również do czynienia w bezpośrednich zetknięciach.

Lectura super Matheum jest jednym z tych dzieł Tomasza z Akwinu, które być może na zawsze miało pozostać nieznane szerszemu gronu odbiorców. Zachowane jedynie w notatkach (reportationes) dwóch studentów - Piotra z Andrii i Leodegara z Besançon - nie zostało przez Tomasza ani zredagowane, ani autoryzowane. Najprawdopodobniej też nigdy nie dowiemy się, czy dominikanin w ogóle zamierzał upublicznić swoją propozycję interpretacji Ewangelii wg św. Mateusza.

Piotr Roszak

Już na samym początku trzeba postawić sobie takie oto pytanie: jak to jest możliwe, że mówimy o złu moralnym, a więc nie tyle o czymś abstrakcyjnym, oderwanym od tego, co dotyczy człowieka, ale właśnie w największym zbliżeniu do niego Ktoś powie od razu, przecież to oczywiste: świat człowieka jawi się jako świat rozbity, mnożą się pokusy, zasadzki zła, naciski odciągające od dobra, działania przeciwko wolności i godności ludzkiej, cała gama cierpienia i bólu fizycznego i moralnego. Różne były okresy w dziejach ludzkości, w których świadomość zła moralnego, grzechu, wad ludzkich i winy wzrastała lub malała. Jednakże okres ostatni, a zwłaszcza XX wiek, naznaczony dwoma wojnami światowymi wyjaskrawił świadomość zła, za które odpowiedzialny jest konkretny człowiek, nie tylko jakieś nienazwane struktury.