Trudne lata. Żółtowscy z Godurowa 1939-1956 - Izabela Broszkowska

Saga rodu Bocheńskich jest pięknym uzupełnieniem opublikowanych nakładem Wydawnictwa Salwator listów o. Józefa Innocentego Marii Bocheńskiego do ojca. Fabuła sagi koncentruje się na mało dotąd poznanym okresie dzieciństwa i młodości przyszłego „mnicha w ostrogach", z podkreśleniem roli przodków i jego ziemiańskiej rodziny. Jednym z głównych narratorów opowieści jest autentyczna postać wuja Tadeusza Łosia, który relacjonował czwórce dzieci państwa Bocheńskich niezwykłe losy ich przodków. Ogromnym walorem powieści jest bez wątpienia bogaty materiał ikonograficzny.

Dzięki starym, oryginalnym fotografiom czytelnik wręcz przenosi się w czasie i widzi świat takim, jakim widział go przyszły dominikanin. Lektura książki jest z całą pewnością ucztą nie tylko dla znawców twórczości o. Bocheńskiego, ale także wszystkich miłośników historii.

To jest opowieść o Tomaszu Zanie urodzonym na Wileńszczyźnie w 1902 r. – ostatnim z rodu – którego życiorys wpisał się w wielką historię Polski XX w., a jednocześnie zamknął się w historii ostatniego pokolenia Polaków, żyjącego na Kresach. To także opowieść o ziemiańskich rodach kresowych Zanów, Dowgiałłów czy Broel-Platerów, którzy przetrwali w pamięci bohatera opowieści. Walczył o Polskę Odrodzoną i o kształt jej wschodnich granic. 

Kornel Krzeczunowicz opowiada o swych korzeniach – rodzinach Krzeczunowiczów i Theodorowiczów, wywodzących się od pierwszego ormiańskiego wójta Stanisławowa Kirkora Der Awedykowicza. Sięgając do zamierzchłych czasów i dawnych legend, ukazuje przyczyny, dla których niegdyś Ormianie opuścili swą ojczyznę i osiedli na kresach Rzeczypospolitej. Wśród starych dokumentów poszukuje wzmianek o swych przodkach. Wiele uwagi poświęca autor oczywiście przełomowi wieków i początkom wieku XX, kiedy to spędzał młode lata w otoczeniu najbliższych w rodzinnych Bołszowcach i walczył na frontach I wojny światowej.

Na „Kroplę goryczy” składają się cztery opowieści o przedstawicielach kresowych rodów: Marii z Jordan-Rozwadowskich Górskiej, Michalinie z Woyniłłowiczów Horwattowej, rodzinie Stulgińskich oraz Zofi i z Hartinghów i Wincentym Wołodkowiczach. Ich domy – dwory i pałace położone na dawnych Kresach Wschodnich – oraz wznoszone przez nich świątynie po traktacie ryskim znalazły się poza granicami Rzeczypospolitej. Oni sami zmuszeni zostali do opuszczenia rodzinnych stron. Kim byli ci naznaczeni przez historię ludzie? Co po sobie zostawili? Czy tam, po wschodniej stronie granicy, nadal stoją ich kresowe rezydencje? A może nie ostał się nawet kamień na kamieniu? Ta książka to podróż w czasie i przestrzeni – piękna i pouczająca, niepozbawiona jednak tytułowej kropli goryczy.

Był taki czas, kiedy tysiące Polaków z ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, w wyniku wojny i rewolucyjnej pożogi, utraciło swoje rodzinne domy. Tłumy kresowych uchodźców ruszyły wówczas m.in. do Warszawy, Krakowa, Poznania. A gdy tam zabrakło miejsca – także do Bydgoszczy. Od lipca 1920 r. bydgoskie domy, w których wcześniej królowało głównie twarde niemieckie słowo, zaczęła wypełniać śpiewna kresowa mowa. Razem z byłymi właścicielami pięknych pałaców, okazałych kamienic i skromnych chat trafiły tu cudem ocalone pamiątki, m.in. z Kijowa, Mińska, Sławuty, Humania, Witebska. I właśnie o tym czasie opowiada książka Gizeli Chmielewskiej pt. Gniazdo zastępcze.

Tadeusz Fedorowicz (1907–2002), urodzony na galicyjskim Podolu w rodzinie ziemiańskiej, jako młody ksiądz w roku 1941 dobrowolnie dołącza do transportu lwowian wywożonych przez Sowietów w głąb Rosji. Potem jako kapelan w armii Andersa zostaje duszpasterzem Polaków w Kazachstanie. Wraca do kraju w 1944 roku z armią Berlinga. Z czasem zostaje kapelanem w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach, gdzie jednocześnie prowadzi nieformalne duszpasterstwo ludzi poszukujących i młodzieży akademickiej.

Przez niemal 40 lat jest też duchowym powiernikiem Karola Wojtyły – jako biskupa, kardynała i papieża.

Izabela Broszkowska, należąca do rodziny Ojca Tadeusza i uczestniczka wakacyjnych wędrówek Wuja z młodzieżą, posługując się obficie jego własnymi wspomnieniami oraz świadectwami innych osób, kreśli przejmującą opowieść o drodze życiowej świętego kapłana, charyzmatycznego duszpasterza, świadka epoki naznaczonej przez dwa totalitaryzmy.

Opowieść o świecie ludzi, którzy odrzucili powojenny komunizm.

Pierwsza tak szeroka panorama losów Polaków zmagających się z komunizmem w latach 1944-1956.

Przekazujemy czytelnikom popularne opracowanie opisujące jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w dziejach Polski. Książka oparta jest na obszernej monografii Czesława Grzelaka i Henryka Stańczyka p.t. Kampania polska 1939. Początek II wojny światowej. Ma ona w sposób przystępny umożliwić poznanie tych tragicznych dni, kiedy Polska zaatakowana przez hitlerowskie Niemcy i komunistyczny Związek Sowiecki podjęła nierówną walkę z największymi potęgami militarnymi ówczesnej Europy. 

Przez 45 lat komunizmu w Polsce bagatelizowano zbrodnie Ukraińców popełnione na narodzie polskim, ponieważ Polska była terytorium niesuwerennym, a jej polityka była podporządkowana Moskwie. W Polsce stosowano wówczas cenzurę, ograniczono swobodę wypowiedzi w mediach, dopuszczając się jednocześnie manipulacji.

Zacierano także prawdę o ludobójstwie Polaków przez Ukraińców. Niestety, w niepodległej Polsce wcale nie jest lepiej. Obowiązkiem Kresowian jest przeto dzisiaj ocalić od zapomnienia obraz tej ziemi oraz przekazać młodemu pokoleniu prawdę o historii Kresów. Zacznijmy głośno na cały świat pisać i mówić o zbrodni Ukraińców w czasie ostatniej wojny i po jej zakończeniu.