Leksykon zabytków architektury Kresów północno-wschodnich - Magda i Mirek Osip-Pokrywka

To pierwsze kompleksowe opracowanie inwentaryzujące najcenniejsze zabytki na dawnych ziemiach I i II Rzeczypospolitej, które systematyzuje wiedzę historyczną z uwzględnieniem stanu ich zachowania. Autorzy przedstawiają zabytki i polskie pamiątki na terenie dawnych Kresów wschodnich, znajdujących się obecnie w granicach Ukrainy. Są wśród nich: budowle sakralne, pałace i dwory, domy mieszkalne i zabudowania gospodarcze, mosty, bramy, cmentarze - świadectwa polskiej kultury.

Całość - ponad 500 obiektów - zilustrowana rzutami, planami oraz fotografiami.

Album, który trzymacie Państwo w ręku jest pierwszą na rynku wydawniczym publikacją, w której tak szeroko omówione zostały dzieje dawnych rezydencji ziemiańskich, zachowanych do naszych czasów na obszarze między Niemnem a Bugiem. Obszar ten w okresie międzywojennym znajdował się na terenie województwa białostockiego, nowogródzkiego i poleskiego, a obecnie, kiedy jest on częścią terytorium Białorusi, wchodzi w skład obwodu brzeskiego i grodzieńskiego. W albumie znajdziecie Państwo opisy dworów, pałaców i zamków, należących niegdyś do tak znamienitych rodów, jak Radziwiłłowie, Sapiehowie, Chreptowiczowie, Sołtanowie, Pusłowscy, ale i mniej znanych, jak Szwykowscy czy Trębiccy.

Album prezentujący klasycystyczne siedziby ziemiańskie w Wielkopolsce. Na kilkuset fotografiach i ilustracjach archiwalnych przedstawiono 54 obiekty: dwory i pałace. Każdy obiekt został fachowo opisany zarówno pod względem architektonicznym, jak i historycznym. Publikacja niezwykle elegancka i atrakcyjnie opracowana edytorsko, dwujęzyczna (jJest to praca zbiorowa, opatrzona tekstami Marii Strzałko i Róży Kąsinowskiej.

Na 303 stronach i kilkuset fotografiach przedstawiono 54 obiekty. Rzec można wielkopolskie dwory i pałace klasycystyczne w pigułce, w bardzo eleganckim i atrakcyjnym opracowaniu.ęzyk polski i angielski).

Bogato ilustrowany przewodnik jest nostalgiczną wyprawą po terenach dzisiejszej Ukrainy, podjętą śladami polskiej historii, pałaców, zamków, wielkich bitew i wybitnych postaci. Autorzy prowadzą czytelnika przez Wołyń, Ziemię Lwowską, Podole, przez miasteczka i wioski położone u stóp Karpat, w dolinie Prutu i Czeremoszu, do miejsc bliskich sercu Polaków, do dziś magnetycznie przyciągających swą atmosferą i niepowtarzalnym klimatem świata, którego już nie ma.

Pierwsza z planowanego cyklu publikacji poświęconych siedzibom ziemiańskim na ziemiach wschodnich II RP, ich dziejom oraz znanym i mniej znanym właścicielom i mieszkańcom. Uwzględniono nie tylko pałace i zamki, lecz także wiele obiektów mniejszych i skromniejszych, mało znanych lub pomijanych w literaturze fachowej i w przewodnikach turystycznych. Niemal wszystkie obiekty autor opracowania odwiedził osobiście (niektóre po kilka razy), wykonując przy tej okazji dokumentację fotograficzną, badając ich obecny stan zachowania oraz sposób użytkowania.

W wieku XIX list był podstawowym źródłem informacji o krewnych i przyjaciołach. Pisano więc chętnie i często, z niecierpliwością czekano na pocztę. Dziś listy te są istną skarbnicą wiedzy o minionej epoce. Ukazują historie wciąż prawdziwe i wciąż poruszające. Tak jest także w tym przypadku. 

Książka opatrzona jest dwustronicowym wstępem napisanym przez autora. Tom pierwszy zawiera 383 strony. Tom drugi to tylko 192 strony, ponieważ śmierć autora zatrzymała pracę przy encyklopedii na literze "L". Oba tomy wydane są w jednym woluminie.

Praca ta jest alfabetycznym spisem licznych i wspaniałych przykładów budownictwa drewnianego w dawnej Polsce " na jej kartach prezentowane są obiekty z Podlasia, Mazowsza, Litwy, Żmudzi, z pogranicza Podola i Wołoszczyzny, z Galicji, z Czerwonej Rusi, Poznańskiego, Grodzieńszczyzny i innych regionów. Autor opisuje także nieistniejące już obiekty z terenów Litwy, Podlasia, Mazowsza, Lubelszczyzny, Ukrainy, Żmudzi, Ziemi Sandomierskiej, Opatowskiej, Radomskiej itd.

Z. Gloger przedstawia w swojej książce dawne cerkwie drewniane, stare domy, chaty, dwory szlacheckie, pałace, stare pomniki przyrody, dzwonnice, kościoły, lamusy, krzesła, krzyże, kufry etc. Łącznie księga zawiera około 550 zdjęć, rysunków i rycin (m.in. świetne rysunki Z. Glogera oraz ryciny wg Jana Matejki).
Jest to praca o wyjątkowej wartości naukowej (etnograficznej i historycznej) z uwagi na fakt, iż większość prezentowanych obiektów nie przetrwała do naszych czasów.

Historia niniejszego albumu zaczęła się podczas wyjazdu autorów do Rzymu na pogrzeb papieża Jana Pawła II. To przejmujące wydarzenie kiełkowało przez kilka lat, by zaowocować chęcią odkrywania szlaków, które przemierzał Karol Wojtyła. W efekcie podróżowania Jego śladami powstał niniejszy album – powstał z myślą o tych, którzy chcieliby spojrzeć na Polskę przez pryzmat ścieżek, jakimi podążał Święty, będąc jeszcze chłopcem, a później klerykiem, księdzem, biskupem i w końcu kardynałem. Tak jak wybór Karola Wojtyły na papieża oznaczał koniec Jego wędrówek na łonie natury, tak śmierć papieża oznaczała koniec ziemskiego życia. Tylko tyle. Bo przecież On żyje w sercach milionów ludzi. I wędruje. Już nie samotnie czy w gronie bliskich przyjaciół. Wędruje z każdym, kto wyrusza na szlak, by szukać skupienia i zachwycać się pięknem tego świata.

W dzisiejszych czasach, gdy podróżowanie w najbardziej odległe zakątki świata nie stanowi już specjalnego wyzwania, atrakcyjna staje się na nowo turystyka kresowa. Propozycja, którą składają nam autorzy tej publikacji, to podróż śladami naszych słynnych rodaków pochodzących ze wschodnich rubieży Rzeczpospolitej. Spośród wielu wybitnych kresowiaków wybrali oni kilkanaście postaci, które zostały przedstawione w dwóch tomach. Znajdują się wśród nich królowie, wodzowie, bohaterowie powstań, męczennicy za wiarę, poeci, pisarze i muzycy, żyjący różnych czasach: od średniowiecza aż po schyłek XX wieku.Bohaterami drugiego tomu są: Władysław II Jagiełło, Stanisław Żółkiewski, Tadeusz Kościuszko, Aleksander Fredro, Juliusz Słowacki, Józef Ignacy Kraszewski, Eliza Orzeszkowa i Czesław Miłosz. Podążając ośmioma biograficznymi szlakami poznamy wiele miejsc znajdujących się dzisiaj w granicach Litwy, Ukrainy, Białorusi, Rosji i oczywiście Polski. Oglądając wspaniałe zdjęcia tworzące ten album, zachwycimy się mitycznymi twierdzami, magnackimi rezydencjami, pałacami i dworami szlacheckimi oraz mieszczańskimi kamienicami. Lepiej pojmiemy fenomen Kresów, oglądając słynne katolickie kościoły, katedry i kolegiaty oraz świątynie innych wyznań tworzące tę wielokulturową mieszankę.Warto poznawać historię Polski, by lepiej rozumieć wszystko, co dzieje się dzisiaj w naszej Ojczyźnie. Sięgajmy więc chętnie po takie lekcje dziejów, jak ta, którą proponują nam autorzy tego niezwykłego albumu, prowadząc nas przez miejsca związane z życiem słynnych kresowiaków: miasta i wsie dawnej Rzeczpospolitej, pola bitewne, kresowe nekropolie, grobowce i pomniki pamięci, zakątki uwiecznione w poezji narodowych wieszczów i na stronach znanych powieści.

Autor, historyk i pasjonat-regionalista, przedstawia w układzie alfabetycznym zabytki architektury z województwa mazowieckiego i podlaskiego. W 720 miejscowościach opisane zostały budowle sakralne, świeckie budowle publiczne, pałace i dwory, domy mieszkalne, zabudowania gospodarcze i inne. Wybór szczególnie cennych i ciekawych obiektów obejmuje także te często zapomniane, położone w małych miejscowościach, poza głównymi szlakami turystycznymi. Cennym uzupełnieniem jest 150 rzutów ich powstawania, plany historycznych centrów miast, mapy powiatów oraz liczne barwne zdjęcia wykonane w znacznej części przez autora.

Autor, historyk sztuki i konserwator zabytków, przedstawia w układzie alfabetycznym zabytki architektury położone na terenie Pomorza Zachodniego i ziemi lubuskiej. W 1200 hasłach dotyczących historii miast, zespołów urbanistycznych i pojedynczych zabytków architektury opisane zostały m.in. budowle sakralne, świeckie budowle publiczne, pałace i dwory, domy mieszkalne i zabudowania gospodarcze, obiekty architektury przemysłowej, mosty, bramy itd. Wybór szczególnie cennych i ciekawych budowli obejmuje także te często zapomniane, położone w małych miejscowościach, poza głównymi szlakami turystycznymi. Całość zilustrowana została około 460 planami ukazującymi kolejne etapy powstania poszczególnych założeń oraz 500 archiwalnymi i współczesnymi fotografiami.

Polskie ślady na Białorusi to bogato ilustrowany autorski przewodnik utrzymany w konwencji historyczno-podróżniczej zachęcający czytelnika do podróży po terenach naszego wschodniego sąsiada. Autorzy publikacji nie tylko opisują miejsca warte odwiedzenia, lecz także przywołują istotne wydarzenia historyczne, które znacząco wpłynęły na obecny kształt państwa białoruskiego – m.in. zawarcie unii personalnej w Krewie, wojnę polsko-bolszewicką czy utworzenie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Szczegółowy rys historyczny wyjaśnia również stan polskich i białoruskich zabytków architektonicznych, niegdyś dewastowanych lub rozbieranych, obecnie – rekonstruowanych. Książka podzielona jest na rozdziały, każdy z nich z kolei poświęcony jest konkretnemu regionowi.