Dzieje Polski (Kraków 1908) - Feliks Koneczny

Zbiór artykułów z wychodzącego pod austriackim zaborem miesięcznika, poprzez który wybitni polscy historycy, filozofowie, politycy próbowali wpływać na rozszerzającą się idee słowiańskiej tożsamości i wspólnoty. Pismo grupujące największe ówczesne nazwiska przeciwstawiało się panslawizmowi rosyjskiemu, który Słowianom starała się narzucić dyplomacja rosyjska. Bardzo ciekawa i pouczająca lektura w dobie odradzających się pomysłów na "przewodnią rolę" Rosji w Europie Wschodniej i Środkowo-Wschodniej oraz jej udział w budowaniu Euroazjatyckiego kolosa. Można wręcz powiedzieć o odgrzewaniu na przełomie XX i XXI wieku dawnych pomysłów dyplomacji rosyjskiej z przełomu XIX i XX wieku w podobnej jak wtedy sytuacji - upadku dawnych idei i gorączkowym poszukiwaniu nowych, wtedy były to idee panslawizmu, rozszyfrowane przez Polaków jako de facto panazjatyzm, dziś panslawizm i panazjatyzm przekształcił się wyraźniej w idee paneuropejskiego azjatyzmu. Wybitne artykuły młodego i pełnego werwy twórczej Feliksa Konecznego - redaktora naczelnego tego pisma, prorocze i wieszcze wobec nadchodzących wypadków i czasu. Silniej przemawiają właśnie dziś.

Autor napisał swe dzieło w oparciu o najnowszy stan wiedzy; mamy w ręku nie tylko księgę jubileuszową (1050-lecie Chrztu), ale i obfitującą w fakty oraz wydarzenia książkę historyczną. Prof. Krzysztof Ożóg tak umiejętnie przybliża nam tamten świat, że bez trudności poruszamy się w ówczesnych realiach. Przywołuje okres wczesnosłowiański, misję świętych Cyryla i Metodego, następnie opisuje pasjonujący proces narodzin państwa i narodu Polski i Polaków w wieku X i XI. Mówi o uwarunkowaniach zewnętrznych, opowiada o ówczesnym życiu we dworach i grodach, o pierwszych kościołach i męczennikach, o toczonych wojnach, o pierwszych zabytkach kultury. Mamy nieodparte wrażenie, iż to na naszych oczach wykuwa się Polska.

Doskonały podręcznik akademicki, a równocześnie jedna z bardziej interesujących książek o dziejach najnowszych. Znana i ceniona od lat synteza historii Polski w XX wieku w nowej i najbardziej aktualnej odsłonie – do 2015 roku.

Nowa wersja – wydanie XII rozszerzone – została uzupełniona o wydarzenia z ostatnich lat: 2005–2015. Narracja została więc doprowadzona prawie do czasów obecnych.

Literatura obowiązkowa dla studentów historii, prawa, nauk politycznych, stosunków międzynarodowych i innych kierunków humanistycznych, a także przydatna i ciekawa lektura dla maturzystów oraz wszystkich osób zainteresowanych dziejami Polski w XX i XXI wieku, które chcą zrozumieć mechanizmy współczesnego świata.

Prusacy wojny pragną. Jeżeli niemieccy członkowie cywilizacji łacińskiej wojny nie pragną, niechże się czymś różnią od tamtych - a przede wszystkim niech nie powtarzają za pruską panią matką piosenki o „korytarzu” – bo tą drogą rozpęta się z wszelką a wszelką pewnością nową wojnę europejską. A wtedy albo koniec cywilizacji chrześcijańsko-klasycznej, albo musi nareszcie nastać raz koniec Prus. Żadnemu Niemcowi nie spadłby przez to włos z głowy, owszem, odetchnęłyby Niemcy. Według wszelkich danych jest i obecnie cywilizacja bizantyńska w Niemczech o wiele żywotniejszą od łacińskiej. Jeżeli posłyszę głos niemiecki przeczący temu, rad będę.

Esej został po raz pierwszy opublikowany drukiem w „Przeglądzie Powszechnym” z października 1927 roku.

Zapomniany esej wielkiego polskiego historyka i historiozofa, napisany w 1906 roku, stanowi o tym, jak nie tylko warunki geograficzne wpływają na społeczeństwo i jego dziedzictwo materialne, ale przede wszystkim jaki wpływ na wykorzystanie tychże warunków ma dominująca na tym obszarze cywilizacja. Przez pryzmat podróży po różnych ziemiach Polski – od Bałtyku na północy po Tatry na południu, od zachodnich krańców aż po wschodnie Kresy – możemy zobaczyć jak to wyglądało historycznie.

Czy to reformacja dała podstawy teologiczne do rządów absolutnych i doprowadziła do mechanizacji życia społecznego? Czy nadmierne zainteresowanie przez organy państwowe obywatelem nie wynikało wprost z podstaw teologicznych sformułowanych przez reformację? Czy indyferentyzm religijny stał się cechą społeczeństw i narodów protestanckich? Czy wreszcie protestantyzm prowadzi w ostateczności do neopoganizmu? Na te wszystkie pytania udziela zaskakujących odpowiedzi krakowski historiozof.

Szwecja w XVI wieku uwalnia się spod panowania duńskiego, na tronie zasiada Gustaw Waza, a w Europie żniwa zaczyna zbierać rewolucja protestancka. Po jego śmierci w 1560 roku zaczyna się walka o władzę między synami: Erykiem XIV, Magnusem, Janem III i Karolem Sudermańskim. Jednocześnie zaczyna się decydująca walka o religijną tożsamość Szwedów. Dlaczego Szwecja odeszła od religii katolickiej? Jaki wpływ na to miały przekonania i decyzje króla Jana III? Z jaką misją do Szwecji pojechał ks. Antonio Possewino? Co udało mu się osiągnąć? Czy była szansa, aby Szwecja jako jedyne państwo Skandynawii pozostała wierna Rzymowi? Jak w całym tym zamieszaniu udało się uchować w katolicyzmie królewicza Zygmunta, późniejszego króla Polski?

Profesor Feliks Koneczny w swoim wspaniałym, dociekliwym ale zarazem przystępnym i wciągającym stylu, prezentuje panoramę historyczną XVI-wiecznej Szwecji, zaś szczególnie sytuację religijną. Na podstawie Archiwum Watykańskiego oraz innych materiałów źródłowych dochodzi do odmiennych wniosków, niż powszechnie przyjęte. Rozprawa napisana w 1901 roku jako cykl artykułów dla „Przeglądu Powszechnego” ukazuje się po raz pierwszy w formie książki.

Przyjęło się o królu Janie III Wazie mniemać, że był katolikiem w skrytości i tylko z politycznych względów nie wystąpił jawnie z restauracją katolicyzmu. Niniejsza rozprawa zamierza zmienić to zapatrywanie.

Prof. Feliks Koneczny

Proroczy esej prof. Feliksa Konecznego z 1925/1926 roku, w którym przewiduje m.in., że na skutek różnic cywilizacyjnych na Bałkanach próba zjednoczenia pod jednym państwem tylu kultur i narodów zakończy się krwawą wojną, co miało miejsce u progu lat 90. XX wieku. 

O ład w historii to pionierska i odkrywcza publikacja na temat istoty cywilizacji, w której zostały scharakteryzowane i usystematyzowane cechy siedmiu wyodrębnionych przez prof. Feliksa Konecznego cywilizacji. Ukazany został ich rozwój oraz zachodzące relacje między religiami i cywilizacjami. Jest to ostatnia praca autora, ukończona niedługo przed śmiercią.
O ład w historii jest pracą wybitnego historyka i historiografa polskiego, twórcy nauki o cywilizacjach, autora praca: O wielości cywilizacji, Cywilizacja bizantyńska i Cywilizacja żydowska oraz prac z historii Europy wschodniej, Słowiańszczyzny i podręczników z historii Polski.
Publikacja jest szczególnie cenna obecnie, kiedy zarówno w Europie jak i na świecie obserwuje się przemieszanie narodów, kultur i cywilizacji co prowadzi do wielu napięć i konfliktów. Wydawnictwo oddaje Czytelnikowi tę bardzo cenną książkę wybitnego naukowca, którego wielki dorobek jest ciągle zbyt mało znany w kraju, a który ze względu na swoje znaczenie wart jest upowszechnienia.

Drugi tom Dzieł zebranych Feliksa Konecznego obejmuje prace z lat 1896–1898.Do najistotniejszych z nich należą Dzieje Śląska adresowane do polskiego ludu znajdującego się pod zaborem niemieckim i austriackim. Kwestiom teoretycznym dotyczącym problematyki rozwijania polskości wśród niższych warstw społeczeństwa Koneczny poświęcił z kolei pracę Głos w sprawie ludowej. Drugi tom Dzieł zebranych zawiera ponadto recenzje sztuk wystawianych na deskach krakowskiego teatru, a także opisy nowych osiągnięć historiografii polskiej, przeznaczone również dla czeskiego czytelnika. Całość zamyka książka Życie i zasługi Adama Mickiewicza.

Czwarty tom Dzieł zebranych Feliksa Konecznego, obejmujący prace z lat 1902-1903.

W szóstym tomie Dzieł zebranych Feliksa Konecznego można odnaleźć jego publikacje z lat 1905-1909. Największą część niniejszego tomu stanowią artykuły Feliksa Konecznego z redagowanego przezeń Świata Słowiańskiego, gdzie opisywał między innymi rozwój idei słowianofilskiej i przeciwdziałanie rosyjskiej próbie organizacji ruchu słowiańskiego, polsko-rusińskie spory w Galicji Wschodniej czy też partykularne problemy Czechów, Słowaków i Słoweńców.

Profesor Feliks Koneczny opublikował Dzieje Polski w wersji dostosowanej do każdego z zaborów. W 1908 roku ukazała się więc wersja dopuszczona przez cenzurę pruską. Rzadko spotykana w księgozbiorach nawet na terenie Wielkopolski. Zawiera wiele ilustracji.

Poznawanie przeszłości jest pasjonującym ćwiczeniem umysłu. Dzieje Polski opowiedziane dla młodzieży to nie tylko daty, liczby, nazwiska czy opis zmieniających się granic naszego kraju. Feliks Koneczny, opisując burzliwe dzieje ojczyzny, przekonuje, że historia Polski to nauka o zmianach, z którymi mierzył się nasz naród. Uczy, że ich znajomość to obowiązek i przywilej każdego, kto chce zwać się patriotą.

Dzieła historyczne Konecznego mają olbrzymią wartość nie tylko poznawczą, ale i wychowawczą. Kształtują bowiem ducha narodu, zachęcają do intensywnej pracy intelektualnej i organizacyjnej na rzecz ojczyzny. (…) sama lektura opisu dziejów dokonanych przez krakowskiego historyka jest niewątpliwie wielką ucztą intelektualną, do której każdego, zwłaszcza młodego Czytelnika, warto zawsze zachęcać.

Jedno z najważniejszych dzieł Feliksa Konecznego, wybitnego krakowskiego historyka i historiozofa. Autor analizuje pojęcie cywilizacji jako specyficznej metody ustroju życia zbiorowego, z punktu widzenia rozwoju kultury materialnej i duchowej w poszczególnych cywilizacjach. Analiza ta przebiega z uwzględnieniem takich cech jak m.in. rasa, religia, język i stosunki prawne. Książka jest bardzo aktualna ze względu na współczesny kryzys imigracyjny.