Tradycje, obyczaje, małe ojczyzny

Zanurzeni w zabieganej codzienności mijamy je niemal nieświadomie. Warszawskie pałace.

Stały element krajobrazu, budynki jak wiele innych. Dziś są siedzibami urzędów, muzeów czy uczelni. Obiektami użyteczności publicznej. Dziejowe burze i powojenna urawniłowka zmiotły nie tylko fizyczną tkankę miasta. Znikł barwny świat ich dawnych właścicieli – magnatów, hrabiów oraz znienawidzonej przez miniony system burżuazji. Wraz z arystokracją pałace opuściło nie tylko przebogate wyposażenie, ale przede wszystkim ożywiający je duch. Odeszły w niepamięć rodowe tradycje, obyczaje i uprzedzenia. Nikt już nie snuje przy kominku opowieści o dokonaniach i chwale przodków, koligacjach, mezaliansach i rodzinnych tragediach. Pozostała, często rekonstruowana, bezosobowa architektura. A przecież milczące dziś mury były świadkami wiekopomnych i chwalebnych wydarzeń. Porażających rodzinnych dramatów. Czynów głupich czy wręcz haniebnych. Romantycznych historii, które i dziś z niejednego oka wycisnęłyby łzę wzruszenia. Wystarczy zatrzymać się na chwilę i wsłuchać w opowieści starych murów...

Wszyscy wiedzą, że istniała, ale reszta informacji jest dość zawiła i tajemnicza. Chodzi o legendarną Dzielnicę Północą, miasto w mieście, które było zamieszkiwane przez warszawiaków żydowskiego pochodzenia. W tej książce spróbujemy odsłonić tę tajemnicę: jak wyglądało w tym miejscu życie codziennie, jakie były sklepy, szkoły, urzędy. Gdzie chodziło się skraść dziewczynie pocałunek, gdzie się upijano, lano w mordę czy modlono.

Hélene Carrere d`Encausse stara się odpowiedzieć na pytania, jak przebiegało powstanie Imperium Rosyjskiego, w jaki sposób zmieniało ono swój kształt organizacyjny, społeczny, narodowy i oczywiście terytorialny. Wszystkie formy państwowości rosyjskiej, przy całej ich zmienności, obejmujące czas dziejów Rosji od Rosji carów przez dzieje ZSRS aż po Rosję współczesną, łączy jeden czynnik dotyczący organizacji państwa i społeczeństwa: organizacja imperialna - albo istniejąca, albo będąca celem czy też marzeniem rządzących.

Są jeszcze miejsca na ziemi – ostatkiem sił nie goni się tam z pracy do domu, nie zauważając, co mija się po drodze; są jeszcze takie miejsca, w których sąsiad znajduje czas, by usiąść na ławie, popatrzeć sąsiadowi głęboko w oczy i powierzyć mu swoje troski, i wsłuchać się w jego boleści; są jeszcze miejsca na polskiej ziemi, w których ludzie znajdują chwile, by spojrzeć w niebo i z zachwytem przywitać klucze powracających z nastaniem wiosny żurawi czy z zaciekawieniem przyglądać się, jak z trawy ospale wysuwają się winniczki, by zażyć odrobiny ciepła; są też miejsca, w których zbierają się ludzie, by w gromadzie śpiewem czy muzykowaniem budować wspólnotę odczuć i przyjacielskich relacji. Są jeszcze i takie miejsca, w których, skoro na jednych przychodzi czas smutku, inni szanują ten stan i przynajmniej nie obrażają powagi chwili, a gdy spada na kogoś radość i wesele, inni wtórują mu w uniesieniu, nastrajając się na odpowiednią nutę, kiedy jedni oddają się postowi i zadumie modlitewnej, inni, choćby nie mieli ku temu powołania, z karnawałem wstrzymują się na inną porę.

Fikołki na trzepaku to zbiór literackich pocztówek z dzieciństwa. Zapamiętane i "zatrzymane w kadrze pamięci" podwórko, szkoła, wakacje i życie rodzinne.
Ta pamięć jest utkana ze szczegółów - kolorów, kształtów, zapachów smaków, zdarzeń. W miarę możliwości widziana oczami, umysłem dziecka - spisywana bez komentarza mnie (autorki) dzisiejszej.
Jest tu klimat domu, zwykłej podstawówki na Kępie, przyjęcia u dziadków, zapach wsi białostockiej podczas żniw i zacisze bezpiecznego podwórka, kolorowe rajstopy...
Znaleźć tu można też muzykę z dawnych lat - nazwiska wykonawców, zespoły, aktorów i aktorek - czyli gwiazd ówczesnych.
Patchwork ze wspomnień, z naszych najmłodszych lat, jakże innych niż dzisiejsze dzieciństwo naszych dzieci i wnuków. 

Bogato ilustrowany album prezentuje dziedzictwo materialne i duchowe wsi najważniejszych regionów etnograficznych Polski (Wielkopolska, region krakowski, Lubelszczyzna, Podhale, Wielkopolska, Górny i Dolny Śląsk, Kaszuby, Kujawy, Kurpie, region łowicki). Autorzy poszczególnych rozdziałów opowiadają barwnie o życiu dawnej polskiej wsi, o codziennych zajęciach mieszkańców, pokazują, jak mieszkali, jakich używali sprzętów, jak zdobili wnętrza chat. Prezentują także wieś odświętną, mieniącą się bajecznymi barwami paradnych strojów, ozdobami, wycinankami, papierowymi kwiatami itp. Sporo uwagi poświęcają dawnym wierzeniom i obyczajom i obrzędom związanym ze świętami kościelnymi, pracą na roli i życiem rodzinnym. Udowadniają, że kultura ludowa jest wciąż żywa, czego odzwierciedleniem jest m.in. działalność licznych skansenów, imprezy regionalne, festiwale sztuki ludowej, a także moda na motywy i wzory nawiązujące do oryginalnego ludowego wzornictwa.

...Do właścicieli dworów i folwarków należała nie tylko cała ziemia folwarczna, ale i ziemia uprawiana przez chłopów na własne potrzeby, a także domy, siła pociągowa i środki produkcji...

Jest to pierwsza część historii gdańskich zakładów fotograficznych, w której opisano życie i twórczość pionierów fotografii pracujących w Gdańsku w latach 1839-1862. Zgromadzone informacje są owocem szczegółowych badań naukowych prowadzonych przez Autora przez ostatnich sześć lat i dotychczas nie były publikowane. Zostały przedstawione w sposób chronologiczny, rok po roku i miesiąc po miesiącu, a całość została osadzona na tle historii polskiej i światowej fotografii. Oprócz szczegółów z życia gdańskich pionierów fotografii, w albumie po raz pierwszy opublikowano najstarsze dagerotypy z zakładów Carla Damme, Eduarda Deplanque i Oskara Weissa, a także pierwsze portrety na papierze z zakładów Eduarda Flottwella i atelier Busse & Dorbritz. Największym atutem tej książki są wysokiej jakości reprodukcje pierwszych fotografii z widokami Gdańska, Malborka, Tczewa i Torunia, z których większośćjest publikowana po raz pierwszy od 150 lat. Prawdziwą ozdobą albumu jest rozkładana, blisko metrowa panorama Gdańska, wykonana przez Eduarda Flottwella jesienią 1853 roku.

Najstarsze zachowane zdjęcia Tatr powstały dokładnie 20 lat po ogłoszeniu wynalazku fotografii w 1839 roku. Wykształceni w zagranicznych akademiach sztuki pionierzy górskiej fotografii byli zawodowcami wyspecjalizowanymi w portretowaniu ludzi w atelier. Pracy w terenie musieli się dopiero nauczyć. Książka FOTOGRAFOWIE TATR zawiera nigdy dotąd niepublikowane zdjęcia Awita Szuberta i innych Polaków, a także fotografów słowackich, węgierskich, czeskich, rosyjskich, austriackich i niemieckich. Osobny rozdział poświęcono w książce wydawcom pocztówek tatrzańskich, gdyż niektóre fotografie przetrwały do naszych czasów tylko na widokówkach.

Historie o sąsiedzkich relacjach, o poczuciu bliskości z miejscem, w którym się żyje, o sprawach – czasem zabawnych, czasem trudnych – które pomagają budować tożsamość na lokalnych fundamentach. Wierzymy, że ta książka będzie stanowiła dobry pretekst do międzyfyrtlowej turystyki miejskiej.

Norman Davies w swoim najlepszym stylu przedstawia losy ziem dawnej Rzeczypospolitej, na których okrzepły narody współczesnej Europy Środkowo-Wschodniej i przez stulecia współistniały wyznania religijne. Jest to historia o micie i legendzie Galicji opowiedziana nie tylko z perspektywy wielkich wydarzeń ale także oczami zwykłych mieszkańców tych ziem.

Książka prezentuje zarys rozwoju kolei na terenie zachodniej Galicji, ze szczególnym uwzględnieniem tras Bielsko – Żywiec, Sucha – Żywiec, Żywiec – Zwardoń. Dla znawców tematyki kolejnictwa dużą gratką będą plany budowy dwóch tras: Łodygowice – Buczkowice oraz Żywiec – Oświęcim. Obie one, gdyby nie wyścig zbrojeń w c.k. Austrii i wybuch I wojny światowej, zapewne by powstały i w zasadniczy sposób zmieniłyby rozwój cywilizacyjny na tym terenie.
Liczne stare fotografie, zdjęcia, mapki, rysunki, cytaty z prasy sprawiają, że czytelnik będzie mógł nie tylko poznać, jak powstawała kolej w zachodniej Galicji, ale również poczuć klimat tamtych czasów.

Reprint wydania z 1908 roku.

Kraj, położenie i warunki fizyczne, zasoby naturalne, ludność, narodowości i wyznania, społeczeństwo, zróżnicowanie zawodowe i socjalne, duchowieństwo,własność ziemska, inteligencja.

Reprint wydania z 1910 roku.

Leśnictwo, rybołówstwo, łowiectwo, górnictwo, przemysł

W czasach panowania Józefa II rząd austriacki, mając na względzie własne korzyści, podjął działania zmierzające do pobudzenia rozwoju miast galicyjskich , ale trwały one zbyt krótko, aby mogły w sposób istotny poprawić ich położenie. Rychło zrezygnowano z wspierania rozwoju przemysłu i rzemiosła galicyjskiego, traktując Galicję jako rynek zbytu dla bardziej rozwiniętego przemysłu innych krajów wchodzących w skład monarchii. W tych niełatwych warunkach miasta rozwijały się jednak, będąc w II połowie XVIII wieku i na początku XIX, miejscem życia i pracy około 16 do 17% ludności Galicji.

"Galicyjskim szlakiem chasydów sądecko-bobowskich" to opowieść-przewodnik po zaginionym świecie żydowskim, który jednakże odrodzony trwa w innym miejscu, rozwija się, nie zapominając, skąd jego korzenie. Osią geograficzną przewodnika jest linia: Tarnów – Bobowa – Nowy Sącz, z odgałęzieniami do mniejszych miasteczek regionu. Przy tym z racji szczególnego miejsca, jakie Tarnów zajmował pod względem administracyjnym, gospodarczym i kulturalnym, a także jako centrum życia żydowskiego, zwłaszcza zaś chasydzkiego, miastu temu poświęcono więcej miejsca.

Gawędy o czasach i ludziach to zbiór wspomnień autora, w których opisał on dzieje rodzinnej Kowieńszczyzny i współczesne sobie wydarzenia na przestrzeni stulecia. Skromny tytuł nie oddaje w pełni wartości tej książki obejmującej kilkadziesiąt wspomnień-biogramów różnych osób, które autor miał okazję poznać w swoim długim i bogatym życiu. Dziesiątki sag szlacheckich, setki postaci, tysiące szczegółów, umiejscowionych w konkretnych okresach i scenerii.