Neriton

Autorka zaprasza na niezwykłą podróż w czasie do Warszawy doby stanisławowskiej, jednego z najpiękniejszych miast Europy schyłku XVIII wieku, gdzie w cieniu splendoru i bogactwa o przetrwanie walczyli żebracy i włóczędzy. Będziemy przyglądać się ich codziennemu życiu w stołecznym mieście oraz śledzić walkę władz państwowych, miejskich i Kościoła o poprawę losu ludzi najuboższych.

Książka stanowi próbę ukazania kultu świętych w tradycji prawosławnej przez pryzmat funkcjonowania w niej ikon i relikwii. Skonstruowana jest wokół kategorii cielesności i różnych sposobów jej rozumienia: ascezy świętych, odrzucenia przez nich zmysłowości i czci dla ciał zmarłych. Autorka opisuje ikonografię świętych jako rozpiętą pomiędzy wydarzeniami z ich narodzin i śmierci, a także odnoszącą się do pośmiertnych dziejów relikwii świętych, ukazując w ten sposób problemy związane z relacjami pomiędzy kultem ikon a relikwii. 

Na publikację składa się 31 artykułów naukowych, napisanych przez historyków z Polski, Francji, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych Ameryki, Niemiec, Rosji, Ukrainy, Rumunii, Węgier, Litwy, Włoch i Czech. Ujmują one panoramicznie kontekst strategiczny genezy, przebiegu i skutków kampanii polskiej 1939 r. Zawarte w nich ustalenia stanowią przełom w badaniach nad jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski oraz historii powszechnej XX wieku.

Na publikację składa się 56 artykułów naukowych, napisanych przez badaczy z Polski, Rosji, Niemiec, Stanów Zjednoczonych Ameryki, Francji, Ukrainy, Węgier i Wielkiej Brytanii. Ujmują one panoramicznie kontekst polityczno-społeczny oraz aksjologiczno-kulturowy kampanii polskiej 1939 r. Zawarte w nich ustalenia stanowią przełom w badaniach nad jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski oraz historii powszechnej XX wieku. 
W tomie pierwszym zostały zamieszczone artykuły dotyczące strategii dyplomatycznej i wojskowej.

Książka poświęcona jest dziejom politycznym ludności łemkowskiej. Przedstawia historię społeczności łemkowskiej na Łemkowszczyźnie na tle procesu wyodrębniania jedności grupowej, jak również poszukiwania tożsamości w sytuacji ukraińsko-polskiej rywalizacji o włączenie miejscowej ludności do własnej wspólnoty narodowej lub obywatelskiej.

Autor, młody badacz, w dorobku tego wybitnego historyka i filozofa szuka powiązań z myślą rosyjską, m.in. Lwa Tołstoja, Włodzimierza Sołowjowa i Sergiusza Bułgakowa, a także wpływu na nią. Wśród poruszonych wątków znajdują się stosunek do narodu i patriotyzmu, społeczeństwo, miejsce jednostki w świecie i historii oraz rosyjski komunizm, a nawet seksualność człowieka. Nie brakuje tu elementów biografii Zdziechowskiego, przybliżono też kontekst polityczny dialogu polsko-rosyjskiego.

Lata 1956-1970 to jeden z najistotniejszych okresów dla kształtowania się pejzażu architektonicznego Polski ludowej. Decydującą rolę w powstawaniu masowego budownictwa mieszkaniowego odgrywała wola władz, książka niniejsza ukazuje zaś znajdujące się w tle dążenia części środowiska architektonicznego do technicznego i estetycznego unowocześnienia pracy projektowej. Szczególną uwagę poświęcono ideom normalizacji, znajdującym wyraz we wprowadzaniu zasad koordynacji modularnej, także opartym na prakseologii próbom formułowania teorii sprawnego wytwarzania architektury oraz fascynacji projektantów budownictwem wysokim, jako podpatrzoną w czasie odwilżowych wycieczek formułą nowoczesnego mieszkalnictwa.

Monografia obejmuje lata 1921–1926, czyli pierwszy pokojowy okres funkcjonowania Wojska Polskiego. Jest to trzecia część zaplanowanej serii omawiającej całość dziejów Wojska Polskiego w okresie międzywojennym. Napisana w oparciu o badania archiwalne i inne źródłowe oraz najnowszą literaturę przyczynkarską. Praca weryfikuje wiele wcześniejszych ustaleń historiografii i stanowi najpełniejszą prezentację opisywanego okresy dziejów polskiej armii.

Książka jest poprawionym i uzupełnionym wznowieniem biografii jednej z najbarwniejszych postaci w historii Polski XIX w. Wróblewski był konspiratorem, uczestnikiem, a później jednym z przywódców powstania styczniowego, aktywnym działaczem emigracyjnym, generałem Komuny Paryskiej, związany z I Międzynarodówką i pod koniec wieku z PPS. Życie Wróblewskiego zostało przedstawione w pasjonujący sposób, aż do ostatnich dni, które pozbawiony wszelkiego majątku i schorowany generał spędził u doktora Gierszyńskiego w Ouarville.

Praca składa się z dwóch części. W części pierwszej specjaliści z tej dziedziny: Jan Żaryn, Barbara Pamrów, Tomasz Sudoł i Agata Mirek przedstawili cztery historie, które bardzo ściśle dotyczą wojennych i tuż powojennych stosunków polsko-żydowskich.

W drugiej znajdują się relacje na ten sam temat wydobyte ze zbiorów Komitetu dla Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów, najczęściej przykłady pomocy indywidualnej i spontanicznej, wynikającej z potrzeby chwili. W sumie w tomie odnajdziemy 68 takich dokumentów.

Niniejsza praca to bardzo niepełna lista z krótkim opisem działań Polaków – znanych z nazwiska lub anonimowych – którzy w czasie okupacji niemieckiej przyczynili się do ratowania Żydów. W Słowniku pominięto nazwiska Sprawiedliwych odznaczonych przez Yad Vashem. Obszerny wstęp przedstawia codzienną rzeczywistość okupacyjną, w jakiej przyszło żyć Polakom i Żydom w latach 1939–1945. Opisuje sposoby udzielania pomocy oraz niebezpieczeństwa grożące osobom niosącym ratunek i ich rodzinom.

Wykazy właścicieli ziemskich XIX i XX wieku jako źródła historyczne
Spis z 1890/1891 roku
Polska własność ziemska na Ukrainie w II połowie XIX wieku w świetle statystyki urzędowej

Problem działalności ugodowej w zaborze pruskim jest słabo znany w porównaniu z pozostałymi dwoma zaborami. Autor w swej pracy przedstawia program i skład społeczny polskich ugrupowań ugodowych oraz motywy zajęcia takiej postawy w ostatnim ćwierćwieczu rządów pruskich w Poznańskiem. Osobne miejsce zajmuje omówienie roli poznańskich ugodowców w okresie I wojny światowej w niemieckiej administracji i polityce, nie tylko w zaborze pruskim, ale i w okupowanym Królestwie Polskim.

Książka stanowi próbę ukazania postaw wyznawców prawosławia i unii do problemów związanych z końcem życia ludzkiego w świetle testamentów z XVI–XVIII wieku z terenów Wielkiego Księstwa Litewskiego i ruskich ziem Korony. Odpowiedzi na pytania o funkcjonowanie prawa spadkowego, stosunek testatorów do zagadnień funeralnych, aktywności religijnej, własnej rodziny i majątku ukazały, jak harmonijnie wpisywali się oni w panoramę kulturową państwa polsko-litewskiego.

Rozdarty między antypolskimi grupami nacisku w Berlinie a ugrupowaniami niepodległościowymi w Warszawie, zarządzający Polską kongresową gen. Hans Hartwig von Beseler, próbował przeciąć ten węzeł gordyjski, czyniąc z przyszłego państwa polskiego sojusznika Niemiec. Autor analizuje strategie Beselera nakierowane na pozyskanie Polaków, głównie na obszarze kultury, oświaty i wyznań: katolickiego, protestanckiego i mojżeszowego, oraz uwypukla słabości tych strategii, które przesądziły ostatecznie o ich klęsce.

Książka przedstawia wspomnienia autora z pierwszych 26 lat jego życia ze streszczeniem kolejnych. Na naszkicowanym tle historycznym autor, urodzony w 1926 roku odmalowuje bardzo swoiste, przedwojenne życie rodziny ziemiańskiej na Kujawach. Dalej wspomina inwazje wojsk niemieckich, wywłaszczenie i wypędzenie z własnych majątków, wyjazd z kraju dzięki wpływowemu włoskiemu wujowi. Następują lata przeżyte we Francji, wówczas okupowanej przez Niemców oraz niebezpieczna ucieczka przez Pireneje do Hiszpanii, skąd do Gibraltaru, gdzie autor w wieku 17 lat, zapisuje się do wojska polskiego.

Autor podjął tematykę genezy i kształtów rewolucji, która wybuchła w pozornie ustabilizowanym, najbardziej rozwiniętym kraju środkowej Europy. Analizuje przyczyny i mechanizmy wydarzeń prowadzących do przekształceń społeczeństwa późnego średniowiecza w postaci znane już w czasach nowożytnych. Czytelnik zaznajamia się też z zagadnieniami dotyczącymi powstawania świadomości narodowej (w czasach przedkapitalistycznych) i poznaje mentalność ludzi żyjących w ówczesnej epoce: ich sposób rozumowania, widzenie otaczającej rzeczywistości.