Do rzeczy i od rzeczy Historia przedmiotów odstawionych do lamusa w XX wieku - Maria Barbasiewicz

Książka prezentuje niezwykle różnorodne środowisko przedwojennych przemysłowców i biznesmenów w czasach Drugiej Rzeczypospolitej.

Przedstawia je na tle ówczesnych uwarunkowań ekonomicznych, politycznych i społecznych. Opisuje sytuację kraju po odzyskaniu niepodległości, a także załamanie gospodarcze w latach wielkiego światowego kryzysu i to, w jaki sposób sobie z nim radzono.

Autorka przedstawia sylwetki kilkunastu biznesmenów, właścicieli firm z różnych branż i regionów. Stara się pokazać nie tylko ich sukcesy i porażki, ale również cechy charakteru, umożliwiające im spektakularne osiągnięcia, często na skalę wykraczającą poza granice RP. Nazwiska takie, jak Wedel czy Goetz-Okocimski, medialny koncern IKC czy sukcesy przemysłu chemicznego (sztuczny kauczuk z Wolbromia), robią wrażenie nawet dzisiaj.

Autorka opisuje związki kuchni i historii na tle wydarzeń politycznych, procesów społecznych i zmian cywilizacyjnych, które kształtowały oblicze świata od końca XVIII do pierwszej połowy XX wieku. Głównymi bohaterami książki są wielcy francuscy kucharze, między innymi Marie Antoine Careme, Auguste Escoffier czy Alexis Soyer. Poznajemy również Paula Tremo – kucharza Stanisława Augusta Poniatowskiego, Karola Gundela – autora najlepszych naleśników, Franza i Eduarda Sacherów – twórców sławnego tortu, oraz sławnego smakosza Maurice'a Edmonda Saillanda Curnonsky'ego – współinicjatora rankingów kulinarnych Michelina.

Obok wielkich kuchmistrzów pojawiają się również artyści, w których dziełach obecne są kulinaria: Andy Warhol i puszka zupy Campbell, magdalenka Marcela Prousta, Uczta Babette Karen Blixen oraz Louis de Funes ze swoją słynną rolą w filmie Skrzydełko czy nóżka.

W przedwojennej Polsce. Życie codzienne i niecodzienne to swoisty reportaż z przeszłości, w którym wspomnienia, anegdoty i literackie relacje układają się w opowieść o szczególnym okresie historii polskiego społeczeństwa, jakim było dwudziestolecie międzywojenne. Radość z odzyskanej niepodległości, szybkie zmiany cywilizacyjne i obyczajowe, bujne życie towarzyskie, sukcesy i porażki w drodze do nowoczesnej Europy tworzyły niezwykłą atmosferę tamtych lat, która wciąż nas zachwyca.

W XXI wieku służba domowa jest domeną kilku kamerdynerów, gospodyń czy nianiek, dzięki którym najbogatsze domy w kraju nadal zachowują dawny blask. Za te usługi służba każe sobie jednak słono płacić. Tymczasem jeszcze przed stu laty praca w charakterze pomocy domowej była najbardziej popularną formą zatrudnienia. Biorąc pod uwagę, że w edwardiańskiej Anglii większość społeczeństwa żyła w nędzy, praca w charakterze służącego była zajęciem pożądanym, bo pozwalała nie przymierać głodem. Nie była to jednak prosta ścieżka kariery. Niezależnie od sprawowanej funkcji pomywaczki, gospodyni czy kamerdynera służący musiał być na każde skinienie pana i pani domu przez 24 godziny na dobę. Musiał harować od świtu do zmierzchu, otrzymując za to nędzną zapłatę i ciasny, niewygodny pokój, usytuowany zwykle na strychu lub w piwnicy. Podczas gdy pracodawca jadał posiłki składające się z dziewięciu dań, warte tyle, co sześcioletnie zarobki pokojówki, służba dojadała w piwnicy zimne resztki z pańskiego stołu.