Wobec roku 1863. Księża w powstaniu styczniowym i ich losy - Eugeniusz Niebelski

"Książka Polacy w Kazachstanie. Zesłania, dziedzictwo, nadzieje, powroty" to rezultat wieloletnich zainteresowań badawczych jej autora. Jest ona pierwszym opracowaniem monograficznym zawierającym obraz polskiej obecności w Kazachstanie. Przedstawia losy Polaków - zesłańców i osiedleńców - ich osiągnięcia i niedolę.Książka ta jest próbą zwrócenia uwagi na polskie związki z Kazachstanem został w niej pokazany z jednej strony aspekt martyrologiczny, z drugiej - starano się podkreślić kulturotwórczą rolę Polaków w Kazachstanie.

Prezentowane opracowanie stanowi czwarty tom z serii wydawniczej: „Po­lacy – Syberia. XVIII-XIX wiek”. W pracy zamieszczone zostały materiały ukazujące stosunek przedstawicieli zachodniosyberyjskich oraz centralnych organów władzy i administracji do zesłańców postyczniowych. Są to dokumenty urzędowe, które zachowały się w rosyjskich archiwach: cyrkularze, tajna korespondencja, sprawozdania, raporty, notatki i materiały śledcze. Tego rodzaju dokumentacja pozwala na określenie stanowiska poszczególnych urzędników lub organów władzy wobec różnorodnych spraw z zakresu ich kompetencji. Jest to tym bardziej ważne i interesujące, że zakrojona na szeroką skalę zsyłka powstańców styczniowych stała się poważnym problemem zarówno dla władz centralnych, jak i urzędników syberyjskich. Zesłanie Polaków pobudziło aktywność ustawodawczą i zmusiło funkcjonariuszy państwowych wszystkich szczebli do zastanowienia się nad kwestią urządzenia polskich imigrantów. Dokumenty zamieszczone w niniejszym zbiorze dobitnie obrazują proces kształtowania się systemu nadzoru nad zesłańcami, ewolucję roli policji lokalnej, gubernatorów i żandarmów w organizacji dozoru policyjnego. Pokazują również, w jaki sposób zadania administracyjne kolidowały lub pokrywały się z osobistymi ambicjami przedstawicieli syberyjskiej elity urzędniczej.