Werset

Książka „Formacja Ludwik” powstała w związku z 50. rocznicą święceń kapłańskich Ojca Ludwika Wiśniewskiego przypadającą w 2011 r. Publikacja dotyczy lat 70., kiedy Dominikanin prowadził duszpasterstwo akademickie w Lublinie. Kanwą opowieści są przede wszystkim relacje uczestników duszpasterstwa zgromadzone specjalnie na potrzeby tej publikacji. W swoich wspomnieniach dawni wychowankowie Ojca Ludwika opowiedzieli, kim były osoby, które stworzyły środowisko skupione wokół duszpasterstwa, co wówczas poruszało młodych ludzi, w jakie działania angażowali się. W książce zaprezentowano również bogatą dokumentację ukazującą aktywność osób związanych z duszpasterstwem, nie tylko religijną, ale także ważne inicjatywy społeczne.

Głód 1921-1923
Burzliwy okres lat 1917-1920 największe szkody spowodował w rolnictwie. Bolszewicy, którzy stali się panami sytuacji, tłumaczyli tak sobie, jak i innym, że wszystkiemu winni są przeciwnicy - interwenci, panowie, a nade wszystko bogaci chłopi, zwani kułakami. Tylko jakoś dziwnie się składało, że w tych częściach Ukrainy, na których toczyły się największe zmagania wojenne, odsetek zasianych pól był większy niż tam, gdzie bolszewikom nie sprawiano większego kłopotu w zaprowadzaniu nowych porządków. Na tych spokojniejszych terenach, przeciwstawiając się rabunkowemu komunizmowi wojennemu, większą wagę przykładano do ekonomicznych sposobów walki. Znacznie bardziej opłacało się skutecznie ukryć płody rolne niż zwiększać ich produkcję. A było i tak, że nie było czym obsiać pola, bo przy siłowym ściąganiu kontyngentu, zabierano również ziarno siewne. Na Ukrainie od 1916 r. do 1922 r. powierzchnia zasiewów zmniejszyła się o około 40%. Podobna sytuacja miała miejsce i w innych regionach radzieckiego imperium. Na domiar złego wiosną 1921 r. ogromna susza w centralnych i południowych guberniach Federacji Rosyjskiej oraz w południowej Ukrainie zapowiadała nadchodzenie głodu.

Najnowsza książka Adama Bajcara, geografa, obieżyświata, poligloty, publicysty i niezwykle utalentowanego rysownika. Autor zabiera czytelnika w podróż po rodzinnym Lwowie, przywołując jego genius loci w opowieściach o historii, kulturze i zabytkach bogato ilustrowanych autorskimi rysunkami, planami dzielnic a także reprodukcjami archiwalnych widokówek.

Pracę przeczytałem z zainteresowaniem i ciekawością, ponieważ przynosi informacje nie tylko z historii tej wsi, ale także z jej dziejów sytuowanych w szerszym kontekście uwarunkowań socjokulturowych regionu i kraju. Dodam [...], iż jest to opracowanie bardzo obszerne, a Autor zgromadził nadzwyczaj obfity materiał faktograficzny do dziejów miejscowości, zebrany z licznych krajowych i lokalnych zbiorów archiwalnych i bibliotecznych. [...] opracowanie to weryfikuje i prostuje niektóre opinie odnoszące się do tej miejscowości, upowszechnione w naszej literaturze, co świadczy o sumienności i dociekliwości Autora w szukaniu odpowiedzi na stawiane pytania.

Podczas porządkowania domu przeznaczonego na sprzedaż, położonego przy ulicy 2a Shirley Road na Chiswick, w zachodnim Londynie, na strychu - pośród gazet, papierów i kartonów - odnaleziono pakunek kilku zeszytów, grubszych i cieńszych. Jak się okazało, były to wspomnienia wojenne weterana II Korpusu gen. Andersa, Bronisława Goliszewskiego z Krzemieńca, zastępcy naczelnika tamtejszego Urzędu Skarbowego. Stanisław Wojnar i żona Stanisława z Bury (Lancashire), najbliższa rodzina zmarłych właścicieli posesji, nie potrafili wyjaśnić, w jaki sposób owe pamiętniki znalazły się w attyce domu pod wymienionym wyżej adresem.

Praca niniejsza ma być, w założeniu autora, przyczynkiem do historii pierwszych lat po utracie niepodległości, które stanowią jeden z najbardziej dramatycznych okresów w dziejach Polski, tym samym więc przyczynkiem do historii polskości w tym czasie, a więc do historii upartych zmagań o przetrwanie, o zachowanie polskiej tożsamości i polskiej kultury po tragedii państwa i narodu. Ma przybliżyć te wszystkie uwarunkowania i wydarzenia polityczne, które pod każdym z trzech zaborów determinowały i określały prowadzoną nieprzerwanie przez wiele lat w niezwykle trudnej sytuacji walkę o ocalenie narodowej substancji.

Podróż do Syberii ks. Stanisława Matrasia to najciekawszy i najobszerniejszy spośród nielicznych pamiętników skreślonych piórem duchownych - uczestników walk 1863 roku i zesłańców. Znajdziemy w nim nie tylko historię etapowej drogi w odległe rejony wschodniej Syberii, ale także niedolę zesłańczych losów, aż po czas uwolnienia i wydostania się do Galicji. Autor to inteligentny, niepozbawiony zmysłu obserwacji gawędziarz, lubujący się w spisywaniu różnych niecodziennych zdarzeń.
Na tle martyrologicznego i bohaterskiego na ogół prezentowania księży zesłańców Matraś swoimi wspomnieniami sprowadza rzecz do ludzkich wymiarów. Z tego już choćby względu jego pamiętniki stają się ważnym źródłem obiektywnego rozpoznania dziejów księży zesłańców, nad którymi zaważył mit, utrwalany już od XIX wieku [...]

Zbiór studiów Sancti. Miracula. Peregrinationes jest swoistym przewodnikiem w badaniach nad kulturą religijną średniowiecza i czasów nowożytnych na ziemiach polskich. Uświadamia także bogactwo i trwałość podstawowych treści tej kultury oraz jej związki z innymi obszarami ludzkiej aktywności. Wskazuje na kierunki przemian w niej zachodzących. Uwidacznia średniowieczną metrykę zjawisk dzisiejszych.

Książka Trudne sąsiedztwa. Ukraina i Polska a Rosja i Niemcy ma na celu uwypuklenie znaczenia stosunków polsko-ukraińskich na kanwie wspólnej historii oraz wpływów na nią sąsiadujących z Polską i Ukrainą imperialistycznych państw: Rosji i Niemiec. [...]
Niniejszy tom zacząłem pisać w mrocznym czasie stanu wojennego i aczkolwiek wierzyłem święcie, że reżim sowiecki wcześniej czy później upadnie, to nie spodziewałem się, iż nastąpi to przed skończeniem tej książki. Jeszcze mniej przewidywalne było odzyskanie w tym czasie przez Ukrainę niepodległości. Kiedy zacząłem pisać tę książkę, temat stosunków polsko- ukraińskich w obiektywnym ujęciu był tematem «tabu», a wszelkie wzmianki o niepodległej Ukrainie były z całą bezwzględnością tępione przez peerelowską i sowiecką cenzurę. Dziś w wolnej Polsce i Ukrainie sytuacja jest diametralnie inna. Niemniej wydaje mi się, że książka ta w niczym nie straciła na aktualności.

Drugi z czterech tomów serii Trudne sąsiedztwa. Ukraina i Polska a Rosja i Niemcy „Od autonomii galicyjskiej do drugiej wojny światowej". Czterotomowa seria ma na celu uwypuklenie znaczenia stosunków polsko-ukraińskich na kanwie wspólnej historii oraz wpływów na nią sąsiadujących z Polską i Ukrainą imperialistycznych państw: Rosji i Niemiec.