Księgarnia Akademicka

Jest to tom obejmujący okres wcześniejszy w stosunku do wydanego w 2010 roku tomu dla lat 1625–1630. Publikacja z 2017 roku jest pierwszym tomem z serii „Pomniki dziejowe Ormian polskich” przygotowywanej pod kierunkiem prof. Krzysztofa Stopki w ramach Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich z dotacji Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.

Do książki dołączona jest płyta CD zawierająca faksymile rękopisu nr 446 ze zbioru oo. Mechitarystów.

Dorota Żurek imponuje znajomością i stopniem wyzyskania źródeł historycznych pozwalających przedstawić wszechstronnie topografię i zasiedlenie miasta oraz strukturę zawodową i społeczną jego mieszkańców. Praca wpisuje się znakomicie do polskiej historiografii miejskiej. Jest to bodajże pierwsza udana próba poddania opisowi socjotopograficznemu miasta małego. I to opisowi na przestrzeni ponad dwóch stuleci. Wszystkie polskie socjotopograficzne opracowania dotyczą miast średnich, a w każdym razie większych od Chrzanowa (Grodno, Krosno, Sieradz, Świdnica, Warta), i dużych (Elbląg, Poznań, Toruń, Wrocław). I pod tym względem jest to również praca pionierska.

Opisane w książce: koncepcja, budowa i sposób gospodarki w ulach typu Warre to zaskakująco aktualna odpowiedź na problemy współczesnego pszczelarstwa. Szukając drogi do bardziej naturalnego trzymania pszczół, szanującego ich zwyczaje, warto pochylić się nad kompletną metodą opracowaną przez ojca Warrego.

Otrzymujemy bardzo dobrą, pionierską pracę o ważnym, acz dotychczas nieco zapoznanym problemie. Autorowi udało się zebrać i przebadać imponującą ilość materiałów i przedstawić zupełnie nowe spojrzenie na kwestie konwersji Żydów na chrześcijaństwo w Rzeczypospolitej Obojga Narodów doby nowożytnej.

Obszerny tom prozy Michała Grabowskiego jest pod względem historycznoliterackim wydarzeniem niezwykłym. Jakkolwiek bowiem dotyczy autora powszechnie omawianego w każdym studium estetyki romantyzmu, to jednak prozy artystycznej Grabowskiego (...) nie wznawiano i nikt o to nie apelował.

prof. Tadeusz Budrewicz

Autorzy ukazują najpierw wieloetniczną wspólnotę kucką. Jej rodzenie się od średniowiecza począwszy. Współistnienie przez kolejne wieki – nie obok siebie, ale razem, choć czasem trudne, burzliwe – Rusinów, Ormian, Polaków, Żydów, Niemców, prawosławnych, katolików trojga obrządków, wyznawców judaizmu, protestantów. Postanowili oni naszą uwagę skoncentrować na szczególnym momencie tamtej historii, finalnym, na wydarzeniach z lat 1941–1945. Dzięki wykorzystaniu wspomnień kutczan, zderzonych z przekazem dokumentów urzędowych (przede wszystkim księgą metrykalną zgonów parafii rzymskokatolickiej), opowiadają czarną część pamięci Kut, dramat masowego mordu.

Czesław E. Blicharski wspólnie z żoną Kazimierą i córką Bożeną założył i prowadzi od kilkudziesięciu lat unikatowe w skali światowej Archiwum Tarnopolskie, które obejmuje obszerny zbiór dokumentów, fotografii, wspomnień, relacji, publikacji oraz wszelkich innych materiałów dotyczących miasta Tarnopola i Ziemi Tarnopolskiej w ciągu ostatnich wieków.

Prezentowana książka odsłania kulisy powstawania archiwum i prowadzonych prac badawczych. W dużej mierze stanowi wybór z osobistych notatek Autora i korespondencji z lat 1976-1998, prowadzonej z kilkusetosobową rzeszą Tarnopolan z kraju i zagranicy.

Książka w sposób monograficzny ukazuje transformację społeczno-gospodarczą Wadowic w okresie przynależności miasta do monarchii habsburskiej. W wielu przypadkach konieczne było odwoływanie się do procesów, które miały charakter ogólnogalicyjski. Dla przykładu wymienię tylko: transformację demograficzną, industrializację, wzrost aktywności społecznej mieszkańców. Tym sposobem na kanwie Wadowic utworzono typowy model średniej wielkości miasta galicyjskiego. Niniejsze studium przypadku wymagało zastosowania analizy porównawczej, która dała pełny obraz i skalę przeobrażeń społeczno-gospodarczych zachodzących w Wadowicach na tle innych ośrodków miejskich Galicji.

Publikowane po latach wspomnienia Franciszka Machalskiego (1904-1979), absolwenta orientalistyki Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, a powojnie profesora iranistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, mają wyjątkowy charakter. Wśród ponadstutysięcznej rzeszy Polaków – żołnierzy i cywilów, którzy z armią Andersa w roku 1942 przybyli do Iranu, był prawdopodobnie jedynym znającym język perski i jednym z nielicznych posiadających wiadomości o historii i kulturze tego kraju. Ta wiedza i związane z nią szczególne zainteresowanie realiami kraju, w którym ocaleni z sowieckich łagrów i zsyłki Polacy znaleźli schronienie, wyróżnia jego książkę na tle innych wspomnień z Iranu lat II wojny światowej.

Jedno z największych skupisk żydowskich na terenie Rzeczypospolitej w okresie stanisławowskim stworzyła, licząca ok. 3,5 tys. członków , gmina krakowska. Przy czym liczba ta nie obejmowała tylko i wyłącznie mieszkańców Żydowskiego miasta na Kazimierzu. Zaliczano doń bowiem także tych Żydów, którzy osiedli na terenie miejskich i szlacheckich jurydyk oraz w podkrakowskich dobrach ziemskich i kościelnych.

Losy krakowskich Żydów w drugiej połowie XVIII w, którym poświecono niniejszą pracę, są niezwykle istotne i zajmujące. Omawiany okres był bowiem czasem intensywnych i burzliwych przemian politycznych, gospodarczych i administracyjnych nowożytnej Rzeczypospolitej.

Od końca wieku XVI nastąpiły znaczne zmiany w rozmieszczeniu populacji polskich Żydów: mieszkańcy dużych miast królewskich stopniowo przenosili się na wschód Rzeczypospolitej, licznie osiadając w miastach, miasteczkach i wsiach szlacheckich. Tematem niniejszej pracy jest więc sytuacja Żydów w dobrach prywatnych po roku 1539, tj. od momentu rezygnacji przez Zygmunta Starego z jurysdykcji nad Żydami poza miastami królewskimi, do lat dziewięćdziesiątych XVIII wieku, ze szczególnym uwzględnieniem stanu po roku 1648.