Zośkowiec - Jarosław Wróblewski

Józef Garliński (1913–2005), oficer Komendy Głównej AK, więzień Pawiaka, Oświęcimia i kacety w Neuengamme, współtwórca Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w Londynie, przez wiele lat prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, działacz społeczny środowiska polskiej emigracji politycznej, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, profesor PUNO.

Biografia jednego z przywódców polskiego nurtu konserwatywnego, skupionego wokół Stronnictwa Prawicy Narodowej. Urodzony w Berlinie w 1880 roku, większą część swojego życia związał z Ołyką i Nieborowem, gdzie posiadał majątki. W Warszawie mieszkał w pałacu przy ulicy Bielańskiej (dziś Muzeum Niepodległości). W 1917 roku znalazł się w ogarniętej szałem rewolucyjnym Rosji. Po powrocie do kraju został dyrektorem Departamentu Stanu w rządzie Rady Regencyjnej. Negocjował z Niemcami i Austriakami m.in. w sprawie korony polskiej. Jako ochotnik walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku...

Stanisław Likiernik (ur. 1923) – jeden z dwóch pierwowzorów słynnego "Kolumba" – Stanisława Skiernika z powieści Romana Bratnego Kolumbowie. Rocznik 20. To jego wojenne doświadczenia złożyły się na literacką postać, która dała nazwę całemu pokoleniu, legendzie Polski Walczącej.

Po siedemdziesięciu latach od Powstania Warszawskiego zdecydował się opowiedzieć o wstrząsających, prawdziwych losach żołnierzy i dowódców AK, o kulisach pracy w dywersji, o trudnych wyborach dotyczących życia i śmierci wrogów i przyjaciół.

Powstanie warszawskie z 1944 r. należy do najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski. Jak wszystkie przegrane zrywy narodowe wzbudza i będzie wzbudzało dyskusje o sens, znaczenie, przebieg itp. Książka, która oddajemy do rąk czytelnika, nie jest kolejną próbą rozstrzygnięcia tych dylematów. Celem autorów było bowiem zaprezentowanie krótkich, konkretnych informacji i zobrazowanie ich zdjęciami. Istotne dla tej pracy było ukazanie gruntu społecznego i politycznego, na jakim dokonał się ten bezprecedensowy zryw, jego przebiegu, a także skutków. Publikacja ta ma służyć wszystkim, którzy poznać pragną ten ważny, heroiczny i tragiczny fragment dziejów stolicy Polski i jej mieszkańców.

Książka powstała na podstawie sławnego archiwum Jana Rodowicza – Anody, relacji żołnierzy batalionów, dokumentów, listów, pamiętników, konsultacji z matkami poległych. Autor prowadzi swych bohaterów – spadkobierców ideałów „Kamieni na szaniec” - przez barykady powstańcze od Woli poprzez Starówkę po Czerniaków. Spotykamy na kartach najsłynniejsze postaci Szarych Szeregów: Andrzeja Romockiego – Morro, Piotra Pomiana,Stanisława Leopolda, Czarnego Jasia – Wuttke, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Iskry wydały epopeję druha Kamińskiego po raz pierwszy w roku 1957. Obecne wydanie wzbogacono unikatowymi zdjęciami bohaterów, a także wstępem *Barbary Wachowicz.*

Anna Wyganowska-Eriksson, wykorzystując zarówno wspomnienia własne jak i relacje swoich kolegów - członków Plutonu Pancernego Batalionu "Zośka" - stworzyła niezwykłą opowieść o tym mało znanym, ale jakże ważnym oddziale w Powstaniu Warszawskim. Zdobycie "Gęsiówki", pojedynek powstańczych, zdobycznych czołgów z niemieckimi, wreszcie dramatyczne przejście kanałami po upadku Starówki - to tylko nieliczne epizody z tej pasjonującej książki.

Wolność jest kuloodporna – to nie tylko barwny album fotografii tamtego czasu, ale również zapis 15 ważnych rozmów, przeprowadzonych głównie podczas prac na „Łączce” przez wolontariusza Jarosława Wróblewskiego, dziennikarza i pracownika Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL na Rakowieckiej. Wśród jego rozmówców są pracownicy IPN od lat związani z pracami poszukiwawczymi, wolontariusze, kibice, pasjonaci historii, krewni ofiar, byli więźniowie okresu stalinowskiego oraz ksiądz i fotoreporter. Wielu z nich mówi o bardzo osobistych, niewypowiadanych wcześniej publicznie motywacjach walki o pamięć, czasie dojrzewania i przemiany, obcowania ze zmarłymi... Dzięki temu autorowi udało się uchwycić specyficzny klimat szczególnego miejsca historii najnowszej – powązkowskiej „Łączki”.

Pierwsze w piśmiennictwie polskim całościowe ujęcie biografii mjr. Jana Piwnika (1912–1944) "Ponurego", jednego z najwybitniejszych oficerów Armii Krajowej, dowódcy legendarnego Zgrupowania Partyzanckiego AK "Ponury".