Wspomnienia z Kazachstanu - Władysław Bukowiński

Wstrząsający dokument będący świadectwem blisko siedemdziesięciu lat życia polskiej rodziny – od lat dwudziestych do dziewięćdziesiątych XX wieku – na Ukrainie i w Kazachstanie. Bieda i głód, wywózka, zakładanie pierwszych osiedli w kompletnej pustce stepów, zmaganie się z codziennym życiem w warunkach sowieckiej kołchozowej rzeczywistości – a jednocześnie intuicyjne przylgnięcie do wiary katolickiej i języka polskich przodków, wierność przekazywanym potajemnie obrzędom, przepisywanym odręcznie tekstom pieśni i nabożeństw.Książka opowiada o trwaniu, sile i odwadze. Ma moc i wiarygodność świadectwa jednostkowego, chociaż jednocześnie mówi o doświadczeniu tysięcy Polaków. Tylko niewielu z nich udało się – tak jak autorce tych wspomnień – wrócić do Ojczyzny.Książka jest kolejną pozycją w naszej serii Rozrachunek Polaków z przeszłością i ukazuje się w 70. rocznicę pierwszych deportacji żyjącej na Ukrainie ludności polskiej do Kazachstanu.

Listy ks. Bukowińskiego pochodzą z trzech okresów: pierwszy to okres przedwojenny, gdy był jeszcze klerykiem i księdzem w archidiecezji krakowskiej a później w Łucku; drugi okres obejmuje lata 1954–1958, kiedy duszpasterzował w Karagandzie, natomiast trzeci to lata 1961–1974, czyli po ostatnim uwięzieniu aż do końca życia. Publikowane listy są jedynie częścią korespondencji prowadzonej przez ks. Władysława.

W książce zachowano autentyczny styl ks. Władysława – specyficzne zwroty zawierające duży ładunek emocjonalny, będące dowodem wrodzonej życzliwości i poczucia humoru.

Wyrwani nagle z własnych domów, w których pielęgnowali język, tradycję i wiarę ojców, zostali wywiezieni do Krainy Stepów, jak nazywano Kazachstan. Tam, wierni swym korzeniom, trwali, znacząc swoje życie niezwykłą cierpliwością, miłością i świętością. Stali się dla Kazachstanu apostołami chrześcijaństwa i przykładem siły ducha, która pozwala przetrwać wszelkie przeszkody, jakie stawiał im radziecki system totalitarny.
Najczęstszym znakiem ich obecności są polskie groby, o których już często się zapomina. Innym głosem z przeszłości są nadal żyjący w Kazachstanie potomkowie zesłańców, znający język polski i pielęgnujący wiarę swych ojców. Błogosławiony ks. Władysław Bukowiński, szczególny Apostoł Kazachstanu i pierwszy beatyfikowany w tym odległym kraju, przypomina, że historia nie zamknęła kazachskiego rozdziału polskiej tułaczki.

Francuski dziennikarz i pisarz, Philippe Maxence kreśli biografię świętego Maksymiliana Marii Kolbego. We wstępie przyznaje: Nowej ksiązki o ojcu Kolbem nie chciałem zaczynać od czternastego sierpnia 1941 roku, co oznacza, że podjąłem próbę, aby nie podsumowywać życia świętego jego tragiczną i heroiczną śmiercią. Nie udawałem, że nie wiem, jaki będzie epilog opowieści. Nie ujmowałem go więc w cudzysłów, lecz przeciwnie, w razie potrzeby odwoływałem się do niego wprost. Chciałem zwłaszcza wydobyć ze splotów czasu i piany pozorów samego człowieka oraz pokazać go jako zakonnika, kapłana i dziennikarza. W ten sposób odkryłem życie zadziwiające, bogate w wydarzenia, wiele mówiące o postaci bardziej złożonej, niż wydawała się na początku.

"Wspomnienia z Kazachstanu" to bardzo osobista relacja księdza Bukowińskiego z jego pracy, napisana podczas krótkiego pobytu w Polsce w 1969 roku na prośbę kardynała Karola Wojtyły.

Książka ta ukazała się przed laty w Paryżu, jako pierwsza publikacja wydawnictwa "Spotkania". Jej maszynopis został przekazany Piotrowi Jeglińskiemu przez papieża Jana Pawła II.

Książka uwzględnia nie tylko duchowość Błogosławionego, ale też bogactwo jego osobowości. Z tej racji odwołuje się nie tylko do teologii duchowości, opinii niektórych teologów, mistyków czy świętych, ale też do znawców filozofii, antropologii i psychologii. W tym sensie praca ma charakter interdyscyplinarny. 

Cieszę się, że postać tego bohaterskiego kapłana nie idzie w zapomnienie. Bogu dziękuję, że mogłem go osobiście poznać, budować się jego świadectwem i wspierać w każdy możliwy w tamtych czasach sposób. Nigdy oprócz modlitwy nie prosił o nic dla siebie, ale zawsze był otwarty na wszystko, co mogło dać oparcie w wierze i w cierpieniu tym, których Pan Bóg powierzył jego pieczy.

Jan Paweł II

Nowe, uzupełnione wydanie książki bł. ks. Władysława Bukowińskiego, zawierającej wykłady z historii Polski.

Władysław Bukowiński (1904-1974) – polski ksiądz katolicki, więzień sowieckich łagrów, długoletni misyjny duszpasterz, nazywany „apostołem Kazachstanu”, kaznodzieja i błogosławiony Kościoła katolickiego.

Opowieść o wojennym dzieciństwie Wiesława Adamczyka spędzonym na Syberii i naznaczonym sowieckim barbarzyństwem.

W opracowaniach dotyczących II wojny światowej często przemilcza się tę mroczną kartę europejskiej historii, pozostającą w cieniu Holokaustu. Wydarzenia na niej zapisane wciąż jeszcze czekają, by w pełni oddać im historyczną sprawiedliwość.

„Znam wiele opisów syberyjskiej odysei oraz innych zapomnianych wojennych dziejów. Żaden jednak nie jest bardziej pouczający, wzruszający i piękniej napisany niż Kiedy Bóg odwrócił wzrok”.

– z przedmowy Normana Daviesa

Autorka opowiada o swoim dzieciństwie, jego radościach i smutkach, o niezapomnianych przyjaźniach nawiązanych w młodości, o miłości do męża i córek, o swoim małżeństwie, o opuszczeniu kraju rodzinnego i znalezieniu w Polsce drugiej ojczyzny, i wreszcie o słodko-gorzkim smaku starości. Odsłania jednak tylko trzy części prawdy o sobie, tę czwartą pozostawiając Czytelnikowi do odnalezienia "między wierszami".

Porywająco napisany tom wspomnień znakomitego etnografa, historyka kultury, pisarza, tłumacza jest swego rodzaju portretem pokolenia Polaków żyjących w Polsce powojennej, lecz osadzonych tradycją rodzinną i cywilizacyjną w czasach przed II wojną światową. Książkę czyta się jednym tchem!

Opis pobytu na zesłaniu, poprzedzony relacją o życiu rodziny Autora w II RP. Jego ojciec był lwowiakiem, legionistą, matka również walczyła w I wojnie światowej w obronie Przemyśla przed bolszewikami. Obydwoje rodzice pracowali jako nauczyciele na Grodzieńszczyźnie, a przed samą wojną w Wilnie. W kwietniu 1940 r. wywieziono ich do Kazachstanu (wcześniej został aresztowany ojciec), w okolice Pietropawłowska, do kołchozu Podleśna. Autor wykonywał różne prace: percepszczyk traktorzysty, traktorzysta, praca w mleczarni, murarz w szpitalu w okolicznym miasteczku (10-dniowy tydzień pracy), rzeźnik. Opis buranu i sposobu ratowania się Kazachów, zaskoczonych przez buran, przy pomocy długiego czerwonego szala. Praca przy budowie mostów na kolei. Po układzie Sikorski Majski Autor z 5 kolegami i bratem wyruszają 3.12.1941 r. do Polskiego Wojska. Matka pozostaje, wybrano ją na męża zaufania na stacji Pierekatnaja. Po wielu perypetiach docierają 31.12.1942 r. do Jangi-Sur i dostają się do wojska w Dżałał Abadzie. Potem Pahlevi i służba w wojskach łączności: Iran, Irak, Palestyna, Egipt, Włochy. Tu walki pod Monte Cassino barwny, szczegółowy opis działań, w których Autor brał udział.

Książka zawiera dwanaście relacji osób deportowanych na Syberię z powiatu Bielsk Podlaski w latach 1940-1941. Ukazują one losy przedstawicieli wszystkich przedwojennych warstw społecznych dotkniętych represjami - ziemian, leśników, policjantów, kupców żydowskich, nauczycieli, rzemieślników, zamożnych i biednych chłopów. Katolików, prawosławnych, wyznawców religii mojżeszowej. Mikrohistoria tego regionu służy jako studium przypadku pokazujące losy obywateli II RP pod okupacją sowiecką.

Polski zesłaniec, duszpasterz sowieckiej Rosji, świadek Miłości w świecie bez Boga. Brzemię to porywająca opowieść o niezłomnym świadku Chrystusa. Sługa Boży Władysław Bukowiński (1904-1974) poznał piekło wojny, łagrów i komunizmu. Ten niezwykły, charyzmatyczny, zawsze uśmiechnięty kapłan wpatrywał się w swojego cierpiącego Mistrza i z Nim pokonywał wszelkie przeciwności. Wiara w Bożą Opatrzność pozwoliła mu przejść przez życie z podniesioną głową i wlewać nadzieję w serca tych, którzy nadziei już nie mieli.

Są to moje, bardzo osobiste wspomnienia obejmujące prawie cały okres istnienia przejściowego, zbiorczo-rozdzielczego obozu na terenie Warsztatów Naprawczych Taboru Kolejowego w Pruszkowie, likwidowanych wówczas przez Niemców. Prawie nikt z polskiego personelu pomocniczego nie przeszedł przez obóz już 12-13 sierpnia (jako uchodźca), by potem być pracownikiem dochodzącym z zewnątrz (od 2 września 1944 roku do 16 stycznia 1945 roku). Żadna z tłumaczek nie trwała u boku lekarzy niemieckich od aresztowania Drescherowej i Jakubowskiej (12 września), aż do wyjazdu z Pruszkowa jednostki Wehrmachtu Dulag 121 (12 grudnia) i nie pracowała potem jeszcze w styczniu 1945 roku, zatrudniona przez Sammelstelle für Kriegsgefangene.

Anna Danuta Sławińska 

Relacje z zesłańczego szlaku, nasycone wielością wątków kulturowo-krajobrazowych - folklor, stepowe karawany, cmentarze, życie codzienne, jurty, rzeki, góry, pustynie itp. Rytm tego opisu zmienia się w zależności od kierunków podróży i jej trwania. Nieraz zatrzymywano się na dłużej, co dawało możliwość pełniejszego poznania obyczajów i zwyczajów tubylczych ludów, ich sytuacji społecznej i materialnej. Dostrzegał także autor wielość wydarzeń dotyczących zwykłych ludzi, a także bezimienne grupy nomadów. Tekst wzbogacony jest rysunkami autora, poprzedzony przedmową i komentarzem A. Zielińskiego.

W Spódniczce ze starej podszewki Urszula Ziober opisuje historię swojej babci, Janiny Nietupskiej. To opowieść o słonecznym dniu w domu na poznańskich Winogradach. O pełnej strachu podróży w nieznane. O przeraźliwym zimnie kazaskiego stepu. Wreszcie o nadziei.

Książka zawiera w większości nigdy niepublikowane drukiem relacje tych, którzy przeżyli białe piekło sowieckich łagrów dalekiej północy. Ze wzruszeniem spisywaliśmy tekst ze starych maszynopisów i odręcznie pisanych świadectw. Publikujemy także reprodukcje listów, pamiątek i dokumentów, które pozostały w archiwach. Ci, którzy ocaleli, opowiadają o obozowym życiu na Kołymie, o dramatycznych zajściach, których byli świadkami i ofiarami. Tragedia odcisnęła na ich życiu krwawe piętno – już na zawsze.

Nigdy nie rodzi się byle kto... to autentyczna, pasjonująca historia rodziny, która przeżyła wszystkie dramaty XX wieku. Akcja rozgrywa się na czterech kontynentach i odzwierciedla dzieje tysięcy Polaków, którzy przeszli podobną drogę, nie stali się ofiarami, zachowali swoją godność. Książka chwyta za serce i czyta się ją jak fascynującą powieść. Autorka przemierza ponad 150 tys. km po to, by zebrać materiał i spotkać bohaterów. Od pełnego miłości domu na Kresach u schyłku XIX wieku, przez paryskie salony lat 30., międzywojenny Poznań i syberyjskie łagry - po samotny pokoik w domu opieki w Kanadzie czy Australię 1994 - całe życie przegląda się w pisarstwie Maliny Stahre-Godyckiej.

W Ostatnich rozmowach emerytowany papież mówi wprost o powodach swojej rezygnacji, kluczowych momentach swojego pontyfikatu, o konklawe i o swoim następcy – Franciszku oraz o trudnych i kontrowersyjnych wydarzeniach, które miały miejsce, gdy zasiadał na Tronie Piotrowym, m.in. o aferze Vatileaks, trudnych reformach kurii rzymskiej, lobby gejowskim i nadużyciach seksualnych w Kościele. Benedykt XVI nigdy wcześniej nie mówił tak otwarcie o swojej wierze, współczesnych wyzwaniach chrześcijaństwa i o przyszłości Kościoła. Jeden z największych teologów i myślicieli naszych czasów opowiada również o swojej rodzinie i innych drogich mu osobach, a także o kluczowych momentach w swojej biografii. Po raz pierwszy w historii Kościoła papież podsumowuje swój pontyfikat oraz szczerze odpowiada na pytania, które od kilku lat nurtują nie tylko dziennikarzy, ale i wielu katolików.

Wzruszające sceny i dramatyczne wydarzenia!
Zdrada i nienawiść!
Prawdziwa miłość!
Głębokie nawrócenie!
Walka na śmierć i życie w obronie chrześcijaństwa!
Świadectwa cudów meksykańskich męczenników!
To się zdarzyło naprawdę!