Wojna o wszystko. Opowieść o wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920 - Witold Sienkiewicz

Każdy, choćby w najmniejszym stopniu zainteresowany polską historią, powinien tę książkę przeczytać

Wojna, która zmieniła bieg dwudziestowiecznych dziejów. W klasycznym już studium Norman Davies roztacza przed czytelnikiem historycznie wierny, a jednocześnie przystępny w odbiorze, obraz całokształtu wojny polsko-bolszewickiej.

Brytyjski historyk dokładnie odtwarza przebieg poszczególnych kampanii i bitew, naświetla polityczny – tak polski, jak i międzynarodowy – kontekst działań wojskowych i tłumaczy, dlaczego Polska zwyciężyła niesioną na bagnetach czerwonoarmistów „robotniczą” rewolucję.

Ósmy tom, poświęcony Bitwie Wołyńsko-Podolskiej jest niezwykle istotny, gdyż podsumowuje dotychczasowe działania, dokonuje również rozważań politycznych, militarnych i gospodarczych, perspektyw dalszego prowadzenia działań wojennych związanych z rozejmem i podpisaniem preliminariów pokojowych. Bitwa Warszawska 1920r., której częścią jest obecny tom, stanowi jedną z najważniejszych bitew Państwa Polskiego i niewątpliwie miała kluczowy wpływ na losy ówczesnej Europy, w tym Polski. Fenomenalny sukces oręża polskiego jest dumą narodową Polaków, świadczy też o niezwykłym patriotyzmie i męstwie naszych rodaków.

Akcja „Eskadry”, bo taki tytuł nosi ta książka, toczy się podczas wojny polsko-bolszewickiej. Śmierć jednego z pilotów w rozbitym samolocie i ciężka rana dowódcy eskadry pociągną za sobą wiele zmian w życiu porucznika Szyllinga i jego kolegów. Czy nowy dowódca zdobędzie zaufanie zgranego zespołu? Któremu z odważnych pilotów odda swe serce piękna sanitariuszka? I czy wszyscy szczęśliwie wrócą ze swych podniebnych akcji, gdy po nimi rozgrywać się będzie jedna z najważniejszych bitew w naszej historii?

Wojna polsko-rosyjska 1919-1920 r. obfituje w wiele wydarzeń mogących stanowić temat licznych prac historycznych. Składają się na nie poszczególne kampanie, operacje czy bitwy. Wśród tych ostatnich godna wyeksponowania jest bitwa o Lwów. Co prawda los wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920 r. przesądzony został podczas bitwy na przedpolach Warszawy w sierpniu 1920 r., Ale przyczyniło się do tego powstrzymanie ofensywy 1 Armii Konnej Budionnego pod Lwowem w tym samym czasie załamało plan Stalina przerzutu rewolucji bolszewickiej na Bałkany.

Praca przedstawia działania wojenne na Mazowszu Północnym latem 1920 roku w kontekście Bitwy Warszawskiej, rozstrzygającej o losach odrodzonej Polski.

Popularnonaukowa monografia ukazująca polsko-ukraińskie walki o Lwów, toczone od jesieni 1918 aż do wiosny 1919 roku. Walki te, stanowiące część zmagań o kształt wschodniej granicy państwa polskiego, zdecydowały o tym, że miasto kresowe Lwów znalazło się w granicach Polski.

Książka Legenda legionów jest barwną panoramą czynu legionowego czasów pierwszej wojny światowej. Opowiada nie tylko historię walki zbrojnej polskich żołnierzy, ale i drogę powstania tej niezwykłej formacji. Przeglądając spis treści, czytelnik może odnaleźć rozdziały dotyczące poglądów i autorytetów pokolenia Józefa Piłsudskiego, niezwykłych kobiet w Legionach, a także opisujące dzień powszedni legionistów. Kolejne dotyczące sztuki i literatury pozwalają lepiej zrozumieć fenomen idei legionów, ukazują zarazem znaczący dorobek kulturalny artystów-legionistów, bądź osób z legionami związanych. Tak szerokie spojrzenie ukazuje rolę jaką w świadomości ówczesnych Polaków odegrały legiony i skąd wzięła się ich szczególna sława w kraju i za granicą. Wydanie książki zaplanowano na czas obchodów 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości!

Książka, wyróżniona Nagrodą KLIO za rok 2001 i uznana za najlepszą w dotychczasowej historiografii analizę polityki wschodniej Piłsudskiego, ukazuje się obecnie w poszerzonym wydaniu. Uzupełnia ją przypomnienie genezy koncepcji Piłsudskiego, jaką odnaleźć można w początkowych latach jego politycznej aktywności w PPS, a także swoiste post scriptum, zaproszenie do oceny owej koncepcji i samej polityki Józefa Piłsudskiego i Polski z lat 1919-1920.

W prezentowanej książce autor opisał cały szlak bojowy od momentu powstania Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych w sierpniu 1914 r. do rozwiązania formacji w maju 1920 roku, służbę wojskową kobiet-legionistów, późniejsze losy bardziej znanych weteranów, zagadnienia związane z umundurowaniem i uzbrojeniem ?ususów?, a także ich działalność kulturalną oraz oświatową. Ponadto autor wykorzystał do napisania książki również informacje z dotychczas nie opracowywanych zbiorów archiwalnych.

Ze względu na ramy czasowe oraz tematyczne jest to pozycja wyjątkowa nie tylko na rynku polskim, ale również ukraińskim.

Józef Piłsudski miał kiedyś powiedzieć, że w prowadzonej przez Polskę grze z bolszewikami chodzi o to, by zajrzeć do mózgu Lenina. Niestety, plan Marszałka Polski – zwłaszcza ze względu na wyjątkową skuteczność sowieckiej operacji „Trust” i nie przepracowanie jej straszliwych skutków w Polsce po 1927 r. – nie został zrealizowany. 
Sowiecki operator „Trustu” Artur Artuzow oznajmił, że „począwszy od 1922 roku agenci OGPU nawiązali kontakt ze służbami wywiadowczymi Estonii, Polski, a później Finlandii i Łotwy”, „działalność agentury KRO OGPU za lata 1923–1924 doprowadziła do tego, że sztaby europejskich wywiadów były w 95% zaopatrywane w materiały przygotowywane w Ludowym Komisariacie Obrony oraz Ludowym Komisariacie Spraw Zagranicznych”. Po wielu latach okazało się zatem, że to nie Piłsudski, ale Paduszek zajrzał do mózgu Lenina ukazując precyzyjnie wszystkie pasywa i aktywa polskiego wywiadu. Wyjątkowa, bo nowatorska i przełomowa książka.

– Sławomir Cenckiewicz, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego im. gen. broni K. Sosnkowskiego

Opisując osobiste przejścia i przeżycia na polsko-rosyjskiej wojnie nie mam i nie miałem bynajmniej zamiaru stworzyć jakiejś rzeczy ściśle wojskowej ani tym bardziej nadać mej pracy charakteru historycznego. [...] Są to wspomnienia przeciętnego, szarego żołnierza piechoty, dla którego wojna była nie polem popisów lub droga do zaszczytów, lecz twarda, pełna znojów i trudów służba.

Ze Wstępu

Feliks Rapf był jednym z wielu polskich inteligentów, którzy w okresie I wojny światowej znaleźli się w szeregach armii austro-węgierskiej, a później walczyli o granice odzyskanej II Rzeczpospolitej. Wyróżniały go pasja wysokogórskiego turysty i zamiłowanie do fotografii. Obie te cechy wraz z lekkością pióra i bogactwem przeżyć sprawiają, że jego wspomnienia są pasjonującą i barwnie oddającą ówczesne realia lekturą.

Tragiczne losy Warszawy w latach 1939-45 przysłoniły epokowe wydarzenia, które miały tu miejsce w czasie I wojny światowej. Polska odzyskała wówczas niepodległość po 123 latach niewoli, a następnie obroniła ją w pamiętnym 1920 roku. Warszawa, przez kilkadziesiąt lat stolica jednej z dziesięciu guberni Priwislinskiego kraju, w wyniku wydarzeń wstrząsających wówczas światem wyrosła na niekwestionowaną stolicę narodu i państwa.

Jak żyli nasi rodacy u progu niepodległości? W trzydziestu rozdziałach będących odrębnymi esejami Autor przybliża różne zagadnienia ważne w kilku pierwszych latach niepodległej Polski. Wyzwaniem było wtedy scalenie kraju w jeden sprawnie funkcjonujący organizm, a wymagało to przezwyciężenia trudności wynikających z dysproporcji między trzema dawnymi zaborami. Autor opowiada m.in. o różnych systemach prawnych, odmiennych problemach społecznych, ogromnych zniszczeniach wojennych, o trudnościach w podróżowaniu czy stanowisku mniejszości narodowych wobec Niepodległej.

Dowiadujemy się, co działo się w największych miastach - Lwowie, Wilnie Warszawie, Krakowie, Poznaniu - oraz na Śląsku.

Poznajemy warunki życia ludności, życie społeczne, nowe polskie uczelnie, organizacje kobiece, stowarzyszenia, salony literackie. Autor kreśli portrety pierwszych reprezentantów narodu w Sejmie Ustawodawczym oraz najważniejszych postaci niepodległej Polski. Odpowiada także m.in. na pytania: czy w Polsce w 1918 roku była realna rewolucja? Jak przebiegała w odradzającej się Polsce pandemia grypy hiszpanki, która na całym świecie pochłonęła miliony ofiar?

Obrona Płocka przed wojskami rosyjskimi 18 - 19 sierpnia 1920 r. była jednym z wielu epizodów wojny z bolszewicką Rosją i jak dotychczas pozostaje w cieniu większych zmagań i bitew tej wojny: bitwy warszawskiej, bitwy nad Niemnem, czy bitwy nad Wkrą. Jest to poniekąd zrozumiałe, bo losy wojny decydowały się właśnie w tych bitwach, tym niemniej obrona Płocka też miała znaczenie. Widomym znakiem było odznaczenie miasta Krzyżem Walecznych przez marsz. Józefa Piłsudskiego w czasie jego wizyty w Płocku 10 kwietnia 1920 r. Obrona Płocka w 1920 r. należy do najważniejszych wydarzeń w dziejach miasta w XX w. Przekonani o tym byli już ówcześni mieszkańcy, stąd coroczne uroczyste obchody rocznicy walk oraz podjęte niemal natychmiast próby odtworzenia przebiegu wydarzeń tych dwu dramatycznych dni. Dzięki temu współczesny historyk dysponuje całkiem pokaźną liczbą wartościowych źródeł i opracowań.

Nazwano ją Wielką, bo żadna poprzednia nie wstrząsnęła tak światem jak ona. Odebrała życie milionom ludzi, pogrzebała i zrodziła imperia. Zasiała ziarno konfliktów, które do dziś trapią świat, ale też przyniosła wolność wielu narodom, w tym Polakom. Miała być ostatnią, lecz minęło ledwie 21 lat, gdy wybuchła kolejna – tak koszmarna, że przesłoniła w ludzkiej pamięci swą straszną poprzedniczkę. I wojna światowa, jej przyczyny, przebieg i dalekosiężne konsekwencje dziś – sto lat od jej wybuchu – wymagają przypomnienia i objaśnienia. 

W tomie znalazły się teksty w większości niepublikowane. Są więc relacje prostych żołnierzy dezerterujących z wojska pruskiego, by formować polskie oddziały strzelców konnych, ułanów, piechoty czy lotników, ich dowódców – w tym gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego, spiskowców z tajnych organizacji patriotycznych. Autorzy dodają własne komentarze, opisują atmosferę panującą wówczas w ich domach rodzinnych i dzielnicach.

Album Bojowo i lirycznie. Legiony Piłsudskiego - to nie tylko barwna opowieść o szlaku bojowym Legionów. To również bogate i pięknie ilustrowane wątki ukazujące życie codzienne, twórczość samych legionistów i Legionom poświęconą, stosunek społeczeństwa do Józefa Piłsudskiego i jego formacji, w tym znanych przeciwników i oponentów Marszałka, zaangażowanie kobiet oraz umundurowanie i odznaczenia. Pomimo, a może właśnie z powodu, popularnego charakteru, książka zaskoczy niejednego czytelnika informacjami np. o szczegółowej niemieckiej instrukcji dla żołnierzy w celu zapobiegania chorobom wenerycznym czy przykładami pań, opuszczających mężów, wstępujących wbrew zakazom w legionowe szeregi i przywdziewających męskie przebranie oraz naprawdę bogatym materiałem ilustracyjnym, w tym dokumentami i mapami. Jest ich około 500! Tak szerokie spojrzenie pozwala lepiej zrozumieć, jaką rolę w świadomości wszystkich Polaków odegrały Legiony i skąd się wzięła ich szczególna sława w kraju i za granicą.

 Roku Sienkiewiczowskim, ustanowionym przez Sejm i Senat RP dla uczczenia setnej rocznicy śmierci Pisarza i sto siedemdziesiątej rocznicy Jego urodzin, oddajemy do rok Czytelników wybór listów skierowanych do rodziny i najbliższych przyjaciół.

Pełne wydanie listów ukazało się w Państwowym Instytucie Wydawniczym w latach 1977-2009. Korespondencja ta – napisana z prawdziwym artyzmem i pełna ogromnego uroku - stanowi integralną częścią twórczości Sienkiewicza, przynoszącą atrakcyjne i osobiste świadectwo czasów, w których żył i tworzył. Dopełnieniem książki jest Pokłosie epistolarne - listy niepublikowane, które wypłynęły na światło dzienne już po wydaniu pięciotomowej edycji. Ilustrowany tom opatrzono szczegółowymi przypisami.

Dziennik Janiny Konarskiej to kolejna w tym roku, po bestsellerowej Amerykańskiej księżnej Virgilii Sapiehy, książka z serii „Świadectwa. XX wiek”, przedstawiająca ziemiański świat pierwszej połowy XX wieku z kobiecej perspektywy.

Burzliwa epoka przełomu na tle prywatnego życia Janiny z Fuldów Konarskiej. Jej dziennik ukazuje rzeczywistość ostatnich lat XX wieku w Królestwie Polskim z perspektywy młodej panny z Radomia, i lata pierwszej wojny, widziane już oczami mężatki 0 z majątku Kluczewsko koło Włoszczowy.

W realia salonu i dworu wkrada się świat zewnętrzny, przynoszący wielkie przemiany polityczne i społeczne: rewolucję 1905 roku, wybuch wojny, przetaczanie się przez ziemie polskie kolejnych frontów, formowanie się niepodległości. Notowane na bieżąco wrażenia autorki pozwalają poczuć codzienność tej niezwykłej epoki, a także poznać z bliska ją samą – trochę rozpuszczoną jedynaczkę z dobrego domu, trochę „piękny przykład kobiety polskiej”. A przy tym – rezolutną komentatorkę rozgrywających się na jej oczach wydarzeń.

Z frontu litewsko-białoruskiego oficera sztabowego gen. Szeptyckiego i Sikorskiego do świeżo poślubionej żony.

Relacje przeplatane listami ze zdobycia Lidy, Wilna, bojów w obronie Brześcia Litewskiego, opinie o dowódcach i podkomendnych.

"Pan Wołodyjowski", "Potop" oraz "Ogniem i mieczem" w jednym tomie. Ekskluzywne wydanie jubileuszowe.

"Quo vadis" jest powieścią historyczną Henryka Sienkiewicza, która po raz pierwszy została wydana w roku 1896. Motywem przewodnim powieści są narodziny chrześcijaństwa i zmierzch imperium rzymskiego za czasów Nerona. Na tle wydarzeń historycznych związanych z prześladowaniem chrześcijan rozgrywa się wątek miłosny Ligii i Winicjusza – chrześcijanki z barbarzyńskiego plemienia Ligów z patrycjuszem rzymskim. Sukces jaki odniosła powieści był niespotykany i utorował Sienkiewiczowi drogę do Literackiej Nagrody Nobla, którą otrzymał w 1905 roku za całokształt twórczości. Do dziś dzieło przełożono na prawie 60 języków, a liczbę sprzedanych egzemplarzy liczy się w milionach.

Lata sześćdziesiąte i początek siedemdziesiątych XIX wieku.
Życie w polskim majątku ziemiańskim oraz partyzanckie potyczki na zapleczu wojny francusko-pruskiej.
On panicz Henryk zamknięty w sobie, opiekuńczy, wręcz zaborczy syn zamożnego ziemianina. Ona Hanna Suchowolska niewinna, dorastająca wnuczka starego szlacheckiego sługi.
A także Selim Mirza -Dawidowicz dziki, gwałtowny, fantazyjny hulaka, czarnooki potomek uszlachconych Tatarów.
A pomiędzy nimi: brutalność i bezwzględność, męska przyjaźń i rywalizacja, poczucie honoru i porywczość, tajemniczość i przebiegłość, gorąca krew i zimne wyrachowanie.
Sienkiewicz w trzech odsłonach lekkim piórem kreśli obraz wzlotów i upadków, dramatów i przygód czasu dojrzewania, młodości i wczesnej dorosłości bohaterów w latach pokoju i podczas wojny.

Początek XX wieku. Królestwo Polskie wstrząsane krwawą rewoltą. Agitacja, zamachy, morderstwa; obłęd i okrucieństwo socjalistycznej ideologii.

On – Władysław Krzycki – młody dziedzic, przystojny i szarmancki, skrywający w swym sercu... mroczny sekret przeszłości. Ona – Agnes Anney – tajemnicza, prześliczna Angielka, której serce bije dla Krzyckiego.

A pomiędzy nimi: z pozoru błahe, lecz narastające problemy, skrywane zaskakujące tajemnice, tragiczne skutki nierozważnego zachowania, także niepokoje, groźby i gwałt rewolucji.

Sienkiewicz precyzyjnie i bezwzględnie rozprawia się z absurdem socjalizmu; zdecydowanie piętnuje utratę wiary w tradycyjny system wartości; domaga się odpowiedzialności za złe czyny; uświadamia czytelnikowi, że czasem koniec jest smutny, a konsekwencje opłakane.

"Dzięki tej interpretacji na nowo odkrywam język bohaterów "Potopu" i z dziką satysfakcją cytuję go we współczesnej codzienności. Doskonała dykcja aktora powoduje, że i w codziennych rozmowach mam wyjątkową ochotę nie śpieszyć się, nie mówić skrótami, rezygnować z "medialnego" kodu, który bynajmniej nie ma nic wspólnego z pielęgnowaniem polszczyzny, z kulturą języka. Jestem przekonana, że ta interpretacja powieści uczyni wiele dobrego dla zachwaszczonego polskiego języka. Być może uświadomi także młodym, którzy zechcą w ten sposób przeczytać "Potop", że warto wrócić do źródeł języka, dbać o jego czystość." - Marta Fox, Poetka, pisarka, autorka wielu książek dla młodzieży. Opracowanie zawiera pełen tekst powieści.

Lata siedemdziesiąte XIX wieku. Uniwersytet i... okoliczne knajpy w Kijowie – mieście, gdzie Polacy stanowią elitę społeczną i intelektualną, w którym żyją jak u siebie.

On – Józef Szwarc – syn kowala, przywódczy, bystry i pracowity student medycyny. Ona – Helena Potkańska – młodziutka wdowa, smutna i pełna boleści, jasnowłosa piękność. A także hrabianka Leokadia – wzbudzająca zainteresowanie, sympatyczna i miła dwudziestolatka. A pomiędzy nimi: cudza miłość i cudza śmierć, poświęcenie i interesowność, wzniosłość i małość, zobowiązanie i chęć ucieczki, wielkoduszność i zawiść, szlachetność i płochość, krzywda i gniew.

Sienkiewicz na tle bawiącego się i uczącego barwnego środowiska studentów dobitnie pokazuje, do czego prowadzi niezdecydowanie oraz płytkość posiadanych zasad i wyznawanych wartości.

Koniec XVIII wieku. Tereny byłej Rzeczpospolitej pod zaborem pruskim oraz północne i środkowe Włochy. Prawie sam początek wielkiej zawieruchy wojennej rozpętanej przez Napoleona.

Sienkiewicz prezentuje Czytelnikowi epicką opowieść o Legionach Polskich we Włoszech walczących w szeregach tyrana Europy z nadzieją odzyskania niepodległości własnego kraju.

Ta wyjątkowa publikacja zachwyci miłośników twórczości Henryka Sienkiewicza - trzy powieści w jednym tomie! Czytelnicy znajdą tu więc: Ogniem i mieczem (tomy 1-2), Potop (tomy 1-3) oraz Pana Wołodyjowskiego. Przygody bohaterów zostały wzbogacone pięknymi, czarno-białymi, malarskimi ilustracjami. Ten unikatowy zbiór to obowiązkowa pozycja w każdej domowej bibliotece.

Książka podejmuje temat walki o Lwów w latach 1918–1919, kiedy miasto usiłowali przejąć Ukraińcy, którym Austria przyobiecała utworzenie Państwa Ukraińskiego ze stolicą we Lwowie. Autorką jest Rosa Bailly – „wielka Francuzka o polskim sercu”, kochająca naród polski i zaangażowana w pomoc Polakom od 1916 r. Książka przedstawia powstanie miasta i jego historię poprzez wieki, podkreśla jego uparte i niezmienne ciążenie ku polskości. Zadziwia i zachwyca dokładność i wierność prawdzie historycznej, a także żywe, niekiedy z humorem, malowanie nastrojów „ulicy”, na której kotłowały się różne żywioły ludzkie. Opisywane wydarzenia bogato dokumentuje materiał ilustracyjny (ok. 120 fotografii).

Rozszerzone i poprawione wydanie, uwzględniające najnowsze ustalenia dotyczące powstania!

Opracowanie przygotowane z okazji 100 rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego. Wydarzenia z lat 1918–1919 ukazane są jako fragment zaangażowania Wielkopolan w polskie walki narodowowyzwoleńcze od 1794 do 1921 roku.

Książka ukazuje prawdziwy obraz wydarzeń, które obrosły legendą, m.in. szturmu na gmach Prezydium Policji czy rzekomej niechęci marszałka Piłsudskiego do wielkopolskiego zrywu powstańczego. Oprócz szeroko zarysowanego tła politycznego zaprezentowano działania militarne, wraz z mało znanymi epizodami (np. walkami Poznańskiego Batalionu Śmierci). Szczegółowo omówiono niedoceniany, ogromny wkład wielkopolskich żołnierzy w powstrzymanie bolszewickiej inwazji.

Dodatkowym walorem książki jest 14 barwnych plansz autorstwa prof. Andrzeja Jeziorkowskiego, na których szczegółowo przedstawiono mundury, uzbrojenie, odznaczenia czy insygnia powstańców.

Mało znane fakty, dokumenty, cytaty, zakulisowa walka polityczna i dyplomatyczna, charyzmatyczna postać przywódcy Józefa Piłsudskiego, bohaterstwo polskich żołnierzy.

Andrzej Nowak - wybitny historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, przedstawia przebieg i konsekwencje kampanii 1919-1920. Opowieść o wojnie i przełomowym zwycięstwie, które ocaliło Polskę i Europę przed bolszewizmem. Liczne ilustracje, reprodukcje dzieł sztuki, mapy, zdjęcia archiwalne, współczesne fotografie utalentowanego reportera Michała Klaga z pola bitwy podczas inscenizacji walk pod Ossowem, niezwykle staranne opracowanie graficzne i edytorskie.

W listopadzie 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, ale o jej kształcie w znacznej mierze zdecydowały wydarzenia następnych miesięcy.

Listopadowa euforia szybko minęła, a Polacy musieli stawić czoła nie tylko wyzwaniom wynikającym z wielkiej polityki, ale także kłopotom dnia codziennego. Na pierwszy rzut oka mogło się wydawać, że nie podołają wyjątkowemu zadaniu, jakim była budowa nowego państwa. Następstwa wojny, dezorganizacja życia społecznego, bieda, różnice wynikające z porozbiorowego dziedzictwa były trudnym sprawdzianem dla całego społeczeństwa.

A jednak się udało! Powołano organy władzy, przeprowadzono wybory do Sejmu Ustawodawczego, utworzono policję państwową oraz terenowe oddziały administracji i sądownictwa. Zorganizowano armię, która już w kolejnym roku miała przejść próbę decydującą o być albo nie być młodego państwa.