W Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich (1932-1935) - Leon Mitkiewicz

Wojna polsko-niemiecka 1939 roku stanowi ostatni rozdział działań samodzielnej, zwanej również strategiczną, kawalerii w operacjach wojennych. Kawaleria Rzeczypospolitej Polskiej zamknęła ten rozdział ostatecznie, na zawsze - była ona ostatnią kawalerią samodzielną w czystej formie spośród kawalerii wszystkich większych państw świata. Podczas gdy inne większe państwa świata przeszły po pierwszej wojnie światowej na wielkie jednostki kawalerii zmotoryzowanej, bądź też silnie wzmocnionej zmotoryzowaną piechotą oraz artylerią, kawaleria polska pozostała w 1939 roku w stanie prawie nie naruszonym i nie zmienionym, podobnym bliźniaczo do stanu kawalerii samodzielnej armii z końca XIX wieku, a najwyżej z czasu pierwszej wojny światowej. 

Do rąk polskich Czytelników oddajemy pierwsze zagraniczne wydanie wspomnień Ericha von Mansteina Aus einem Soldatenleben, opisujących początek jego służby wojskowej i okres międzywojenny. Pierwsze wydanie ukazało się w Niemczech w 1958 roku i do tej pory nie było wznowione.

Praca jest obszerną monografią bardzo ważnego zagadnienia. Wojsko w okresie wzmożonego napięcia w stosunkach międzynarodowych i przygotowań do wojny, odgrywało decydującą rolę w życiu gospodarczym Drugiej Rzeczypospolitej. Problematyka ta od dawna interesowała historyków wojskowości i znalazła odzwierciedlenie w opracowaniach autorstwa Eugeniusza Kozłowskiego, Piotra Staweckiego, Andrzeja Rzepniewskiego. Jednakże dotąd nie doczekała się wszechstronnej, całościowej monografii. Stało się więc bardzo dobrze, że prof. M. Jabłonkowski podjął ten temat. Jest zaś do tego dobrze przygotowany, gdyż od lat zajmuje się zarówno historią wojskowości, jak i dziejami gospodarczymi Polski międzywojennej, (...) monografia powstała więc jako wynik badań doświadczonego autora. Temat zaś nabiera aktualności, gdyż dostrzegamy dziś znikomy wpływ wojska na życie gospodarcze, w szczególności na losy polskiego przemysłu zbrojeniowego.

Unikatowa publikacja będąca pierwszym pełnym opracowaniem dziejów wojsk łączności z terenu Wielkopolski. Autor dotarł m.in. do zachowanych i w większości niepublikowanych dotąd wspomnień, sprawozdań, relacji i pamiętników byłych żołnierzy łączności, które znacząco uzupełniły luki występujące w dokumentach archiwalnych. Wiele cennych relacji to wynik osobistych kontaktów z byłymi żołnierzami. Pracę wzbogaca nieznana dotąd ikonografia, która ukazuje sylwetki żołnierzy łączności, ich codzienną służbę oraz to jak spędzali czas wolny i święta.

Okręgi korpusów były w II Rzeczypospolitej jednostkami terenowej administracji wojskowej. Ich dowódcy mieli różne prerogatywy i kompetencje, obejmujące zarówno sferę wojskową, jak cywilną. Praca omawia funkcjonowanie dowództwa wraz ze wspomagającymi go służbami oraz przybliża międzywojenne dzieje poszczególnych oddziałów Wojska Polskiego, dyslokowanych na terenie Małopolski Wschodniej. Ważnym elementem jest ukazanie współpracy wojska z władzami administracji publicznej i relacji łączących poszczególne jednostki wojskowe z lokalnymi społecznościami.

Przekazany do rąk czytelnika kolejny tom wspomnień płk. dypl. Leona Mitkiewicza-Żółttka opisuje wydarzenia i przywołuje osoby, z którymi zetknął się służbowo bądź prywatnie, służąc w Wojsku Polskim między 1921 a 1930 r. Dzieło Mitkiewicza ma szczególną wartość historyczną, gdyż niesie olbrzymi materiał faktograficzny o wojsku czasów II RP. Autor wywiązał się ze swojego zadania znakomicie, gdyż jest nie tylko "rasowym" kawalerzystą i wyróżniającym się młodym oficerem, nieskażonym jeszcze koszarową rutyną, ale również bystrym obserwatorem otaczającego go świata, rzeczowo patrzącym na rzeczywistość pierwszych dziesięciu lat pokojowej egzystencji polskiego wojska. Niezmiernie trafnie opisuje warunki, w jakich rozpoczynało ono swoją pokojową egzystencję, oraz opisuje swoich przełożonych i kolegów żołnierzy.