Tradycja kontra modernizm - Louis Billot SI

Opcja Benedykta nie jest niczym innym, jak tylko opowiedzeniem się za tym, aby Kościół był taki, jaki miał być od samego początku, jest to wybór, przed którym stają wszyscy wierzący chrześcijanie w obecnych postchrześcijańskich, neopogańskich czasach: czy nasze życie będzie nadal wyglądało tak, jakbyśmy żyli w normalnych czasach, czy też przyjmiemy, że jesteśmy wygnańcami w Babilonie i wejdziemy na drogę życia, która umożliwi nam zachowanie naszej wiary.

Autor przedstawił genezę powstania współczesnego ekumenizmu, którego początki sięgają XIX wieku, a który był inspirowany przez rabinów żydowskich w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, gdy z braku pastorów obsługiwali zbory protestanckie. Następnie idee ekumenizmu trafiły podczas II Soboru Watykańskiego do dokumentów soborowych, a następnie do Kościoła Katolickiego. Autor ukazał przenikanie trybalizmu - zwłaszcza w Ameryce Południowej - do obrzędów katolickiej mszy świętej, który rozszerzając się zagraża podstawowym regułom liturgii i wiary katolickiej.

Książki ks. Roberta Hugh Bensona mają niebagatelne znaczenie dla współczesnej kultury katolickiej, gdyż poruszana tematyka i przytaczane zagadnienia nie utraciły swej aktualności i są trwałym dziedzictwem myśli katolickiej. Tożsamość wiary i relacje Kościoła do świata, podejmowane z rozmachem i precyzją, wyrażają solidną wiedzę i gorący zapał autora, a u ich podstaw leży umiłowanie Boga i Kościoła oraz czerpanie z doświadczeń trudnego okresu poszukiwania prawdy i nawrócenia do Kościoła katolickiego.

Paradoksy katolicyzmu to rozważanie duchowych tajemnic kryjących się w pozornych sprzecznościach nauczania Kościoła katolickiego – ludzkiego, jak i Boskiego.

Kardynała Hozjusza przemilczeć, Zygmunta III oczernić, a księdza Piotra Skargę sprowadzić do roli sejmowego mówcy — oto sposób na pozbawienie Polaków dumy z kontrreformacji, czyli zwycięstwa prawdziwej wiary nad herezjami. A przecież było to zwycięstwo większe niż wszystkie triumfy militarne dawnej Polski. Bo gdyby nie tacy ludzie jak Hozjusz, moglibyśmy już nie być katolikami. Bylibyśmy pewnie jednym z protestanckich narodów Europy, takimi Szwedami czy Holendrami Wschodu. I nie mielibyśmy najważniejszego: prawdziwej wiary i moralności. Zamknęlibyśmy więc sobie bramy do Nieba, a otworzyli „drogę ekspresową" do piekła. Po co więc wówczas miałaby istnieć Polska?

Trudno wobec zarzutów bronić wiary, której podstaw się nie zna lub dobrze nie rozumie. Jak trwałość każdej budowy zależy od trwałości jej fundamentu, tak siła i stałość przekonań religijnych inteligentnego katolika, po łasce Bożej, zależy od gruntownego zrozumienia prawd, stanowiących fundament, na którym opiera się cała katolicka wiara. Kto te fundamentalne prawdy raz zgłębi i o nich rozumowo się przekona, ten zyska na zawsze dla swej wiary trwałą i na rozumie opartą podstawę.

Książka W co wierzymy, to najbardziej znana publikacja Leo Trese, która ma dziesiątki wydań w różnych językach (w Hiszpanii 22 wydania) i należy już do klasyków apologetyki. Doskonale napisana - może pomóc pokochać naszą wiarę i uporządkować wiedzę na jej temat i umiejętnie bronić jej zasad przed zarzutami. Każdy znajdzie tu wiele praktycznych odniesień zachęcających do przeżywania prawd wiary w życiu codziennym.

Już za życia nazywano go „Ojcem prawowierności”, po śmierci - „Kolumną Kościoła” (określenie św. Grzegorza z Nazjanzu). Historyk Cornelius Clifford napisał w Encyklopedii katolickiej, że św. Atanazy był „największym głosicielem myśli katolickiej dotyczącej wcielenia Chrystusa, jakiego kiedykolwiek miał Kościół”, a kard. Newman nazwał go „główną - po apostołach - postacią, przez którą święte prawdy chrześcijaństwa zostały przekazane światu”.
Czy istnieją jakieś współczesne odniesienia do kryzysu ariańskiego? Michael Davies pozostawia odpowiedź czytelnikowi…

Niniejsza publikacja przedstawia reakcję papieża Piusa X i Kościoła na teologiczne i filozoficzne poglądy nurtu „modernistów” w Kościele katolickim. Ma ona również za zadanie przedstawienie poglądów modernistycznych i ukazanie zagrożenia, jakie za sobą niosą również po śmierci Ojca Świętego Piusa X.

Książka Maritaina przedstawia sytuację Kościoła tuż po zakończeniu II Soboru Watykańskiego, diagnozując szkodliwe tendencje umysłowe i zjawiska wśród intelektualistów. Krytyce zostaje poddana nie tylko filozofia współczesna, ale naiwne przejmowanie mód myślowych wśród samych katolików. Autor, szeroko komentując ślepe uliczki zachodniego idealistycznego myślenia, pokazuje potencjał kryjący się w tradycji myślenia realistycznego (zarówno w wariancie „uczonym”, jak i zdroworozsądkowym, reprezentowanym przez figurę wieśniaka), za którego wzór stawia filozofię św. Tomasza z Akwinu oraz chrześcijańską kontemplację. 

Czy rozważanie natury uczuć i ich celowości w życiu ludzkim ma jakiekolwiek znaczenie w naszym codziennym dążeniu do szczęścia? Czy można pisać o psychice ludzkiej w sposób prosty i zrozumiały?

Lektura zaledwie kilku stron książki pozwala przekonać się, że temat skądinąd już znany, został przez autorkę ujęty w sposób nad wyraz świeży, uwzględniając praktyczne zastosowania.

Młoda badaczka w oryginalny sposób dokonuje syntezy zagadnienia uczuć w myśli św. Tomasza z Akwinu, od ich rodowodu po skuteczne wykorzystanie w porządku moralnym.

„Święty Tomasz sprzeciwiał się poglądom, według których między uczuciami a cnotami istnieje sprzeczność. Cnota nie opiera się na zimnej bezuczuciowości i surowości charakteru. Celem nabycia cnót nie jest w żadnym razie wyniszczenie uczuciowości, ponieważ to brak uczuć Akwinata określa za Arystotelesem jako wadę przeciwną umiarkowaniu. Insensibilitas, czyli bezuczuciowość lub niewrażliwość sprzeciwia się naturze, dzięki której wszystko to, co jest czynnością konieczną do życia cechuje odczuwana przy tym przyjemność. Błędem byłoby więc mniemanie, że aby żyć cnotliwie należy się całkowicie wyzbyć przyjemności.” (fragment z książki)

Całość pracy zwieńcza trafnie dobrana tabela, doskonale podsumowująca rodowód poszczególnych uczuć i ich związek z konkretnymi cnotami.