Sybir bez przekleństw. Sybir wspomnień. Podróż do miejsc zesłania Marszałka Piłsudskiego - Mieczysław Lepecki (oprawa miękka)

Nowa edycja wydanej niegdyś zagranicą książki jednego z najbardziej znanych biografów Marszałka. Jak zapowiedziano już we wstępie, "biografia obejmuje okres do roku 1914. Obrazuje ona niezachwianą linię myśli i działania Tego, który od krnąbrnego wobec rosyjskich nauczycieli ucznia gimnazjalnego, poprzez spiskowca i rewolucjonistę, stał się niebawem uwielbianym przez żołnierzy wodzem I Brygady". Autor skupia się więc głównie na zainteresowaniach politycznych Piłsudskiego, milczeniem jednak nie zbywa wielu ważnych wydarzeń z jego życia prywatnego, które wywarły niemały wpływ na losy najwybitniejszego działacza PPS.

Po przeczytaniu Marzyciela i stratega profesor Wacław Jędrzejewicz powiedział:

           – Przez najbliższych pięćdziesiąt lat to będzie najlepsza książka o Piłsudskim.

„Autor stworzył dzieło rzetelnością nieustępujące publikacjom naukowym, a jednocześnie nienużące dzięki lekkości pióra właściwego poecie i eseiście. W odróżnieniu od większości prac historycznych, Urbankowski nie skupia się na samej faktografii, choć i ta część budzi uznanie. Owocem jest obfitość mało znanych faktów i szeroko zarysowany kontekst dziejowy.

Mieczysław Lepecki dwukrotnie - jeszcze przed II wojną światową - wyruszył w podróż na Syberię i Daleki Wschód, żeby zobaczyć miejsca martyrologii Józefa Piłsudskiego i tysięcy innych Polaków zesłanych w te niegościnne rejony za dążenie do odzyskania przez Polskę niepodległości. Przebył wiele kilometrów - pociągiem, samolotem, samochodem - i poszukiwał miejsc związanych z historią polskich zesłańców. Przekonał się też, jak wygląda życie mieszkańców Związku Radzieckiego, jak się tam pracuje w kołchozach, na jakich zasadach wydobywa się złoto, jak rozbudowują się drogi i koleje, czym jest dla tamtejszych ludzi Bajkał i tajga. Podróżował pod opieką i pod okiem GPU i NKWD. Powróciwszy, wydał dwie książki: Sybir bez przekleństw i Sybir wspomnień, które dziś, po wielu latach od pierwszego wydania, prezentujemy po raz kolejny jako dokument minionych czasów i miejsc naznaczonych przez naszych rodaków.

Sowiecki Kaukaz to relacja z podróży po Kaukazie lat 30. XX w., gdzie tradycja mieszała się z postępem, wspomnienia o carze z prawem nadanym przez władzę sowiecką, chrześcijaństwo z ateizmem. Autor podziwia bujną przyrodę, majestatyczne góry, niszczejące budowle sakralne, przypatruje się życiu rozwijających się miast i tradycjom ludów koczowniczych. Gruzja, Armenia, Azerbejdżan - nazwy te niosą ze sobą cień egzotyki i tajemniczości, posmak przygód, warto więc poznać ich oblicze sprzed kilkudziesięciu lat.

Książka Legenda legionów jest barwną panoramą czynu legionowego czasów pierwszej wojny światowej. Opowiada nie tylko historię walki zbrojnej polskich żołnierzy, ale i drogę powstania tej niezwykłej formacji. Przeglądając spis treści, czytelnik może odnaleźć rozdziały dotyczące poglądów i autorytetów pokolenia Józefa Piłsudskiego, niezwykłych kobiet w Legionach, a także opisujące dzień powszedni legionistów. Kolejne dotyczące sztuki i literatury pozwalają lepiej zrozumieć fenomen idei legionów, ukazują zarazem znaczący dorobek kulturalny artystów-legionistów, bądź osób z legionami związanych. Tak szerokie spojrzenie ukazuje rolę jaką w świadomości ówczesnych Polaków odegrały legiony i skąd wzięła się ich szczególna sława w kraju i za granicą. Wydanie książki zaplanowano na czas obchodów 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości!

Publikacja odsłania nieznane fakty i tajemnice związane z chorobą i śmiercią Józefa Piłsudskiego. Ze względu na różnorodność tematu została podzielona na dwie odrębne, choć ściśle powiązane części. W części pierwszej, noszącej tytuł: Między Matką a Synem, zgodnie z wymogami sztuki lekarskiej autor przytoczył i rozpatrzył dotychczas praktycznie nieznane bądź też niezauważone świadectwa na temat zdrowia rodziców przyszłego marszałka, jak i jego samego, zanim zaczął chorować. Omówił zmitologizowany do pomnikowych rozmiarów jego związek z matką. Ponieważ, jak sam zauważył, dużo o nim napisano fałszu i bredni, stara się przynajmniej niektóre z nich sprostować. Część druga stanowi analizę rozpoznania wiedeńskiego specjalisty prof. Weckenbacha.

"Dr Joanna Dufrat [...] w wysoce profesjonalnej formie przeprowadziła analizę postaw i wpływów ideowo-politycznych grupy decyzyjnej Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, po 1926 r. powiązanej z elitą rządzącą poprzez koleżeńskie i kombatanckie więzy z okresu wojny oraz powojenne związki małżeńskie." z recenzji prof. dr. hab. Teresy Kulak

Prezentowane wydawnictwo pokonferencyjne zawiera m.in:

- Archangielski epizod w zesłańczej epopei Rufina Piotrowskiego
- Polscy przyrodnicy i odkrywcy w obszarach europejskiej Północy Rosji
- Bolesław Limanowski (1835-1935)
- Oficerowie polskiego pochodzenia w guberni archangielskiej (początek XX w.)
- Delegatura Ambasady RP w Archangielsku
- Cienie i przebłyski zesłańczej codzienności Polaków deportowanych w 1940 r. do obwodu archangielskiego
- Próby przystosowania się do zesłańczych warunków
- Polacy w archangielskim obwodzie po amnestii 12 sierpnia 1941 r.
- Wołyniacy na zesłaniu w obwodzie archangielskim w świetle dokumentacji personalnej (1940-1941)
- Formy opieki nad dziećmi polskimi w obwodzie archangielskim (1943-1944)
- Przesiedlenie polskich zesłańców z obwodu archangielskiego na Powołże i Ukrainę w 1944 r.
- Stanisław Wawrzyńczyk - lekarz akowiec, łagiernik

Na temat życia i działalności Jana Michała Witorta (1853-1903) napisano już stosunkowo dużo. Szczególnie sporo prac powstało na temat jego badań antropologicznych i etnograficznych. Ciągle jednak można powiedzieć, że jego sylwetka i działania pozostają mało znane. Wyraźnie daje się odczuć brak opracowań na temat jego aktywności polityczno-społecznej. Problematyka publikacji Witorta nie występuje w takich dziedzinach jak: rusyfikacja Litwy i Żmudzi, działalność spiskowa, zsyłka, a nawet szerzej - w zakresie programu przetrwania narodu polskiego.

Wszechstronna opowieść o miejscu urodzenia Józefa Piłsudskiego. Autor zebrał wszystkie rozproszone informacje, obala błędy i narosłe przez lata mity, odpowiada na pytania, na które dotąd próżno było szukać odpowiedzi. W efekcie książka zawiera pełny obraz zułowskiej rzeczywistości.

Wybitny brytyjski historyk Daniel Beer zabiera czytelników w zapierającą dech w piersiach podróż przez czas liczony w pokoleniach i przestrzeń ciągnącą się od ogarniętych powstańczymi płomieniami ziem Polski po mroczne kopalnie dalekowschodniej kolonii karnej w Nerczyńsku. Opowiada o rewolucjonistach: rosyjskich dekabrystach, uczestnikach powstania listopadowego i styczniowego, a wreszcie o komunistach, którzy wyzwolili Syberię tylko po to, by przemienić ją w jeszcze bardziej śmiercionośne więzienie, gułag.

Na kartach Domu umarłych... Daniel Beer pokazuje, jak wielki był wpływ tego miejsca katorgi tysięcy na historię ludzkości. Dowodzi, że carska Syberia, jako więzienie powstańców i rewolucjonistów, ale także fabryka powstań i rewolucji, ukształtowała Rosję europejską, jej miejsce w świecie oraz bolszewicką przyszłość.

W tomie II publikacji poświęconej działalności Józefa Piłsudskiego w latach 1914-1918 znajdują się dokumenty z Ogólnego Archiwum Administracji oraz z Archiwum Domu-, Dworu- i Państwa (oddziały Austriackiego Archiwum Państwowego w Wiedniu). Przedstawiają one m.in. kontrowersje, jak postępować z Piłsudskim, między dyplomatami z c. i. k. MSZ oraz władzami wojskowymi. Archiwalia świadczą o próbach władz austro-węgierskich pozyskania Piłsudskiego do koncepcji austro-polskiej, czego wyrazem był awans na brygadiera i rozważana nominacja generalska, przyznanie orderu Żelaznej Korony i fiasko z nadaniem mu Orderu Leopolda. Dokumentują także późniejszą chęć eliminacji Piłsudskiego poprzez przyjęcie jego dymisji i zwolnienie z Legionów Polskich pod naciskiem władz niemieckich. W prezentowanych materiałach znajduje odbicie spór gen. Conrada i ministra Buriána o wpisanie Piłsudskiego na listę kandydatów do Tymczasowej Rady Stanu i jego nominację, a także ostatnie epizody jego działalności w Królestwie Polskim związane z ustąpieniem z TRS i jego aresztowaniem przez władze niemieckie.

Kim był „Czarny Batyr”? Co robił polski James Bond w Afganistanie? Jak car ukarał Piotra Wysockiego za Noc Listopadową? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdują się w najnowszej książce Marka Skalskiego. Niezwykle losy polskich „Sybiraków”, których życie może być wzorem dla współczesnych Polaków.