Śmierć za Sienkiewicza! Prześladowania Polaków na Podolu 1918-1991 - Marek A. Koprowski

Dzisiejszy obwód zakarpacki przez kilkaset lat wchodził w skład Królestwa Węgier. Do sowieckiej Ukrainy włączył go Józef Stalin w 1944 roku. Zamieszkuje go 35 narodowości, mających charakter autochtoniczny. 

Książka w formie reportażowo-publicystycznej pokazuje całe bogactwo regionu, jego bardzo złożoną historię i kulturę. Pokazuje bezwzględny proces sowietyzacji Zakarpacia i prześladowania mniejszości narodowych; opisuje też losy zamieszkujących te tereny nacji w wolnej Ukrainie i ich zmagania z ukrainizacją. 

Głównym przesłaniem książki jest teza, że aspirująca do Unii Europejskiej Ukraina znajdzie w niej godne miejsce, jeżeli nauczy się przestrzegać praw mniejszości narodowych i zacznie traktować je jako część swojego bogactwa, a nie zagrożenie. 

Niniejsza książka składa się z cyklu reportaży traktujących o Polakach i Kościele rzymskokatolickim w Mołdawii z którą niegdyś sąsiadowały południowo-wschodnie rubieże Rzeczypospolitej a nad rozdzielającym oba państwa Dniestrem stały stanice kresowych rycerzy. Autor kroczy więc śladami hetmana Żółkiewskiego a także bohaterów Ogniem i mieczem Henryka Sienkiewicza. Pokazuje ślady polskiej ekspansji militarnej kulturalnej gospodarczej i religijnej na terenach dzisiejszej Mołdawii. Z jego książki wynika że polska diaspora w tym kraju jest dobrze postrzegana i ma szanse trwać nadal.

Dzieje Wołyniaków to historia heroizmu prostych ludzi i cichego bohaterstwa duchownych, którzy w czasach sowietyzacji i ateizacji, ryzykując życie za rodaków i wiarę, umacniali na Ukrainie Kościół katolicki i poczucie przynależności do narodu polskiego. Od upadku ZSRR minęły lata; tymczasem Polacy na dawnych Kresach wciąż walczą o polskość – o swobodę nauczania ojczystego języka, kultywowanie tradycji oraz język polski w liturgii. Robią, co mogą, by ocalić od zapomnienia tragiczną opowieść o poległych. Mówią, bo wiedzą, że w obliczu Historii każdy, kto milczy na ten temat, jest zdrajcą.   

Prezentowana książka to album-kompendium wiedzy na temat Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej. Opisano w niej burzliwe dzieje od założenia Grodów Czerwieńskich po zagładę polskich terytoriów. Oprócz frapującej historii przedstawiono także fascynujące życie codzienne ludzi z pogranicza, które odeszło już w zapomnienie. Archiwalne i kolorowe fotografie to niebywały atut publikacji.

Zaolzie ‒ kraina polsko-czeskich sporów, nieco zapomnianych, ale wciąż żywych. Oto wspomnienia Polaków, mieszkańców Zaolzia, którzy poświęcili swoje życie działaniom na rzecz polskiej ludności na tych terenach. Opowiadają o swojej działalności zarówno społecznej, jak i kulturalnej, walce o zachowanie polskości tej części Śląska oraz o konfliktach z czeskimi władzami, które prowadziły politykę czechizacji tych ziem, starając się na różne sposoby osłabić ludność polską i doprowadzić do jej asymilacji. 

Wspomnienia ludzi, którzy przeszli przez piekło.

Zgromadzone w niniejszym tomie relacje mówią także wiele o życiu na Wołyniu przed II wojną światową, o świecie, który przestał istnieć. Dopowiadają również dalsze, powojenne losy ich bohaterów.

To unikatowe, bezpośrednie wspomnienia Polaków, którzy osobiście doświadczyli na Wołyniu gehenny ze strony trzech wrogów. Niektórzy podjęli z nimi walkę. Niemniej jednak po wygranej ponoć wojnie musieli opuścić swoje domy i na nowo zapuścić brutalnie wyrwane korzenie w nowych granicach Polski. Z trudem znosili swój los i spadające na nich prześladowania ze strony niechętnej im władzy ludowej.

Wszystkie zgromadzone tu relacje pieczołowicie opracował Marek A. Koprowski – pisarz, dziennikarz i reporter, niestrudzony tropiciel wciąż istniejących śladów polskości na dawnych Kresach II Rzeczpospolitej.

Oto wspomnienia siedmiu niezwykłych pań zamieszkujących Kresy dawnej II Rzeczpospolitej, a obecnie tereny Litwy, Białorusi i Ukrainy. Ich dramatycznie losy wpisane w gwałtowne dzieje Kresów. Obrazują wielki hart ducha i głęboko wpojony patriotyzm.

Szanując ojczyznę, kobiety kresowe starały się one zawsze pielęgnować pamięć i łączność z ojczyzną. Za to, że nigdy nie wyparły się polskości i wiary, wielokrotnie spotykały je szykany i prześladowania. Wytrwały jednak na przekór wszelkim przeciwnościom.

Nasi Dziadkowie - Tadeusz i Zofia z Zamoyskich Grocholscy pobrali się w Warszawie w 1886 r. Zamieszkali w Strzyżawce nad Bohem, koło Winnicy, majątku należącym do Grocholskich od pocz. XVIII w. Przeżyli razem dwadzieścia siedem trudnych, pracowitych, ale szczęśliwych lat. Tam przyszło na świat siedmioro ich dzieci. Rewolucja bolszewicka położyła kres temu życiu. W styczniu 1918 r. zrewoltowane bandy splądrowały i spaliły dom w Strzyżawce. Rok później nasza rodzina, po dwustu latach pobytu na Podolu, na zawsze je opuściła. Z pożogi ocalały fotografie i listy pisane przez Stanisława Zamoyskiego, ojca Zofii Tadeuszowej Grocholskiej, do żony Róży z Potockich z pierwszego pobytu u pary młodej w Strzyżawce i okolicach.

W setną rocznicę śmierci naszego Dziadka Tadeusza oddajemy do rąk czytelników unikalny opis minionego podolskiego życia, pełnego pracy nad budowaniem nowoczesnego społeczeństwa, opartego na głębokich wartościach chrześcijańskich.

Trzon książki stanowi zbiór analiz prof. dra hab. Władysława Filara, uznanego eksperta ds. stosunków polsko-ukraińskich i autora wielu publikacji z tego zakresu. Część druga zawiera relacje żołnierzy Wojska Polskiego, biorących udział w tamtych wydarzeniach. W części trzeciej czytelnik znajdzie sylwetki niektórych dowódców UPA i działaczy OUN, splamionych polską krwią i walczących o oderwanie od Polski tzw. Zakerzonia. Dla Ukraińców są to bohaterowie, dla Polaków ‒ niekoniecznie. Książka zawiera też bogaty zestaw zdjęć archiwalnych, obrazujących działalność OUN-UPA, udostępnionych przez Muzeum Historyczne w Sanoku oraz pochodzących z prywatnych zbiorów prof. Władysława Filara

Oto historia Legionów Polskich w całej okazałości.

Lwów to miasto z niezwykłą historią, którą napotkać można w każdym z zakątków miasta. Czasy jego świetności, przypadające na przełom XIX i XX wieku, to nie tylko okres obfitujący w przełomowe wydarzenia historyczne, ale także codzienne – dziś fascynujące – życie lwowskiej mozaiki kulturowej. Prezentowana książka to historia opowiedziana słowami znawcy tematyki kresowej, wzbogacona o liczne archiwalia.

W 2013 roku mija 70. rocznica niespotykanej i wstrząsającej rzezi Polaków na Wołyniu. Dla ostatnich żyjących świadków, dla potomków wszystkich Wołyniaków to nie okrągła rocznica jest najważniejsza, bowiem traumatyczne przeżycia są obecne w ich codziennej egzystencji. Nie żywią nienawiści do oprawców z UPA i OUN, nie dążą do rozliczeń. Zależy im wyłącznie na pamięci o dziesiątkach tysięcy osób, które zginęły wówczas z rąk siepaczy i na prawdzie o tamtych wydarzeniach. Ostatni już świadkowie relacjonują okrutne zbrodnie, ale też cały kontekst wojennej rzeczywistości Wołynia, pełnej paradoksów, niespodziewanych ocaleń, różnych form konspiracji i walki zbrojnej, w której i sojusze były zaskakujące.

Wołyniacy doświadczyli strasznych i dramatycznych wydarzeń. Stali się przedmiotem aktów nieludzkiego terroru ze strony Sowietów, Niemców i ukraińskich nacjonalistów. W walce z nim Polacy zdobywali się na brawurowe przejawy heroizmu. Fenomenem stały się ośrodki samoobrony, tworzone ad hoc, by bronić mieszkańców Wołynia przed całkowitą eksterminacją, zaplanowaną przez kierownictwo Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.

Książka zawiera liczącą kilkaset nazwisk, unikatową listę obrońców Przebraża, ustalonych przez śp. ppłk. Mirosława Łozińskiego.

Sienkiewicz reprezentował w Zakopanem ekstraklasę światowej literatury, no i był obywatelem świata, którego dziś można było spotkać w Nicei, jutro w Paryżu, pojutrze w Wenecji, a popojutrze w Zakopanem. Sienkiewicza czytali na całym świecie i w Ameryce, i w Niemczech, i w Rosji, i w Parzęczewie na poczcie. I takiego to wielkiego człowieka można było spotkać na Krupówkach, usiąść przy sąsiednim stoliku w jego ulubionej kawiarni, zagadać do niego w Dolinie za Bramką. A jednocześnie wszyscy wiedzieli, że Sienkiewicz przyjeżdża do Zakopanego z własnego wyboru, przywozi tu dzieci, teściową, psa i małpę, że nie rozbija głowy wśród tatrzańskich skał i nie kolekcjonuje góralskich portek, tylko siada na werandzie z widokiem na Giewont i pisze...

Początek XX wieku. Królestwo Polskie wstrząsane krwawą rewoltą. Agitacja, zamachy, morderstwa; obłęd i okrucieństwo socjalistycznej ideologii.

On – Władysław Krzycki – młody dziedzic, przystojny i szarmancki, skrywający w swym sercu... mroczny sekret przeszłości. Ona – Agnes Anney – tajemnicza, prześliczna Angielka, której serce bije dla Krzyckiego.

A pomiędzy nimi: z pozoru błahe, lecz narastające problemy, skrywane zaskakujące tajemnice, tragiczne skutki nierozważnego zachowania, także niepokoje, groźby i gwałt rewolucji.

Sienkiewicz precyzyjnie i bezwzględnie rozprawia się z absurdem socjalizmu; zdecydowanie piętnuje utratę wiary w tradycyjny system wartości; domaga się odpowiedzialności za złe czyny; uświadamia czytelnikowi, że czasem koniec jest smutny, a konsekwencje opłakane.

"Dzięki tej interpretacji na nowo odkrywam język bohaterów "Potopu" i z dziką satysfakcją cytuję go we współczesnej codzienności. Doskonała dykcja aktora powoduje, że i w codziennych rozmowach mam wyjątkową ochotę nie śpieszyć się, nie mówić skrótami, rezygnować z "medialnego" kodu, który bynajmniej nie ma nic wspólnego z pielęgnowaniem polszczyzny, z kulturą języka. Jestem przekonana, że ta interpretacja powieści uczyni wiele dobrego dla zachwaszczonego polskiego języka. Być może uświadomi także młodym, którzy zechcą w ten sposób przeczytać "Potop", że warto wrócić do źródeł języka, dbać o jego czystość." - Marta Fox, Poetka, pisarka, autorka wielu książek dla młodzieży. Opracowanie zawiera pełen tekst powieści.

 Roku Sienkiewiczowskim, ustanowionym przez Sejm i Senat RP dla uczczenia setnej rocznicy śmierci Pisarza i sto siedemdziesiątej rocznicy Jego urodzin, oddajemy do rok Czytelników wybór listów skierowanych do rodziny i najbliższych przyjaciół.

Pełne wydanie listów ukazało się w Państwowym Instytucie Wydawniczym w latach 1977-2009. Korespondencja ta – napisana z prawdziwym artyzmem i pełna ogromnego uroku - stanowi integralną częścią twórczości Sienkiewicza, przynoszącą atrakcyjne i osobiste świadectwo czasów, w których żył i tworzył. Dopełnieniem książki jest Pokłosie epistolarne - listy niepublikowane, które wypłynęły na światło dzienne już po wydaniu pięciotomowej edycji. Ilustrowany tom opatrzono szczegółowymi przypisami.

W Bez dogmatu zobaczymy zupełnie innego Sienkiewicza niż ten, którego poznaliśmy dzięki jego powieściom historycznym, zapewniającym mu po dziś dzień sławę. Tym razem pisarz stworzył utwór o czasach mu współczesnych, podejmujący problem człowieka końca XIX wieku, pozbawionego trwałych zasad moralnych i celu w życiu, do którego mógłby dążyć. Ze względu na tematykę oraz brak jednoznacznego potępienia głównego bohatera utwór wzbudził burzliwą dyskusję i wywołał zarzuty amoralności. Dla wielu młodych ludzi Bez dogmatu była diagnozą ich pokolenia.

Bogate dzieje Legionów Polskich opisane głosami wszystkich, którzy wnieśli istotny wkład w dzieło odzyskania niepodległości…

Tom Tworzyli Wojsko Polskie opiera się, podobnie jak poprzednie, na wspomnieniach, relacjach oraz dokumentach powstałych w latach 1917–1918. Autor ponownie udziela głosu zarówno piłsudczykom, jak i zwolennikom innych orientacji politycznych.

Tworzyli Wojsko Polskie jest trzecim tomem cyklu, który kompleksowo zarysowuje pełną, a często mało znaną historię Legionów Polskich.

Ostatni akt krwawych zmagań polsko-ukraińskich.

Fakty, opinie, polemiki, kontrowersje.

Wojna o wszystko to prawdziwa historyczna epopeja odsłaniająca ważny etap w odbudowywaniu polskiej państwowości, którą zakłócił konflikt z komunistami. Na tle militarnych i politycznych zmagań nakreślono zbiorowy portret Polaków, którzy bez wahania poszli za swoim przywódcą Józefem Piłsudskim. Opisom działań wojennych towarzyszą relacje z codziennego żołnierskiego życia oraz informacje o stosunku społeczeństwa polskiego do całej kampanii. Nie pominięto również naszych sojuszników w tych zmaganiach, czyli - Ukraińców, Białorusinów, Rosjan, Amerykanów i Francuzów. Poruszono również kontrowersyjne tematy jak np. obozy dla jeńców sowieckich.

Krzyżacy to jedna najsłynniejszych i najchętniej czytanych powieści Henryka Sienkiewicza, łącząca wątki historyczne, przygodowe i obyczajowe. Jej akcja, rozgrywająca się w latach 1399–1410, osnuta jest na kanwie konfliktu polsko-krzyżackiego.

Książkowe wydanie powieści w roku 1900 wieńczyło jubileusz dwudziestopięciolecia pracy twórczej autora. Niniejsze, wyróżniające się staranną szatą graficzną i elegancką oprawą wydanie, które ukazuje się w Roku Henryka Sienkiewicza, to znakomita propozycja dla wszystkich miłośników talentu pisarza.

Książka Niepodległa 1918. Legiony Piłsudskiego nie koncentruje się tylko na wątku wojskowym i militarnym. Ukazuje codzienne życie żołnierzy pochodzących ze wszystkich warstw społecznych i zajmujących się wieloma profesjami. Interesujący jest też wątek różnych postaw społeczeństwa wobec legionów, w tym zaangażowania kobiet. Są podane liczne przykłady pań, opuszczających mężów, wstępujących wbrew zakazom w legionowe szeregi i przywdziewających męskie przebranie. Atutem książki jest też jej przystępna forma, bardzo duża liczba różnorodnych ilustracji, dokumentów i map (ponad 500!) oraz osobny rozdział , poświęcony legionowym odznaczeniom i ubiorom.

Przygody bohaterów zostały wzbogacone pięknymi, kolorowymi, malarskimi ilustracjami. Ten unikatowy zbiór to obowiązkowa pozycja w każdej domowej bibliotece.

Przedstawiamy jednotomową edycję Trylogii w całości opartą na pierwodrukach sygnowanych przez Henryka Sienkiewicza. Oryginalny tekst został opracowany według aktualnych norm edytorskich, aby współczesny czytelnik mógł w pełni cieszyć się przygodami nietuzinkowych bohaterów, które potrafią rozśmieszyć do łez, przestraszyć niczym rasowy horror, zaprosić do świata żywcem wyjętego z kart współczesnych powieści fantasy i pokazać kuluary wielkich wydarzeń naszej historii.

Przeniknięciu do tego niezwykłego świata pomogą znakomite ilustracje Piotra Arendzikowskiego, znanego m.in. ze współpracy przy grze Wiedźmin 3: Dziki Gon oraz Posłowie zawierająca zaskakujące tezy, które pozwolą na pozbawione pompatyczności spojrzenie na dzieło Henryka Sienkiewicza.