Rodzina z niepamięci. Zbigniew Gluza rekonstruuje rodzinną historię - Milena Chodoła

Odnaleziony po 70 latach w jednej z nowojorskich skrytek bankowych i opublikowany przez amerykańskiego Penguina pamiętnik „polskiej Anny Frank” okazał się prawdziwą sensacją.

Jego autorka, Renia Spiegel, polska Żydówka, została zastrzelona w 1942 roku przez niemieckiego żołnierza. Miała wówczas niespełna 18 lat.

Dziennik Reni Spiegel to wstrząsające świadectwo epoki i jeden z najbardziej poruszających dokumentów czasu wojny.

Niniejsze wydanie uzupełnione jest posłowiem i komentarzami Elżbiety (Ariany) Bellak – siostry Reni Spiegel.

Mamy do czynienia z albumem prezentującym "zwykłą" rodzinną historię warszawskiej pary konspiratorów Armii Krajowej, wywodzących się z normalnej inteligenckiej rodziny, jakich były tysiące: dzieciństwo, młodość, przerwana wojną, konspiracja, powojenne lata. Opowiedziana [...] historia zaczyna się w latach II Rzeczypospolitej, kończy po II wojnie światowej, po drodze czytelnik śledzi ich udział w walce o niepodległość w czasie wojny. Oglądając ten album, można dojść do wniosku, że stanowi on swego rodzaju egzemplifikację losu tysięcy warszawskich rodzin.

Książka opowiada o emigracyjnym życiu Zofii Kossak i jej męża, Zygmunta Szatkowskiego. Autorka przybliża obraz życia na angielskiej wsi z perspektywy Polaków walczących o przetrwanie, zmagających się z ciężką, codzienną pracą na farmie, niewygodami i brakiem perspektyw. Zapiski Zofii Kossak to cenne świadectwo życia części polskiej emigracji powojennej, historia ludzi, którzy musieli egzystować w obcym dla siebie środowisku. Książka ukazuje osobowość Brytyjczyków oraz relacje polsko-brytyjskie. Wspomnienia są ilustrowane fotografiami z archiwum autorki.

To przygotowana i opracowana przez Andrzeja Niziołka wielka, epicka, autobiograficzna opowieść Noacha Lasmana, poznańskiego Żyda i izraelskiego pisarza. Złożona została w misternie skonstruowaną, opowiedzianą chronologicznie całość na podstawie wielu źródeł (również wcześniej nieznanych), m.in. tekstów zachowanych dotąd jedynie w rękopisach czy maszynopisach, do których dotarł autor opracowania. Książka stanowi pasjonujący zapis losów autora: jego rodzinnych przedwojennych wspomnień poznańskich, dramatycznych doświadczeń z okresu drugiej wojny światowej i po niej aż po przeprowadzkę w 1957 roku do Izraela.

Po licznych traumach życiowych w kraju i za granicą, postanowiłam zgodnie z życzeniami wszystkich przyjaciół, napisać wspomnienia o życiu Polaków w kołchozach, o ich problemach, smutkach i krótkich radościach, które pojawiały się, kiedy w ich domach był chleb. Obawiam się, że w niedługim czasie młode pokolenia Polaków już nie poznają tego tematu, nie będą wiedziały, co oznacza słowo kołchoz i kołchoźnik.

Autorka wspomnień Anna Niepokólczycka to żona płk. Franciszka Niepokólczyckiego - żołnierza POW, AK oraz prezesa II Zarządu Głównego Zrzeszenia WiN. Są to wspomnienia opisujące jej wygnanie na Sybir, wędrówki poprzez Kazachstan, Iran, Pakistan, aż do Afryki i powrotu do Polski którą zastała w nowych realiach politycznych. To napisana żywym i autentycznym językiem wzruszająca opowieść o zmaganiu z naturą, losem i historią, rozłące z bliskimi i tęsknocie za Ojczyzną. To także świadectwo ogromnego hartu ducha bohaterów, woli walki z przeciwnościami i poszukiwania ludzkiego dobra w każdej, nawet najbardziej dramatycznej sytuacji. W tle - tragiczne losy naszego Narodu.

Gdy w 1940 roku Hitler zaatakował Holandię, Edith van Hessen była uczennicą znanego holenderskiego gimnazjum. Była także Żydówką. W tym samym miesiącu, w którym zaczęła ukrywać się Anne Frank, Edith wysłano do odważnej protestanckiej rodziny, gdzie zamieszkała pod przybranym nazwiskiem i przeżyła, udając nie-Żydówkę. Jedną trzecią ukrywających się holenderskich Żydów Niemcy odkryli i zamordowali; w ten sposób zginęła większość członków rodziny Edith.

Jej pamiętnik powstał w oparciu o zapiski z dzienników, które prowadziła jako nastolatka w okupowanej Holandii, listów z okresu wojny i wspomnień dorosłej ocalałej. Historia Edith, w której autorka relacjonuje wydarzenia z czasów wojny i opowiada o tym, co wtedy czuła, jest afirmacją życia, miłości i wyjątkowej odwagi.