Powstanie Warszawskie - Piotr Rozwadowski

Stanisław Likiernik (ur. 1923) – jeden z dwóch pierwowzorów słynnego "Kolumba" – Stanisława Skiernika z powieści Romana Bratnego Kolumbowie. Rocznik 20. To jego wojenne doświadczenia złożyły się na literacką postać, która dała nazwę całemu pokoleniu, legendzie Polski Walczącej.

Po siedemdziesięciu latach od Powstania Warszawskiego zdecydował się opowiedzieć o wstrząsających, prawdziwych losach żołnierzy i dowódców AK, o kulisach pracy w dywersji, o trudnych wyborach dotyczących życia i śmierci wrogów i przyjaciół.

Rekonstrukcja przebiegu owych wydarzeń oraz okoliczności im towarzyszących, zarówno w sferze działalności politycznej, jak i wojskowe,j pozwala na lepsze zrozumienie niejasnych niekiedy kwestii związanych z genezą powstania.

Są to wspomnienia żołnierskie, z najniższego szczebla konspiracyjnego i powstańczego. Autor nie próbuje dawać historycznych ocen wydarzeń, w których uczestniczył, ani razu nie wychodzi poza to, co widział, co przeżył, co myślał i czuł na swojej pozycji. Poprzez przeżycia swoje i swoich najbliższych przyjaciół daje obraz środowiska, pokazuje tworzenie się kolektywu harcerskiego (autor należał do drużyny wywodzącej się z 23 WHD) i konspiracyjnego, bohaterstwo tej młodzieży, ale i jej wahania, załamania, konflikty, a także powstanie wielkich, pięknych młodzieńczych przyjaźni, opartych na stałej gotowości pomocy innym.

Powstanie Warszawskie miało trwać kilka dni. Godzina „W” zastała kobiety w codziennych sytuacjach: na ulicach, w szkołach, w domach. Walczyły wszystkie, każda na swój sposób. Ratowały rannych, chroniły swoje dzieci, chwyciły za broń. Umawiały się na randki w cieniu spadających bomb, brały śluby w białych kitlach sanitariuszek zamiast sukien. Odniosły największe zwycięstwo – przeżyły.

Anna Herbich w przejmujący sposób pokazuje, jak naprawdę wyglądało życie w czasie 63 dni heroicznej bitwy. Pozwala nam zobaczyć Powstanie Warszawskie z zupełnie innej perspektywy: oczami kobiet.

Zebrane w jednym tomie teksty Władysława Bartoszewskiego – świadka i uczestnika Powstania, a następnie przez kilkadziesiąt lat jego historyka – dowodzą trafności i niezmienności poglądów Autora. Kronika wydarzeń, artykuły i wspomnienia tworzą kanon naszej wiedzy o Powstaniu Warszawskim. Ważną część książki stanowią opracowane przez Andrzeja Krzysztofa Kunerta aneksy, zawierające wybór dokumentów, a także zestawienie kadry dowódczej Armii Krajowej oraz Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari. Mapy i plany Warszawy, w których wykorzystano zdjęcia lotnicze z okresu okupacji, zostały przygotowane przez Zygmunta Walkowskiego. Cennym uzupełnieniem jest wybór zdjęć z Powstania Warszawskiego.

Pieczołowicie, dzielnica po dzielnicy, dom po domu, dwóch dziennikarzy odkrywa ślady Powstania Warszawskiego. Dociekają, analizują, porównują, a przede wszystkim rozmawiają ze świadkami tamtych dni. Wyjątkowa wyprawa w przeszłość i zarazem zapis pewnego stanu pamięci. Zdajemy sobie sprawę, że nie wszystkie pokazane przez nas ślady przetrwają. Za kilkanaście lat niniejsza książka może zatem okazać się ostatnim świadectwem tego, czego już nie będzie – zauważają autorzy.

"Dni walczącej Stolicy" to książka wyjątkowa - zapis sześćdziesięciu siedmiu audycji dokumentalnych poświęconych powstańczej Warszawie. Były one nadawane w programie III Polskiego Radia od 30 lipca do 4 października 1981 roku i odtworzone przez Rozgłośnię Polską Radia Wolna Europa w 1984 roku. Ogromną wartością książki Władysława Bartoszewskiego jest wiele często nieznanych zdjęć – z zasobów Muzeum Powstania Warszawskiego - ukazujących życie powstańców i ludności cywilnej Warszawy od 31 lipca do 4 października 1944 roku. 

Przez jednych stawiane za wzór, przez innych mocno krytykowane, ale nikomu nie obojętne. Muzeum Powstania Warszawskiego – miejsce, które powstańcom oddało należną cześć, połączyło rocka z patriotyzmem i na dobre zmieniło oblicze miasta.

Szef i współtwórca muzeum, Jan Ołdakowski, w rozmowie z dziennikarzem Faktów TVN Maciejem Mazurem zdradza, jak przekonał prezydenta Lecha Kaczyńskiego do punka, co wspólnego z Powstaniem mają wieloryby z Winnipeg i któremu światowemu przywódcy weterani Batalionu Zośka chcieli pokazać cztery litery. Ten wywiad jest trochę jak samo muzeum. Iskrzy, prowokuje, zadaje pytania i zmusza do myślenia.

Najważniejsze polskie muzeum i najważniejszy, arcypolski temat – powstańcy warszawscy. Czemu musieliśmy czekać 60 lat, by uczcić ich pamięć? Komu zależało na tym, by Muzeum nie powstało? Jaką rolę w jego stworzeniu odegrał śp. Lech Kaczyński i czy bez niego zostałby Prezydentem RP?

Książka Piotra Legutki odpowiada na te pytania głosami twórców tej niezwykłej instytucji. To barwna, pełna anegdot opowieść o projekcie, który nie miał prawa się udać…

Wstrząsająca opowieść o jednej z największych tragedii w historii Polski.

Ta książka jest niczym wielobarwny żałobny fresk poświęcony zamienionemu w morze ruin
miastu i ludziom, którzy niemal bezbronni przez dwa miesiące powstrzymywali regularne, doskonale uzbrojone jednostki wroga. Podziw dla nich przeplata się w niej z bólem czy nawet goryczą z powodu straszliwej tragedii, jaką zaowocowała decyzja o rozpoczęciu Powstania.

Wspomnienia Andrzeja Borowca nie ograniczająją się wyłącznie do okresu powstania warszawskiego. Urodzony w 1928 roku, syn  pułkownika Wojska Polskiego opisuje barwne  dzieciństwo w latach trzydziestych, pierwsze dni wojny w oblężonym Lwowie, wstapienie w szeregi konspiracji, udział w powstaniu i wreszcie krótki powojenny epizod tajnego emisariusza. Dzięki tej niezwykłej relacji możemy wraz z Autorem przeżyć historię, poznać smak zwycięstw i gorycz klęski.

Książka omawia główne dziedziny życia narodowego w okresie II wojny światowej, jak również przedstawia genezę i rozwój polskiego ruchu oporu. Bada też stosunki między obozem londyńskim a ruchem komunistycznym ze względu na to, że w końcowych latach wojny ugrupowania te wzajemnie ubiegały się o władzę w powojennej Polsce, co wpływało na polityczne decyzje Rządu RP na uchodźstwie.

Monografia Zgrupowania AK „Radosław” wypełnia lukę w historiografii okresu II wojny światowej, jest także hołdem dla wysiłku jego żołnierzy w walce o trwałość Państwa Polskiego oraz idee wolnej i niepodległej Polski. Zgrupowanie, dowodzone przez ppłk. Jana Mazurkiewicza „Radosława”, wywodziło się z oddziałów dyspozycyjnych Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej oraz takich struktur jak: Centrala Zaopatrzenia Terenu i Referat „993/W” II Oddziału KG AK połączonych w okresie przedpowstańczym w samodzielną jednostkę. Przez 63 dni Powstania Warszawskiego przeszło ono krwawy szlak bojowy z Woli poprzez Stare Miasto, Śródmieście, Czerniaków, Mokotów, zakończony w Śródmieściu. Zgrupowanie stanowiło szturmową jednostkę powstańczą, wykorzystywaną do wspierania zagrożonych odcinków oraz do wykonywania szczególnie trudnych zadań bojowych. 

Książka powstała na podstawie sławnego archiwum Jana Rodowicza – Anody, relacji żołnierzy batalionów, dokumentów, listów, pamiętników, konsultacji z matkami poległych. Autor prowadzi swych bohaterów – spadkobierców ideałów „Kamieni na szaniec” - przez barykady powstańcze od Woli poprzez Starówkę po Czerniaków. Spotykamy na kartach najsłynniejsze postaci Szarych Szeregów: Andrzeja Romockiego – Morro, Piotra Pomiana,Stanisława Leopolda, Czarnego Jasia – Wuttke, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Iskry wydały epopeję druha Kamińskiego po raz pierwszy w roku 1957. Obecne wydanie wzbogacono unikatowymi zdjęciami bohaterów, a także wstępem *Barbary Wachowicz.*

Autor w sposób syntetyczny opisuje rolę ludności cywilnej w Powstaniu, rolę Kościoła katolickiego i Polonii oraz exodus popowstaniowy. Walorem tej pracy jest ogląd Powstania przez biogramy powstańcze, głównych przedstawicieli Rządu RP w Londynie oraz przywódców wojskowych i cywilnych Powstania. W sposób niekonwencjonalny wzbogaca ona naszą wiedzę o międzynarodowych aspektach Powstania, w tym o stosunku Stalina i PKWN do Insurekcji Sierpniowej i pokazuje jej specyfikę na tle innych europejskich ruchów antyniemieckich 1944 r. Autor krytycznie też ustosunkowuje się do dotychczasowego dorobku naukowego poświęconego Powstaniu i stawia nowe hipotezy i pytania badawcze, wynikające z wielkiego szacunku dla powstańców i ich rodzin.

W serii „Zapisy Terroru” publikowane są świadectwa konkretnych osób – ofiar i świadków dwóch totalitaryzmów. Kryją się w nich osobiste przeżycia tysięcy Polaków, ich rodzin i bliskich. Relacje zawarte w tomie dotyczą okresu od września 1939 do lipca 1944 r.