Pocztówki z Kresów przedwojennej Polski - Piotr Jamski

Monografia Kate Brown to opowieść o kresach, ludziach różnych kultur i języków, ich krętych losach, a jednocześnie opowieść o nagłych zwrotach historii, które nieodwracalnie zmieniły oblicze opisywanego pogranicza. Przez stronice książki przetacza się korowód barwnych postaci: chłopów pielgrzymujących do cudownych źródeł, rozśpiewanych chasydów i medytujących protestantów, snują się krajobrazy, wioski i miasta. Tu, na kresach, dzieją się cuda, a moce magiczne są wszechobecne. Całe życie na wskroś przesiąknięte jest świętością i metafizyką.

Bogato ilustrowany przewodnik jest nostalgiczną wyprawą po terenach dzisiejszej Ukrainy, podjętą śladami polskiej historii, pałaców, zamków, wielkich bitew i wybitnych postaci. Autorzy prowadzą czytelnika przez Wołyń, Ziemię Lwowską, Podole, przez miasteczka i wioski położone u stóp Karpat, w dolinie Prutu i Czeremoszu, do miejsc bliskich sercu Polaków, do dziś magnetycznie przyciągających swą atmosferą i niepowtarzalnym klimatem świata, którego już nie ma.

Nieznana w Polsce książka Stefana Korbońskiego to niesamowity opis II RP oczyma przedstawiciela pokolenia, które miało szczęście cieszyć się niepodległością. Najpierw o nią walczyli, potem uczyli się, pracowali, balowali, wreszcie znów za nią oddawali życie lub walczyli.

***

Moje Dwudziestolecie Niepodległości jest o tyle bogate, że skła­da się na nie z jednej strony walka z bronią w ręku o odrodzoną Pol­skę, nauka, praca i polityka, z drugiej bujna młodość, czasami szalo­na, upojenie przyrodą i przygodą oraz wesołe, nieraz lekkomyślne życie.

W tym Dwudziestoleciu Niepodległości nie brak blasków i cieni, walki i ofiar, ale ta jedna karta w naszej przeszło tysiącletniej historii prawdy się nie boi i brązu nie potrzebuje.

Stefan Korboński

Zofia Chomętowska, wybitna i fascynująca polska fotografka, dokumentalistka, poświęciła się fotografii w latach 1920. Początkowo dokumentowała życie rodzinne i towarzyskie na Polesiu, w rodzinnym majątku i okolicy oraz podróże po Europie. Jednak od lat 1930 fotografia stała się jej zawodem – otworzyła studio fotograficzne w Warszawie, wysyłała prace na wystawy i konkursy oraz publikowała w prasie.

W 1936 roku Chomętowska wygrała konkurs Wydziału Turystyki Ministerstwa Komunikacji na etatowego fotografa instytucji. Do jej zadań należało sfotografowanie atrakcyjnych turystycznie miejsce na terenie II Rzeczpospolitej.

W albumie znajdują się w nim zarówno widoki oficjalne, jak i sprawiające wrażenie prywatnych, są ujęcia turystyczne ale też pełne humoru, we wszystkich zaś jest zapisana codzienność przedwojennej Polski. Fotografie wpisują się w szerszy nurt fotografii dokumentalnej, są ważnym jej elementem, uzupełniają lepiej znany i rozpowszechniony w Europie nurt heimatfotografie, pokazując jej bardziej intymne oblicze.

Album jest kontynuacją publikacji "Małopolska przed stu laty", wydanej w 2006 r. Zawiera ponad 400 fotografii z lat międzywojennych, odrestaurowanych komputerowo, opatrzonych rozbudowanymi podpisami. Całość – pełny kolor, oprawa twarda szyta nicią.

"Lwów na starych pocztówkach" to wizualna podróż w przeszłość dawnej metropolii polskiej, która dziś jest jednym z największych miast Ukrainy. Wybór około stu widokówek z krótkimi opisami przedstawianych obiektów tworzy reprezentatywny portret Lwowa z lat 1898-1939. Publikacja może zainteresować nie tylko lwowian, ale także wszystkich miłośników historii i sympatyków Kresów, zwłaszcza tych, którzy chcieliby odwiedzić Lwi Gród i zobaczyć, jak zmieniło się oblicze miasta, a co z przeszłości przetrwało.

Książka w języku polskim, angielskim i rosyjskim.

Stanisław Srokowski ceniony jest głównie za ekspresyjny styl, wstrząsające opowiadania i powieści kresowe. Motywy z jego książek i wyznań złożyły się na wybitny film Wojciecha Smarzowskiego, „Wołyń”. Obecnie pisarz wrócił do poezji. I to w zaskakujący sposób. Związany z awangardą literacką XX w., jawi się w tym zbiorze, jako wysublimowany erudyta tradycyjnych wierszy klasycznych.

„Atlas Kresów” zawiera mapy dawnych wschodnich terenów Rzeczypospolitej – 33 arkusze mapy WIG w skali 1:300000 z lat 30. XX w., a także trzy mapy dużych miast (Wilno, Grodno, Lwów), z dokładnymi opisami, uzupełniającymi i porządkującymi obraz kartograficzny. Dzieło zmapowania niemal wszystkich znanych obiektów, składających się na jedyną w swoim rodzaju siatkę pomników kultury polskiej na dawnych wschodnich terenach Rzeczpospolitej, zarówno istniejących, jak i nieistniejących: pałaców, dworów, kościołów, cmentarzy, mauzoleów rodzinnych, łącznie blisko 3 tys. obiektów, oparto o szeroką kwerendę, przeprowadzoną zarówno w informatorach historycznych (m.in. „Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego...”, schematyzmy, dawne przewodniki), jak i współczesnych rejestrach i opisach zabytków. Treść atlasu wzbogacają ilustracje, anegdoty i cytaty."

Żoliborz w okresie międzywojennym to nie tylko nowoczesne bloki, budynki wielorodzinne i wille, ale też magiczne zakątki: uliczki, parki, kościoły, place. Uwiecznione na kliszy fotograficznej zachowały się w pamięci wielu osób i stanowią świadectwo przeszłości tej niezwykle dynamicznie rozwijającej się dzielnicy. W albumie zamieszczono ponad osiemdziesiąt nowych fotografii Żoliborza, a wiele z nich publikowanych jest po raz pierwszy. Bogaty zasób zdjęć i ich różnorodne źródła sprawiły, że w tym wydaniu książki znalazły się fotografie niezamieszczone w poprzednim tomie. Zapraszamy na spacer po dzielnicy, którą uważano przed wojną za jedną z najpiękniejszych dzielnic nowoczesnej Warszawy.

Tom XX Kresowej Atlantydy to historia trzech miast. Pierwsze z nich to Równe najliczniejsze miasto polskiego Wołynia, miasto Targów Wołyńskich, ale przede wszystkim to jego mieszkańcy i działacze, którym marzył się nowoczesny, amerykański rozmach w budownictwie, to świetni pisarze i poeci, jak Amos Oz, Zuzanna Ginczanka, Jan Śpiewak, Czesław Janczarski czy Stefan Szajdak. Drugie miasto to Janowa Dolina, zwana wołyńską Gdynią nowoczesne, wzorcowe miasteczko robotnicze przy słynnej kopalni bazaltu, i mieszkający tam marzyciele, którzy chcieli budować pierwsze polskie autostrady. I wreszcie Korzec stolica polskiego fajansu i porcelany, gdzie powstawały dzieła zdobiące obecnie światowe muzea.