Pestki winorośli i trzy jabłka. Reportaże z podróży do Gruzji i Armenii - Sawicki Marcin

Gruzja — mały, piękny kraj leżący u stóp Kaukazu. Niemal azjatycki, a jednak bardzo europejski. Kraj ludzi i wilków, któremu przed wiekami powierzono rolę obrońcy chrześcijaństwa przed zagrożeniem ze strony Persów, Arabów i Turków. Nie bez racji: Gruzini, jako drugi naród po Ormianach, już w VI wieku przyjęli chrześcijaństwo jako religię państwową. Ich średniowieczny król, Dawid Budowniczy tytułował się „Mieczem Mesjasza”.

Dzieje tego dzielnego i niezależnego kraju to historia wojen z sąsiadami oraz najeźdźcami ze wschodu i zachodu, walki o niepodległość i własną tożsamość. Może pewne podobieństwo losów jest jednym z powodów, dla których Gruzini mają tak wiele sympatii dla Polaków? Jednak my sami niewiele wiemy o Gruzji i Gruzinach. Warto to zmienić, zwłaszcza, że ten kaukaski kraj staje się coraz popularniejszym celem wakacyjnych wyjazdów. A przecież wstyd nie znać zwyczajów, jakie panują w domu gospodarza…

Wyjątkowa publikacja, która w atrakcyjnej albumowej formule przybliża blisko 100 ostatnich lat wspólnych losów, historii i lojalnej przyjaźni Gruzinów i Polaków. Poznajemy historię gruzińskich oficerów, którzy wyemigrowali do Polski po sowieckiej agresji na ich kraj w 1921 roku, a których Marszałek Piłsudski przyjął do Armii Polskiej z zachowaniem ich dotychczasowych stopni wojskowych.
Odkrywamy dramatyczne losy wspólnej walki w kampanii wrześniowej, a później w Armii Krajowej. Śledzimy historię Gruzinów, którzy za lojalną służbę nowej ojczyźnie w Lesie Katyńskim.
W swej polski-gruzińskiej wędrówce - dowiadując się na czymś polegała idea prometejska zapoczątkowana przez Józefa Piłsudskiego, a kontynuowana w czasach współczesnych przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego - dochodzimy do roku 2008 i słynnego wiecu w Tbilisi podczas rosyjskiej agresji na Gruzję. Dodatkowym atutem albumu jest przybliżenie gruzińskiej kultury oraz prezentacja przepięknych pejzaży i unikatowej architektury gruzińskiej, w Polsce praktycznie nieznanej.

Książka ta to wielogłos na temat Wschodu. Czym jest Wschód, gdzie się Wschód zaczyna, na ile Wschód to geografia, na ile mentalność, "inność"? To opowieść zarówno o tych, którzy mieszkają w "innych światach", jak i o tych, którzy tam jeżdżą. Piotr Brysacz pytał pisarzy, reporterów, dziennikarzy i podróżników, którzy znają jak własną kieszeń tamtą część świata, o to, co ich tam ciągnie i nieustannie każe wracać. Pytał po to, by pokazać i zrozumieć, i by zrozumieli także inni. Wśród rozmówców znaleźli się: Andrzej Stasiuk, Mariusz Wilk, Jacek Hugo-Bader, Magdalena Skopek, Jędrzej Morawiecki, Michał Książek, Wojciech Górecki, Maciej Jastrzębski, Wacław Radziwinowicz, Wojciech Śmieja i Włodzimierz Pawluczuk. To opowieść rozpięta pomiędzy Jamałem, Jakucją, Moskwą, Krajem Krasnojarskim, Kaukazem, Karelią i Grzybowszczyzną na Podlasiu. Opowieść o wielu twarzach Wschodu. Dopełnieniem książki są świetne i zaskakujące fotografie autorstwa m.in. Jacka Hugo-Badera, Mariusza Wilka, Magdaleny Skopek, Michała Książka, Wojciecha Śmiei, Wojciecha Góreckiego, Marka Doleckiego oraz Piotra Jaxy.

Sigrid Rausing prowadziła na przełomie lat 1993/1994 terenowe badania antropologiczne na półwyspie Naorootsi, w byłej radzieckiej strefie przygranicznej w Estonii. Porzucone wieżyczki obserwacyjne pstrzą tam linię wybrzeża, a ogromne pola kołchozu im. Lenina leżą odłogiem i czekają aż upomną się o nie byli właściciele, którzy uciekli z kraju przed wojną, przed radziecką  i hitlerowską okupacją. Rausing rozmawiała z mieszkańcami tamtego rejonu o wielu sprawach: o biedzie dominującej postsowiecką rzeczywistość; o ich zachłyśnięciu się lawiną produktów z Zachodu i o szwedzkich korzeniach wielu z tych ludzi.

Depresja, tamy, wiatraki, poldery i po horyzont pola tulipanów, tolerancja, pełen luz, sex and drugs... Zapytani o Holandię te skojarzenia wymienimy bez wahania. Taką Holandię chcemy widzieć: nowoczesną, w której wszystko wolno, tętniącą życiem, wielokulturową, zanurzoną w globalnym świecie. I to jest możliwe w każdej chwili. Koninkrijk der Nederlanden, Królestwo Niderlandów, jak oficjalnie się nazywa, nie leży przecież gdzieś daleko. Ale to tylko zewnętrzna warstwa, pisze Marek Orzechowski. Holandie są dwie. Obie pociągające. Jedna, ta wprost z widokówki, druga skryta między wodą i tamami. Inna od innych. Ukształtowana przez naród mistrzowskich budowniczych tam i krajobrazów, śmiałych żeglarzy-odkrywców i bezwzględnych kupców.

Zaplanuj urlop z Pascalem! Przewodnik Ilustrowany oprowadzi Cię po najciekawszych miejscach, przybliży ich kulturę i obyczaje. Dzięki wskazówkom, mapom i informacjom praktycznym zaplanujesz każdy szczegół swojej podróży. Podczas wyjazdu docenisz trwałość i wygodny układ przewodnika, a piękne zdjęcia, które tu znajdziesz, będą po powrocie przypominać o udanych wakacjach!

Książka jest poświęcona historii głównych narodowości bałkańskich - Albańczyków. Bułgarów, Chorwatów, Greków. Rumunów, Serbów i Słoweńców - w XVIII i XIX wieku.

Logavina to cicha i spokojna uliczka położona w sercu miasta, słynącego z tolerancji i kosmopolitycznego uroku. Wybuch wojny postawił na głowie życie jej mieszkańców, Bośniaków, Chorwatów i Serbów, którzy do tej pory żyli obok siebie, nie zwracając uwagi na dzielące ich różnice. W oblężonym Sarajewie, pozbawieni ogrzewania i elektryczności, przy coraz bardziej ograniczonych zasobach żywności i wody, każdego dnia muszą teraz walczyć o przetrwanie swoje i bliskich. Muszą bronić się nie tylko przed kulami snajperów, ale także przed równie groźnym wrogiem – nienawiścią do sąsiadów i niedawnych przyjaciół, którzy tak łatwo mogą zmienić się w śmiertelnych wrogów.

W intymnej relacji naocznego świadka Barbara Demick splata losy dziesięciu rodzin. I po dwudziestu latach wraca, by się przekonać, jak radzą sobie z następstwami wojny.

Rumunia to barwna mozaika kultur, tradycji i narodowości, wciąż jeszcze nie dość odkryta.

Różnorodność atrakcji turystycznych przyprawia tu o zawrót głowy: zamki Włada Palownika, kolorowe bukowińskie klasztory, warowne kościoły saskie, orientalne zabytki Dobrudży, polskie wsie na Bukowinie i czeskie w Banacie, secesyjne pałace Oradei i ocalałe od zagłady zabytki Bukaresztu… Niezwykłym dziełom rąk ludzkich towarzyszą cuda natury – dzikie i piękne góry, krasowe wąwozy, wulkany błotne i Delta Dunaju, w której można zobaczyć… pelikany.

Warto odwiedzić także niewielką, ale gościnną, winem płynącą Mołdawię – chyba ostatnią białą plamę na turystycznej mapie Europy.

Sowiecki Kaukaz to relacja z podróży po Kaukazie lat 30. XX w., gdzie tradycja mieszała się z postępem, wspomnienia o carze z prawem nadanym przez władzę sowiecką, chrześcijaństwo z ateizmem. Autor podziwia bujną przyrodę, majestatyczne góry, niszczejące budowle sakralne, przypatruje się życiu rozwijających się miast i tradycjom ludów koczowniczych. Gruzja, Armenia, Azerbejdżan - nazwy te niosą ze sobą cień egzotyki i tajemniczości, posmak przygód, warto więc poznać ich oblicze sprzed kilkudziesięciu lat.

Zofia Piłasiewicz, ciekawa świata podróżniczka, autorka ciepło przyjętej przez czytelników debiutanckiej książki Syberyjski sen. Opowieść bezdrożna, tym razem zabiera nas na bezdroża Kaukazu.

Gruzja. W pół drogi do nieba to relacja z podróży do tego jakże odległego w sensie geograficznym, ale jakże bliskiego Polakom kraju, z podróży, którą Zofia Piłasiewicz odbywa zarówno w czasie teraźniejszym, jak i w głąb historii tego niewielkiego, ale jakże bogatego w przeszłość skrawka na ziemi. Opowieści o mitycznych Argonautach, którzy wyprawiali się po złote runo, o ważnych dla historii Gruzji kobietach, jak święta Nino czy królowa Tamar, o tragicznej historii polskiego zesłańca Karola Kalinowskiego, który by ratować życie musiał przejść na islam, o polskich śladach na Kaukazie, autorka przeplata z barwnymi opisami niezwykłej, gruzińskiej scenerii: przepastnymi wąwozami, przepięknymi górami, zagubionymi w czasie maleńkimi wioskami, nad którymi górują dumnie słynne kaukaskie kamienne wieże.

Monografia księdza Zuraba Kakachishvilego – kapłana katolickiego, który ukończył w Polsce Archidiecezjalne Seminarium Misyjne „Redemptoris Mater” – prezentuje zarys historii Gruzji w początkach jej państwowości, w połączeniu z przenikaniem chrześcijaństwa na tereny Zakaukazia. Jest też ciekawą opowieścią o życiu i męczeństwie pierwszych chrześcijan w Gruzji. 

Polskie kontakty z Kaukazem liczą ponad pół tysiąca lat, obejmujących kilka różniących się długością i intensywnością okresów. Szczególne miejsce zajmują w nich między wojnami światowymi, które przyniosły Polsce i narodom kaukaskim odrodzenie państwowości. Bliskie relacje w przeszłości pozwoliły Polakom poznać najlepiej dwa narody Kaukazu Południowego - Ormian i Gruzinów. Ormianie zajmowali się handlem towarami orientalnymi, które zaspokajały potrzeby zakochanej w sarmackim micie szlachciców. Stworzyli dzięki temu dużą kolonię na ziemiach polskich, co od XVI wieku umożliwiało zintensyfikowanie wzajemnych kontaktów. Już wtedy rozpoczęło się w Polsce mitologizowanie Kaukazu, na którym umieszczano siedziby Sarmatów. W następnych stuleciach, szczególnie w wieku XIX, wzrosło znaczenie relacji polsko-gruzińskich. Dzięki temu na początku wieku XX istniała w Polsce silna tradycja stosunków z Kaukazem, do której odwołali się działacze polityczni walczący o niepodległość.

Ogromne straty demograficzne i terytorialne poniesione przez Ormian w czasie I wojny światowej spowodowały, że nie mogli oni w pełni wykorzystać wówczas szansy odbudowania własnego państwa. Natomiast Gruzini, najsprawniej po wybuchu rewolucji rosyjskiej, przejęli kontrolę nad wydarzeniami politycznymi i podjęli trud zbudowania niepodległego państwa. Zdominowali też scenę polityczną w regionie, umiejętnie wykorzystując znaczenie Tbilisi, które pełniło w okresie panowania rosyjskiego rolę kaukaskiego centrum. W efekcie to na ich kraju skupiła się uwaga polskich polityków, którzy jeszcze przed zakończeniem I wojny światowej podjęli starania o ułożenie relacji z Gruzją. Niepowodzenie tych zabiegów było wynikiem uwarunkowań obiektywnych, niezależnych od obu zainteresowanych nim stron.

ALBANIA to ostatni dziewiczy zakątek Europy, wspaniałe plaże, malownicze wysepki, górskie wodospady i wąwozy, dzika przyroda oraz zabytki pamiętające pradawne czasy imperium Iliryjskiego.

Ten przewodnik pomoże Ci zaplanować podróż i zaprowadzi do wszystkich miejsc, które chciałbyś odwiedzić.

ALBANIA nie będzie miała przed Tobą żadnych tajemnic.

To nasz najlepszy przewodnik, bo:

• znajdziesz w nim bardzo szczegółowe informacje

• sam zaplanujesz ambitną wyprawę

• odkryjesz miejsca, do których nie trafią zwykli turyści