Pałace i wille Warszawy - Kwiatkowski Marek

Warszawa przed rokiem 1939 miała niepowtarzalny klimat. Zagraniczni goście nazywali ją wówczas „Paryżem Północy”. Miasto zachwycało architekturą, tętniło życiem, imponowało dynamiką rozwoju, było też pełne kontrastów. Tu mieszkali , pracowali i tworzyli obok siebie przedstawiciele różnych wyznań. Elity mijały się z biedotą, elegancja i bogactwo wyróżniały się na tle brzydoty, jednak w powszechnej pamięci zachowały się obrazy najwyższego gmachu Prudential, piękna zabudowa Alei Ujazdowskich, legendarna Adria, czy gwarny Karcelak. Wtedy naprawdę było widać, że stolica Polski to stolica na światową skalę!

Czy dalekie wojaże, kuracje u wód i niedzielne pikniki mogą być wyznacznikiem pozycji społecznej? Autor opisał najpopularniejsze sposoby spędzania czasu wolnego poza miastem przedstawicieli warszawskich elit, klasy średniej i proletariatu. Gruntownej analizie poddał uzasadnienia i oceny wyjazdów warszawiaków. Ich obyczaje i poglądy skonfrontowano z postawami mieszkańców Londynu i Sankt Petersburga. Interpretacja zjawisk z przełomu XIX i XX w. została dokonana na podstawie współczesnych koncepcji socjologicznych. Książka jest bogato ilustrowana.

Prawdziwe kalendarium wiedzy o Pradze, napisane lekkim i reporterskim językiem. Książka jest odpowiedzią na panująca od kilku lat "modę na Pragę", stara się odpowiedzieć na pytania: Jaka ta Praga jest? Ta tajemnicza dzielnicą nosząca w sobie wciąż blizny po wojnie, kusząca licznymi opowieściami. Autorka precyzyjnie prześledziła historię dzielnicy, począwszy od przepraw wiślanych, kolei Petersburskiej i Terespolskiej, praskiej mozaiki kulturowej, autonomicznej architekturze. Są też opowieści o militarnej i wojennej Pradze, przemysłowej, tej stojącej przy targowisku i o pięknych ogrodach i parkach. Czy można się nie zakochać?

W głębi duszy ludzkiej drzemie nigdy nienasycona żądza krwi i widoku cierpienia. Historia bytu człowieczego widziała niejednokrotnie krwawą bestię, upitą sadystycznym szaleństwem, gdy ta serwowawszy wątłe pęta szlachetniejszych nakazów, występowała w całej swej dzikiej grozie - zapisał dawno zapomniany reporter w Kurierze Porannym 5 sierpnia 1931 roku.

Ta ciekawość jest niezmienna, a historie sprzed dziesiątek lat wciągają tak samo, jak gdyby działy się dziś, obok nas.

Zabieram Państwa na spacer po mrocznej stronie naszego miasta.

Fotografie zamieszczone w tym albumie składają się na wielowymiarowy portret młodej dzielnicy ówczesnej Warszawy. Utrwalono na nich sztandarowe budowle Mokotowa, ale też i miejsca mało znane, takie jak Sielce i Sadyba, gdzie fotograf zaglądał nader rzadko. Fotografie z tych właśnie miejsc przetrwały jako najcenniejsze pamiątki w rodzinnych albumach. Niezwykłą wartość mają też zdjęcia lotnicze z lat dwudziestych, na których widać rozbudowywujące się obszary na Mokotowie, Sielcach czy Sadybie.

Warto więc wybrać się na spacer nie tylko po Starym Mokotowie, Wierzbnie, Ksawerowie, Służewie (zgodnie ze współczesnym podziałem dzielnicy), ale i po Sielcach, Sadybie czy Siekierkach, aby odkryć je dla siebie. A jest co odkrywać.

Gawęda (esej) osnuta wokół historii jednego drewnianego domu w Falenicy i jego mieszkańców, rodziny Szaniawskich i Wojciechowskich, oraz dziejów podwarszawskiej miejscowości. Dom, zbudowany w latach 20. XX wieku, przetrwał burzliwe i dramatyczne lata ubiegłego stulecia. Autorka przedstawia dzieje letniskowej miejscowości w okresie międzywojennym, okrutne czasy II wojny światowej i zagładę miejscowej ludności żydowskiej, dramatyczne lata powojenne, by dojść do nieczęstego w tych okolicach happy endu - uratowania i przywrócenia świetności obiektowi architektury drewnianej, który jest przykładem stylu "świdermajer" (wg znanego określenia Gałczyńskiego). Dawna willa "Złota Marysieńka" wpisuje się harmonijnie w piaszczysto-sosnowy pejzaż falenicki. Tym większe uznanie dla jezuitów, którzy z wielką starannością uratowali dom adaptując go na cele prowadzonej przez siebie działalności.

Unikatowy album na 100-lecie niepodległości Polski.

Warszawa, która w 1944 roku przeżyła własną śmierć, utraciła bezpowrotnie swój dawny charakter. Na szczęście zachował się on na starych fotografiach, dzięki którym dzisiejsze pokolenia Polaków mogą się przenieść w czasie.

Niepodległa Warszawa w obiektywie Zdzisława Marcinkowskiego to album ze starannie wyselekcjonowanymi zdjęciami ze zbiorów Archiwum Państwowego w Warszawie, które nie były dotąd publikowane.

Po odradzającej się Warszawie podążamy śladem fotografa, który dokumentował życie swojego miasta od początku XX wieku do wybuchu II wojny światowej. Oglądamy stolicę zarówno w przededniu odzyskania przez Polskę niepodległości, jak i wolną już, prężnie się rozwijającą w dwudziestoleciu międzywojennym.

Zdjęcia Zdzisława Marcinkowskiego pokazują Warszawę w pełnym przekroju: zniszczone kamienice i drewniane domy obok okazałych pałaców, uliczni handlarze, żebracy i bose dzieci obok bogatych mieszczan, ludzi nauki i kultury, wozy konne obok nowoczesnych samochodów.

Tego obrazu miasta dopełniają pełne ciekawostek opisy sytuacji gospodarczo-społecznej w ówczesnej Warszawie.

Zanurzeni w zabieganej codzienności mijamy je niemal nieświadomie. Warszawskie pałace.

Stały element krajobrazu, budynki jak wiele innych. Dziś są siedzibami urzędów, muzeów czy uczelni. Obiektami użyteczności publicznej. Dziejowe burze i powojenna urawniłowka zmiotły nie tylko fizyczną tkankę miasta. Znikł barwny świat ich dawnych właścicieli – magnatów, hrabiów oraz znienawidzonej przez miniony system burżuazji. Wraz z arystokracją pałace opuściło nie tylko przebogate wyposażenie, ale przede wszystkim ożywiający je duch. Odeszły w niepamięć rodowe tradycje, obyczaje i uprzedzenia. Nikt już nie snuje przy kominku opowieści o dokonaniach i chwale przodków, koligacjach, mezaliansach i rodzinnych tragediach. Pozostała, często rekonstruowana, bezosobowa architektura. A przecież milczące dziś mury były świadkami wiekopomnych i chwalebnych wydarzeń. Porażających rodzinnych dramatów. Czynów głupich czy wręcz haniebnych. Romantycznych historii, które i dziś z niejednego oka wycisnęłyby łzę wzruszenia. Wystarczy zatrzymać się na chwilę i wsłuchać w opowieści starych murów...

Architekt Tomasz Kuls zabiera czytelników w niezwykłą wędrówkę po Warszawie z czasów Adama Jarzębskiego – nadwornego muzyka i kronikarza, który pozostawił najbardziej znany opis Syreniego Grodu.

Dzięki przygotowanym przez autora wizualizacjom czytelnicy mogą się na własne oczy przekonać, jak wyglądała stolica, zanim od 1655 roku zaczęli pustoszyć ją Szwedzi. Album przygotowany przez specjalistę od XVII-wiecznej architektury zawiera cenne obserwacje i odkrycia, które w istotny sposób uzupełniają stan badań nad Warszawą sprzed potopu szwedzkiego.

Profesor Marek Kwiatkowski, były dyrektor Łazienek Królewskich i znakomity varsavianista w drugim tomie swoich gawęd przypomina Warszawę lat trzydziestych XX wieku. 

Swoją bogatą wiedzą dzieli się z czytelnikiem, zabierając go na przechadzkę po nieistniejących zakątkach i ulicach, opowiadając historie domów ukryte w archiwaliach i historie mieszkających w nich ludzi. Jego gawędy to piękna rekonstrukcja dawnej Warszawy – jej ulic, placów i budynków, po których pozostał ślad jedynie na fotografii lub rysunku.