Niepodległością naznaczeni. Z dziejów powstania i walk III Brygady Legionów Polskich 1915-1917 - Marta Walak

Legioniści jako pierwsi wyruszyli w 1914 r. na wojnę w imię marzeń o niepodległości. Następnie jako jedyni, nieprzerwanie do późnej jesieni 1916 r. bili się przeważnie na ziemiach przed rozbiorami przynależnymi do Rzeczypospolitej, a po rozwiązaniu Legionów w 1917 r. znaleźli się w szeregach tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej lub jawnej Polskiej Siły Zbrojnej, aby w październiku–listopadzie 1918 r. pokierować likwidacją administracji austriackiej w Galicji oraz okupacyjnych garnizonów w Królestwie Polskim.

Kolejne wielkie dzieło wybitnego historyka. 

Książka przedstawia wydarzenia kilku tygodni, szczególnie ważnych w dziejach polskich, a z wielu powodów do dzisiaj słabo znanych, skąpo opisanych w historiografii. To wznowienie walki zbrojnej o niepodległość po 50-letniej przerwie - wyprawa kielecka Piłsudskiego, początek bojów legionowych. 

Ten wyjątkowy epizod naszych dziejów przedstawiony jest na szerokim tle wydarzeń europejskich i polskich od ostatnich dni lipca do początków września 1914 roku: manewrów dyplomatycznych, wchodzenia poszczególnych państw do wojny, mobilizacji i koncentracji armii, pierwszych wielkich bitew, zachowania mocarstw zaborczych i zachodnich wobec sprawy polskiej - ożywającej nagle w następstwie akcji strzeleckiej.

Główny tok książki skupia się na tej akcji, opisywanej często z godziny na godzinę: decyzje mobilizacyjne, przygotowanie oddziałów, rozpoznanie sił rosyjskich, proklamacja powstańcza i wkroczenie do Królestwa, marsz na Kielce i zajęcie miasta, walki z Rosjanami w Kielcach i o Kielce, organizacja zrębów niepodległego państwa polskiego, tworzenie Komisariatów Rządu Narodowego.

Unikatowy reprint albumu z 1933 roku. To wyjątkowa i niepowtarzalna publikacja, zarówno pod względem historycznym, jak i edytorskim. Ukazuje wymarsz Pierwszej Kompanii Kadrowej z Krakowa. Zamieszczone zdjęcia, materiały dokumentalne i mapy odtwarzają klimat przedwojennych wydarzeń i oddają charakter epoki.

Do albumu gratis – DVD„Sztandar wolności”, film dokumentalny z 1937 roku.

W Pamiętnikach Józef Haller – Błękitny Generał – zawarł opis swego niezwykle burzliwego życia, od patriotycznej i głęboko religijnej atmosfery domu rodzinnego aż po lata spędzone na emigracji. Jest to głos uczestnika doniosłych wydarzeń z historii odradzającego się państwa polskiego i II wojny światowej, dowódcy wielkich polskich formacji wojskowych, dzielnego żołnierza i znanego polityka, pozostającego w cieniu Marszałka. Głos człowieka dziś może nieco zapomnianego, ale jakże dla tej historii znaczącego.

O Piłsudskim i piłsudczykach to zbiór tekstów poświęconych Marszałkowi oraz jego współpracownikom i podkomendnym. Wśród nich jest m.in. Ignacy Mościcki, Kazimierz Sosnkowski, Gustaw Orlicz-Dreszer, Józef Beck, Adam Koc czy Walery Sławek. Wielcy żołnierze i politycy Dwudziestolecia w rozmowie ze znanym i cenionym dziennikarzem opowiadają o Józefie Piłsudskim i o relacjach łączących ich z Marszałkiem.

Adam Ludwik Korwin-Sokołowski – jeden z adiutantów a od 1930 roku szef gabinetu Marszałka Piłsudskiego zgodnie z wolą i apelem Marszałka spisał jako uczestnik i świadek historii swoje wspomnienia. Wspomnienia Adama Ludwika Korwin-Sokołowskiego obejmują lata 1910-1945. 

Materiały te mówią o wielu zupełnie nieznanych epizodach naszej historii nie tylko poszerzając naszą wiedzę o niej, ale również wspaniale oddają klimat tamtej epoki i mentalność ludzi w niej żyjącej, ludzi którym zawdzięczamy odzyskanie niepodległości, suwerenności i własnej państwowości. Publikacja zawiera dużo cytatów z wypowiedzi Marszałka. Pochodzą one z odręcznych notatek autora sporządzanych podczas odpraw, w których uczestniczył.

Książka poświęcona jest dziejom II Brygady Legionów Polskich - jedynej polskiej formacji wojskowej, która w czasie I wojny światowej walczyła z armiami wszystkich państw zaborczych.

Publikacja ukazuje żywy obraz historii Polski. Legiony zostały ujęte w sposób całościowy. Historycy przypomnieli losy I, II i III Brygady. Poruszyli tematykę zdrowotną, wspomnieli również o działalności instytucji i oddziałów Legionów Polskich w regionie łódzkim. W książce zaprezentowane zostały także materiały dotyczące wystawy, zorganizowanej w Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, poświęconej Legionom i ukazujące tradycje wolnościowe oraz narodowo-wyzwoleńcze. 

Opracowana z dużą starannością edytorską publikacja opowiada o historii kształtowania się i działania Legionów od początku XX wieku (organizacje strzeleckie) po moment odzyskania niepodległości.

Ekskluzywne wydanie jednego z najpiękniejszych albumów o Legionach Polskich. Zawiera kilkaset zdjęć (w tym nigdy niepublikowanych) i noty biograficzne.

"W stulecie wybuchu I wojny światowej przedstawiamy poruszający obraz polskich lat 1914–18, zasadniczych dla następującego po nich wieku. To zestawiona chronologicznie ze świadectw źródłowych barwna i wielowątkowa opowieść o drodze Polaków do Niepodległej. Polskie doświadczenie lat I wojny widziane oczami głównych aktorów zdarzeń (takich jak Józef Piłsudski czy Roman Dmowski), uznanych diarystów (Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska), ale i szeregowych żołnierzy oraz zwykłych obserwatorów z różnych regionów i warstw społecznych. Książka, która pozwala zrozumieć, co sprawiło, że rozbite i podległe trzem zaborcom społeczeństwo u progu roku 1914, odzyskało wraz z końcem 1918 roku podmiotowość i własne państwo. Po raz pierwszy: pełen obraz – przegrywanej co roku wojny – która okazała się zwycięska."

Najodważniejszy człowiek XX wieku i jego bezgraniczna miłość do Polski. Ranny kilkadziesiąt razy weteran wszystkich możliwych wojen. Stracił oko, rękę, złamał kręgosłup, a palce dłoni sam odciął sobie z bólu. Nigdy nie zdał wojskowych egzaminów, dwukrotnie rozbił pilotowany samolot i uciekł z włoskiej niewoli. W Chinach był doradcą Czang Kaj-szeka, z fińskim marszałkiem Mannerheimem sekundował w pojedynku, a za przyjaciela uznawali go Winston Churchill, Charles de Gaulle i Józef Piłsudski. Zafascynowany pięcioma polskimi wojnami naraz przybył nad Wisłę w 1920 roku. W Londynie słusznie uznano, że najlepiej zrozumie polską mentalność. Miał wrócić po trzech tygodniach, został na kolejnych dwadzieścia lat. Do jego samotni na poleskich mokradłach można było dotrzeć jedynie łódką. Tam, wśród dzikich zwierząt i chłopów obcinających paznokcie siekierą, zastał go wrzesień 1939 roku...

Świetnie napisane, pełne kolonialnego etosu i angielskiego sarkazmu wspomnienia to barwna panorama przełomów epok pierwszej połowy XX wieku oraz krajów wszystkich kontynentów. Z nich wszystkich za najbardziej fascynujący uznał jednak II Rzeczpospolitą, która przyjęła go jak syna.

Książka Niepodległa 1918. Legiony Piłsudskiego nie koncentruje się tylko na wątku wojskowym i militarnym. Ukazuje codzienne życie żołnierzy pochodzących ze wszystkich warstw społecznych i zajmujących się wieloma profesjami. Interesujący jest też wątek różnych postaw społeczeństwa wobec legionów, w tym zaangażowania kobiet. Są podane liczne przykłady pań, opuszczających mężów, wstępujących wbrew zakazom w legionowe szeregi i przywdziewających męskie przebranie. Atutem książki jest też jej przystępna forma, bardzo duża liczba różnorodnych ilustracji, dokumentów i map (ponad 500!) oraz osobny rozdział , poświęcony legionowym odznaczeniom i ubiorom.

Wychowany w duchu patriotycznym, marząc o niepodległości Ojczyzny wstąpił w wieku 18 lat do tworzonych w Krakowie w 1914 r. Polskich Legionów. W 2. Szwadronie Ułanów Legionów walczył w kampanii w Karpatach Wschodnich, na Bukowinie i pod Rokitną, a później w kampanii wołyńskiej. Internowany wysłany został na front włoski, a potem do szkoły oficerskiej pod Wiedniem. Zorganizował wyprowadzenie polskich słuchaczy ze szkoły i ich powrót do kraju. W Krakowie włączył się w tworzenie 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich i jako dowódca półszwadronu skierowany został na front ukraiński do działań w obronie Lwowa i Galicji Wschodniej. Po powrocie z tej wojny objął dowództwo szwadronu karabinów maszynowych i ze swoim pułkiem walczył z bolszewicką armią konną Budionnego. Z wojny powrócił w stopniu rotmistrza, jako kawaler orderu wojennego Virtuti Militari.

Publikacja to przewodnik turystyczno-historyczny, w którym został omówiony przebieg tzw. kampanii podhalańskiej Legionów Polskich i 75 związanych z nią miejsc – miast, wsi, szczytów i przełęczy, w których od listopada 1914 r. do lutego 1915 r. przebywali Józef Piłsudski i jego żołnierze.

Autor, historyk, etnolog i krajoznawca, członek m.in. Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, kreśli opowieść o górskich zakątkach, stanowiących scenerię mniej znanych epizodów legionowej epopei. Ukazuje ich historię, zabytki i inne atrakcje, znaczenie w dziejach Legionów Polskich oraz istniejące do dziś legionowe pamiątki.

Publikację ilustrują archiwalne i współczesne fotografie.

Oferta dla miłośników polskiego oręża i rekonstrukcyjnych grup wojskowych. Dokładne opisy działań wojennych I Brygady, szkice sytuacyjne i mapy umożliwiają po latach samoszkolenie w taktyce, orientację w konkretnych zadaniach bojowych, duchu patriotycznym i ofiarności tamtego pokolenia.

Losy Stanisława Białaty są nicią przewodnią opowieści o żołnierzach POW i ochotniczych obrońcach Ojczyzny w latach 1918–1920.

Jego życiorys jest charakterystyczny dla całego pokolenia młodzieży: aktywność w ruchu skautowskim w okresie dzieciństwa i młodości, a następnie działalność konspiracyjna w POW, ochotnicza służba w Wojsku Polskim i obrona niepodległości oraz działalność społeczna w wolnej Polsce.

Książka ma wielu bohaterów indywidualnych i zbiorowych – najważniejszymi są działacze Polskiej Organizacji Wojskowej Lubelszczyzny i powiatu puławskiego, ich komendanci: Stefan Lelek, Władysław Szczypa i Stanisław Białata oraz żołnierze 1 Pułku Piechoty Legionów.

Album Bojowo i lirycznie. Legiony Piłsudskiego - to nie tylko barwna opowieść o szlaku bojowym Legionów. To również bogate i pięknie ilustrowane wątki ukazujące życie codzienne, twórczość samych legionistów i Legionom poświęconą, stosunek społeczeństwa do Józefa Piłsudskiego i jego formacji, w tym znanych przeciwników i oponentów Marszałka, zaangażowanie kobiet oraz umundurowanie i odznaczenia. Pomimo, a może właśnie z powodu, popularnego charakteru, książka zaskoczy niejednego czytelnika informacjami np. o szczegółowej niemieckiej instrukcji dla żołnierzy w celu zapobiegania chorobom wenerycznym czy przykładami pań, opuszczających mężów, wstępujących wbrew zakazom w legionowe szeregi i przywdziewających męskie przebranie oraz naprawdę bogatym materiałem ilustracyjnym, w tym dokumentami i mapami. Jest ich około 500! Tak szerokie spojrzenie pozwala lepiej zrozumieć, jaką rolę w świadomości wszystkich Polaków odegrały Legiony i skąd się wzięła ich szczególna sława w kraju i za granicą.