Mróz, głód i wszy. Życie codzienne Wyklętych - Stanisław Płużański

Opowieści o ludziach bez skrupułów, którzy zbudowali swoje powojenne kariery na śmierci, tragedii i nieszczęściu innych. Nadszedł czas, aby opisać losy zdrajców.

Niezłomni bohaterowie – ścigani, chwytani, prześladowani, wiezieni i mordowani przez władze komunistyczne. Wśród nich m.in. mjr Józef Kuras „Ogień”, rtm. Witold Pilecki „Witold”, Danuta Siedzikówna „Inka”, mjr Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, kpt. Antoni Zubryd „Zuch” i wielu innych. Ostatni „żołnierz wyklęty” zginał w obławie prawie dwadzieścia lat po wojnie – 21 października 1963 r! Autorka kreśli sylwetki żołnierzy, opowiada o ich dramatycznych losach oraz tłumaczy, dlaczego zostali „wykleci”. To jest książka o trzydziestu trzech dowódcach i ich żołnierzach, wybranych spośród wielu tysięcy uczestników ostatniego niepodległościowego powstania.

Książka opisuje historię Żołnierzy Wyklętych, organizacji Zielony Trójkąt, która działała na terenie ziemi gnieźnieńskiej i wrzesińskiej w okresie od wiosny 1945 do jesieni 1946. Profesor Handke – badacz tematyki Wyklętych w Wielkopolsce w swojej kolejnej książce przywraca do zbiorowej pamięci Polaków, a zwłaszcza Wielkopolan, pamięć o działalności podziemia antykomunistycznego w Wielkopolsce.

Przez ostatnie kilkadziesiąt lat mieliśmy do czynienia z kuriozalną sytuacją, w której ci sami partyzanci walczący z okupantem niemieckim, to bohaterowie, ale już walczący później z okupantem sowieckim i jego polskimi kolaborantami – to bandyci.  Ludzie i metody pozostały te same. Co się więc zmieniło, ano zmienił się wróg. Myślę, że „problemem” był i jest przeciwnik, wrogiem Żołnierzy Wyklętych byli Sowieci i stworzone przez nich tubylcze oddziały kolonialne (UBP, KBW, LWP, MO itp.). Ich potomkowie, czasem genetyczni, a czasem duchowi, byli i są żywotnie zainteresowani obroną dobrego imienia swoich antenatów. W swoich działaniach opierają się (na szczęście coraz mniej skutecznie) na obrazie konspiracji antykomunistycznej ukształtowanym przez blisko 45 lat kłamstw komunistycznej propagandy.

(T. Sypniewski, Posłowie)

Obława na Wyklętych to opis kilkunastu spraw prowadzonych przez Urząd Bezpieczeństwa i władze komunistyczne przeciwko Żołnierzom Wyklętym. Ukazuje, w jaki sposób PRLowskie organy ścigania rozpracowywały i tropiły oddziały oraz poszczególnych członków podziemia niepodległościowego, m.in. Łukasza Cieplińskiego, Hieronima Dekutowskiego, Mieczysława Dziemieszkiewicza, Augusta Emila Fieldorfa, Witolda Pileckiego, Jana Rodowicza, Danuty Siedzikówny, Zygmunta Szendzielarza czy Antoniego Żubryda. Na podstawie zachowanych akt, jak również wspomnień oraz korespondencji, książka ukazuje nie tylko sam pościg, ale także przebieg brutalnych śledztw i marionetkowych procesów, zakończonych kuriozalnymi wyrokami. Wszystkim z przedstawionych tu bohaterów za działalność niepodległościową przyszło zapłacić cenę najwyższą.

Wznowienie wspomnień generała Stanisława Sosabowskiego – jednej z dramatycznych postaci najnowszej historii Polski, bohatera walk na Zachodzie w czasie II wojny, twórcy pierwszej w historii polskiej formacji spadochronowej. Pierwsza Brygada Spadochronowa zasłużyła się przede wszystkim w bitwie pod Arnhem (Holandia). Wkrótce potem Sosabowski w krzywdzący sposób został przez brytyjskie i polskie dowództwo odsunięty od Brygady. Po wojnie pracował w Anglii jako zwykły robotnik.

Prezentowana książka do wyjątkowe studium, barwna opowieść o wielkopolskich Żołnierzach Niezłomnych skupionych wokół dwóch niezwykłych dowódców Gedymina Rogińskiego ps. Dzielny oraz Mariana Rączki ps. Kościuszko. Mimo, że to książka naukowa czyta się ją jak najlepszą powieść, z wieloma dobrymi i złymi bohaterami, w której dominują liczne zwroty akcji. Czytając, można zapomnieć, że ma się do czynienia z książką naukową opartą na bardzo starannej kwerendzie archiwalnej, z umiejętnym wykorzystaniem literatury przedmiotu.

Ppor. Zdzisław Badocha "Żelazny" to jeden z najbardziej rozpoznawalnych żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego po 1944 r. Jego pogodny wizerunek zachowany na dziesiątkach fotografii budzi niemal natychmiastową sympatię i zachęca do poznania jego historii. Książka jest próbą uporządkowania i usystematyzowania stanu wiedzy o jednym z najlepszych żołnierzy mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki". W sposób naukowo udokumentowany autor przedstawił szczegółowo cały życiorys ppor. Badochy. Atutem pracy jest bogata część albumowa, prezentująca wiele nieznanych zdjęć i dokumentów ilustrujących postać ppor. ?Żelaznego? w różnych okresach życia.

Publikacja w popularnej formie ukazuje mozaikę funkcjonujących w województwie śląskim organizacji niepodległościowych, wpisanych w skomplikowany kontekst polityczny i społeczny lat 1945-1948. Prezentuje i wyjaśnia ideologię, strategię oraz taktykę przyjętą przez poszczególne odłamy podziemia antykomunistycznego na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim.
Przedstawia organizacje konspiracyjne oraz ich żołnierzy i uczestników w sposób jak najbardziej rzetelny, pozwalający czytelnikom na samodzielne szukanie odpowiedzi na pytania o przyczyny zaangażowania żołnierzy podziemia, postawy ideowe, cele prowadzonej walki i nadzieje na ich realizację. Obrazuje także cenę, jaką przyszło płacić schwytanym członkom organizacji niepodległościowych za działalność wymierzoną przeciwko komunistycznemu państwu: brutalne przesłuchania i zakłamane procesy sądowe. Wyjaśnia wreszcie, w jaki sposób aparat bezpieczeństwa, wykorzystując agentów i informatorów (niejednokrotnie rekrutujących się spośród złamanych podczas przesłuchań uczestników podziemia) i rozgrywając mniej lub bardziej wyrafinowane prowokacje, sprawnie zlikwidował większość formacji konspiracyjnych.

Pierwsza taka książka o dziewczynach z antykomunistycznego podziemia – o tych bardzo znanych i niemal zupełnie zapomnianych. O tych, które nie zawahały się, by oddać krajowi swą młodość, a niejednokrotnie i życie. Szesnaście porywających opowieści o walce, dramatycznych wyborach, ucieczkach, upokorzeniach i więziennej wegetacji. Te z nich, które nadal żyją, przeżywają swe wspomnienia inaczej niż mężczyźni. Wciąż pamiętają, kto i gdzie został ranny, jakiego użyły środka odkażającego i czy wystarczyło bandaży. Książka bogato ilustrowana, zawiera niepublikowane wcześniej zdjęcia.

Kobiety w powojennym podziemiu zbrojnym odgrywały cichą, ale znaczącą rolę. Jako łączniczki czy sanitariuszki służyły w oddziałach leśnych, stanowiły istotne wsparcie dla zbrojnej działalności mężczyzn. Dr hab. Waldemar Handke podjął się trudu opisania losów związanych z Wielkopolską kobiet i dziewcząt, które w chwili próby okazały przywiązanie do wiary i patriotyzmu.

Album jest pierwszą monograficzną publikacją poświęconą mjr. Marianowi Bernaciakowi, w której znalazło się wiele nieznanych dotąd dokumentów i zdjęć, pochodzących z trudno dostępnych archiwów i zbiorów prywatnych lub niedawno przypadkowo odnalezionych.