Mowy przeciw Arianom I-III - Atanazy Wielki

"U samych korzeni zapaści Zachodu kryje się kryzys kulturowy i tożsamościowy. Zachód już nie wie, kim jest, ponieważ już nie wie i nie chce wiedzieć, kto go ukształtował, kto go utworzył takim, jakim był i takim, jakim jest. Wiele krajów nie zna dzisiaj swojej historii. To paraliżowanie samego siebie w naturalny sposób prowadzi do upadku., który otwiera drogę nowym cywilizacjom barbarzyńskim".

Ta wypowiedź kardynała Saraha streszcza zamysł jego trzeciej książki rozmów z Nicolasem Diatem. Proste stwierdzenie: nasz świat stoi nad przepaścią. Kryzys wiary i Kościoła, schyłek Zachodu, zdrada jego elit, relatywizm moralny, niczym nieograniczona globalizacja, nieokiełznany kapitalizm, nowe ideologie, polityczne wypalenie, wypaczenia islamskiego totalitaryzmu... Nadszedł czas, by postawić bezkompromisową diagnozę. Chodzi o coś więcej niż o analizę wielkiej przemiany naszego świata: uświadamiając powagę kryzysu, przez jaki przechodzimy, kardynał dowodzi, że uniknięcie piekła świata bez Boga, świata bez człowieka, świata bez nadziei, jest możliwe.

Przeprowadzając tę ambitną refleksję, kardynał Sarah pochyla się nad wszystkimi bez wyjątku kryzysami współczesnego świata i udziela ważnej lekcji duchowej: z drogi swego życia człowiek powinien uczynić doświadczenie wznoszenia duszy i dzięki temu, odchodząc z tego życia, będzie stworzeniem wznioślejszym niż u początków drogi.

Kardynała Hozjusza przemilczeć, Zygmunta III oczernić, a księdza Piotra Skargę sprowadzić do roli sejmowego mówcy — oto sposób na pozbawienie Polaków dumy z kontrreformacji, czyli zwycięstwa prawdziwej wiary nad herezjami. A przecież było to zwycięstwo większe niż wszystkie triumfy militarne dawnej Polski. Bo gdyby nie tacy ludzie jak Hozjusz, moglibyśmy już nie być katolikami. Bylibyśmy pewnie jednym z protestanckich narodów Europy, takimi Szwedami czy Holendrami Wschodu. I nie mielibyśmy najważniejszego: prawdziwej wiary i moralności. Zamknęlibyśmy więc sobie bramy do Nieba, a otworzyli „drogę ekspresową" do piekła. Po co więc wówczas miałaby istnieć Polska?