Londyński rodowód PRL. Od Mikołajczyka do Bieruta - Eugeniusz Guz

Konferencja jałtańska zapisała się w polskiej historii jako wydarzenie, które ostatecznie przypieczętowało powojenny los państwa polskiego. To przy jałtańskim stole obrad Franklin D. Roosevelt, Winston Churchill i Józef Stalin zdecydowali o przebiegu granic na Odrze i Nysie Łużyckiej, o utworzeniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, a także o pozostawieniu Kresów Wschodnich przy Związku Radzieckim.

Powieść autobiograficzna "Z otchłani" jest zapisem wspomnień jednego z Żołnierzy Wyklętych - Tadeusza Płużańskiego - więźnia dwóch systemów totalitarnych, które odcisnęły tragiczne piętno na losach Polaków w XX w. Dramatyczne wydarzenia okresu okupacji niemieckiej są w niej tylko wstępem do powojennego koszmaru, jakim był komunizm. Autor - kurier Witolda Pileckiego, sądzony i skazany na podwójną karę śmierci, zamienioną na dożywocie - próbuje rozliczyć się z demonami przeszłości, dokonać rachunku sumienia i zmusić nas do zastanowienia się nad najważniejszymi wartościami: wolnością, godnością, miłością i wreszcie uczciwością.

Skrywana historia drugiej wojny polsko-sowieckiej.

To zapomniana lecz prawdziwa wojna polsko-radziecka toczona przez „żołnierzy wyklętych”. Wbrew dość powszechnemu mniemaniu, podziemie poakowskie nie było zwalczane tylko przez wojska podległe polskim władzom komunistycznym, ale też przez oddziały nadesłane z Sowieckiego Sojuza: NKWD, Smiersz i NKGB. Z Sowietami walczyli ci sami ludzie, którzy wcześniej przeciwstawiali się Niemcom. To nie oni się zmienili, lecz nieprzyjaciel.

Koedycja z Muzeum Historii Polski.

Na serię wydawniczą Polski wiek XX zainicjowaną przez Muzeum Historii Polski składają się cztery tomy esejów historycznych poświęconych losom Polski i Polaków w burzliwym ubiegłym stuleciu. 

Pierwsza próba podboju Polski przez komunizm w 1920 roku zakończyła się klęską. Ćwierć wieku później, zdradzona przez zachodnich sojuszników, Rzeczpospolita utraciła niepodległość i stała się częścią sowieckiego imperium. Kilka pokoleń Polaków miało wkrótce poznać czym w rzeczywistości są komunistyczne rządy sprawowane w imię realizacji nieludzkiej ideologii.

Książka pokazuje zarówno jej mechanizmy jak również tych, którzy urzeczywistniali ją na polskiej ziemi, występując przeciwko własnemu narodowi. Rodzimi komuniści, podobnie jak przed wiekami targowiczanie, są symbolem narodowego zaprzaństwa i zdrady, a ich rządy jedną z najczarniejszych kart polskiej historii, którą przypominamy ku przestrodze.

Dyktaturze komunistów nad narodami Europy Środkowo-Wschodniej towarzyszyła walka we własnych szeregach. W Polsce spośród oficerów Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego wyłoniono w październiku 1948 r. tajną grupę, której celem było demaskowanie rzekomych szpiegów zajmujących kierownicze stanowiska w partii i administracji państwowej. W kręgu oskarżonych i aresztowanych znaleźli się posłowie, członkowie rządu, oficerowie wojska, a także niedawny przywódca polskich komunistów Władysław Gomułka oraz jeden z jego najbliższych współpracowników, były wiceminister obrony narodowej Marian Spychalski. Obaj trafili do więzienia. Bezprawnie zamknięto na pięć lat w piwnicy podwarszawskiej willi komunizującego architekta Hermanna Fielda, obywatela amerykańskiego. Aresztowano też kilku Polaków – przedwojennych współpracowników sowieckiego wywiadu – którzy najpierw działali jako komunistyczne wtyczki w środowiskach inteligenckich II RP, a podczas II wojny światowej wniknęli do struktur Polskiego Państwa Podziemnego. Wszyscy, którzy ich znali, znaleźli się w kręgu podejrzanych.

„Tragikomiczne jest to, że dygnitarze partyjni kończyli edukację na bardzo niskim szczeblu. Tak było z Bierutem, który dwukrotnie próbował bezskutecznie sforsować niepoddającą się przeszkodę w postaci 5. klasy szkoły podstawowej. Szef Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego S. Radkiewicz ukończył jedynie 3 takie klasy” (fragment książki).

Rutynowymi działaniami wywiadu peerelowskiego były: inwigilacja, budowanie agentury oraz pogłębianie dezintegracji środowisk emigracyjnych. Zwalczanie «wrogiej działalności», wzniecanie antagonizmów i jałowej rywalizacji miały przyspieszyć rozbicie wychodźstwa, by tym skuteczniej doprowadzić do likwidacji emigracji politycznej jako zjawiska. Zamieszczone w książce artykuły są wynikiem moich kilkuletnich studiów nad historią «drugiej» emigracji oraz nad działaniami komunistycznego aparatu bezpieczeństwa wobec wychodźstwa. Przygotowując niniejszy wybór, chciałem na konkretnych przykładach pokazać metody pracy operacyjnej wywiadu PRL wobec emigracji. Nie jest to oczywiście pełny obraz, raczej fragment większej całości. Tych kilka jednostkowych przypadków pokazuje, jak złożone, zróżnicowane i zarazem ciekawe były to sprawy”.

– Krzysztof Tarka