Leksykon zabytków architektury. Leksykon zabytków architektury Kresów południowo-wschodnich - Magda Osip-Pokrywka, Mirek Osip-Pokrywka

Autor, historyk i pasjonat – regionalista, przedstawia w układzie alfabetycznym zabytki architektury znajdujące się w 700 miejscowościach: budowle sakralne, pałace i dwory, domy mieszkalne i zabudowania gospodarcze, mosty, bramy, cmentarze – często leżące poza głównymi szlakami turystycznymi. Całość zilustrowana została planami ukazującymi kolejne etapy powstania poszczególnych założeń oraz 500 archiwalnymi i współczesnymi fotografiami.

Pełne nostalgii, unikatowe dawne zdjęcia polskich Kresów ze zbiorów Muzeum Historii Fotografii w Krakowie pozwalają czytelnikowi przenieść się w świat, którego już nie ma - Lwów i Wilno, Troki, zamki i dwory, ważne wydarzenia i historyczne postaci tworzą niezwykłą mozaikę nastrojów i księgę pamięci. W ten zapomniany czas wprowadza nas wstęp pisarza, reżysera Janusza Majewskiego, a o dawnych fotografiach opowiada tekst pracowników Muzeum Historii Fotografii - Magdaleny Skrejko oraz Andrzeja Rybickiego.

Nieistniejące od tak wielu lat, wciąż są obecne w rozmowach i sporach. Rodzą tęsknotę i sprawiają, że chce się je odwiedzić, choć nie ma ich na żadnej współczesnej mapie. Mają magiczną moc jednoczenia: sprawiają, że nieznani sobie ludzie stają się nagle bliscy, gdy odnajdą wspólne - kresowe - korzenie. Mają też potęgę budzenia demonów przeszłości. Żyją.

Tym razem Autor przedstawia historię i przeplecione anegdotami dzieje rodzin: Sambora - miasta ogrodów i wielkiej historii, bo pochodziła stamtąd Polka, która została carycą Rosji: Rudek - gdzie znajduje się mauzoleum Fredrów; Nadwórnej - miasta, które było bramą do Gorganów, mekki turystów; Bitkowa - gdzie odkryto wielkie złoża ropy naftowej i gdzie rodziły się fortuny; Rafajłowej - słynnej z walk II Brygady Legionów Polskich i Delatyna - słynnego kurortu z życiodajnymi wodami solankowymi.

Książka przedstawia zbrodnie zarówno w Polsce południowo-wschodniej w granicach z 1939 roku, jak i zbrodnie popełnione w Polsce południowo-wschodniej w obecnych granicach. Autor ujął w szerokim kontekście historycznym skalę ludobójstwa , jego zasięg i niespotykane w dziejach ludzkości bezwzględne okrucieństwo. Stanisław Żurek oparł się nie tylko na badaniach i publikacjach , ale również uwzględnił nieznane dotąd dokumenty i zeznania świadków, również zamieszczone w Internecie. 

Autor, opierając się na dokumentach i relacjach świadków wydarzeń, przedstawia samoobronę Polaków przed ludobójstwem UPA na Kresach Południowo-Wschodnich II Rzeczpospolitej w latach 1939-1946. Zbrodnie UPA swym barbarzyństwem i okrucieństwem przewyższały wszystkie inne, jakich doznał naród polski w czasie II wojny światowej. Autor wyjaśnia okoliczności powstania i funkcjonowania polskich oddziałów samoobrony, w czasie okupacji niemieckiej i II okupacji sowieckiej.

Zapraszamy w sentymentalną podróż po Kresach. Autorzy przedstawiają najcenniejsze zabytki i polskie pamiątki na terenie dawnych Kresów Wschodnich, znajdujących się obecnie w granicach Litwy i Białorusi. Są wśród nich: budowle sakralne, pałace i dwory, domy mieszkalne i zabudowania gospodarcze, mosty, bramy, cmentarze ? świadectwa polskiej kultury. Całość - ponad 500 obiektów - zilustrowana rzutami, planami oraz fotografiami z 2015 r. Album ten daje wspaniałą okazję do zapoznania się z obecnym stanem pozostawionego tam dziedzictwa polskiej kultury.

Historia niniejszego albumu zaczęła się podczas wyjazdu autorów do Rzymu na pogrzeb papieża Jana Pawła II. To przejmujące wydarzenie kiełkowało przez kilka lat, by zaowocować chęcią odkrywania szlaków, które przemierzał Karol Wojtyła. W efekcie podróżowania Jego śladami powstał niniejszy album – powstał z myślą o tych, którzy chcieliby spojrzeć na Polskę przez pryzmat ścieżek, jakimi podążał Święty, będąc jeszcze chłopcem, a później klerykiem, księdzem, biskupem i w końcu kardynałem. Tak jak wybór Karola Wojtyły na papieża oznaczał koniec Jego wędrówek na łonie natury, tak śmierć papieża oznaczała koniec ziemskiego życia. Tylko tyle. Bo przecież On żyje w sercach milionów ludzi. I wędruje. Już nie samotnie czy w gronie bliskich przyjaciół. Wędruje z każdym, kto wyrusza na szlak, by szukać skupienia i zachwycać się pięknem tego świata.

W dzisiejszych czasach, gdy podróżowanie w najbardziej odległe zakątki świata nie stanowi już specjalnego wyzwania, atrakcyjna staje się na nowo turystyka kresowa. Propozycja, którą składają nam autorzy tej publikacji, to podróż śladami naszych słynnych rodaków pochodzących ze wschodnich rubieży Rzeczpospolitej. Spośród wielu wybitnych kresowiaków wybrali oni kilkanaście postaci, które zostały przedstawione w dwóch tomach. Znajdują się wśród nich królowie, wodzowie, bohaterowie powstań, męczennicy za wiarę, poeci, pisarze i muzycy, żyjący różnych czasach: od średniowiecza aż po schyłek XX wieku.Bohaterami drugiego tomu są: Władysław II Jagiełło, Stanisław Żółkiewski, Tadeusz Kościuszko, Aleksander Fredro, Juliusz Słowacki, Józef Ignacy Kraszewski, Eliza Orzeszkowa i Czesław Miłosz. Podążając ośmioma biograficznymi szlakami poznamy wiele miejsc znajdujących się dzisiaj w granicach Litwy, Ukrainy, Białorusi, Rosji i oczywiście Polski. Oglądając wspaniałe zdjęcia tworzące ten album, zachwycimy się mitycznymi twierdzami, magnackimi rezydencjami, pałacami i dworami szlacheckimi oraz mieszczańskimi kamienicami. Lepiej pojmiemy fenomen Kresów, oglądając słynne katolickie kościoły, katedry i kolegiaty oraz świątynie innych wyznań tworzące tę wielokulturową mieszankę.Warto poznawać historię Polski, by lepiej rozumieć wszystko, co dzieje się dzisiaj w naszej Ojczyźnie. Sięgajmy więc chętnie po takie lekcje dziejów, jak ta, którą proponują nam autorzy tego niezwykłego albumu, prowadząc nas przez miejsca związane z życiem słynnych kresowiaków: miasta i wsie dawnej Rzeczpospolitej, pola bitewne, kresowe nekropolie, grobowce i pomniki pamięci, zakątki uwiecznione w poezji narodowych wieszczów i na stronach znanych powieści.

Bogato ilustrowany album prezentuje dziedzictwo materialne i duchowe wsi najważniejszych regionów etnograficznych Polski (Wielkopolska, region krakowski, Lubelszczyzna, Podhale, Wielkopolska, Górny i Dolny Śląsk, Kaszuby, Kujawy, Kurpie, region łowicki). Autorzy poszczególnych rozdziałów opowiadają barwnie o życiu dawnej polskiej wsi, o codziennych zajęciach mieszkańców, pokazują, jak mieszkali, jakich używali sprzętów, jak zdobili wnętrza chat. Prezentują także wieś odświętną, mieniącą się bajecznymi barwami paradnych strojów, ozdobami, wycinankami, papierowymi kwiatami itp. Sporo uwagi poświęcają dawnym wierzeniom i obyczajom i obrzędom związanym ze świętami kościelnymi, pracą na roli i życiem rodzinnym. Udowadniają, że kultura ludowa jest wciąż żywa, czego odzwierciedleniem jest m.in. działalność licznych skansenów, imprezy regionalne, festiwale sztuki ludowej, a także moda na motywy i wzory nawiązujące do oryginalnego ludowego wzornictwa.

Autor, historyk sztuki i konserwator zabytków, prezentuje obszerny wybór ważniejszych obiektów z obecnego województwa małopolskiego.

Katalog zwiera 1550 haseł zilustrowanych 355 planami i mapami oraz 306 fotografiami.

Podążając śladami św. Jana Pawła II wędrujemy przez pasma Beskidów, Tatr, Gorców, Sudetów, Bieszczadów i Gór Świętokrzyskich. Przemierzamy tereny Podhala, Płaskowyżu Draboża i Pogórza Karpackiego. Wybierając szlaki wodne, pokonujemy flisacką tratwą przełomy Dunajca w Pieninach. A decydując się na kajak, spływamy Czarną Hańczą i Kanałem Augustowskim przez Mazury i Suwalszczyznę, rzeką Drawą przez Pojezierze Drawskie oraz Brdą przez Bory Tucholskie. Gdy zaś chcemy tylko pospacerować, udajemy się na szlaki miejskie do Wadowic i Krakowa.

Miastem wiodącym w XII tomie "Kresowej Atlantydy" jest Zbaraż i legenda związana z jego obroną w czasie wielkiej rebelii kozackiej. Na karty historii Polski i Ukrainy wprowadził go genialny mitotwórca - Henryk Sienkiewicz. Tom ten zawiera też historię słynnych zamków, pałaców i rezydencji kresowych w Podhorcach, Olesku i Koropcu, które były niegdyś własnością wspaniałych rodów magnackich: Koniecpolskich, Rzewuskich, Sanguszków czy Badenich. Tom jest znakomicie zilustrowany unikatowymi fotografiami, a barwny język narracji, przepleciony anegdotami, czyni z niego lekturę fascynującą i dającą znakomity obraz dziejów dawnego Podola i Wołynia.

Warto poznawać historię Polski, by lepiej rozumieć wszystko, co dzieje się dzisiaj w naszej Ojczyźnie. Sięgajmy więc chętnie po takie lekcje dziejów, jak ta, którą proponują nam autorzy tego niezwykłego albumu, prowadząc nas przez miejsca związane z życiem słynnych kresowiaków: miasta i wsie dawnej Rzeczpospolitej, pola bitewne, kresowe nekropolie, grobowce i pomniki pamięci, zakątki uwiecznione w poezji narodowych wieszczów i na stronach znanych powieści.

Nowa książka Sławomira Kopra to trzeci nietypowy przewodnik historyczny tego autora po polskich Kresach. Po raz kolejny wędrujemy śladami polskości Ziem Utraconych, tym razem po miejscach pominiętych w jego wcześniejszych pozycjach: "Ukrainie" oraz "Wielkim Księstwie Litewskim i Inflantach". Autor jak zwykle pisze w sposób niekonwencjonalny, wykład historyczny miesza się reportażem, a osobiste dygresje z anegdotami czy opiniami na temat miejscowej kuchni i trunków. Książka uzupełniona jest relacją z półwyspu krymskiego na kilka miesięcy przed wcieleniem go do Rosji, gdzie autor spędził "ostatnie lato na ukraińskim Krymie"...