Legenda polska. Kościół - Religia - Patriotyzm - Ewa Jabłońska-Deptuła

Reprint drugiego wydania "Roku Bożego w liturgii i tradycji Kościoła świętego z uwzględnieniem obrzędów i zwyczajów ludowych oraz literatury polskiej. Księgi ku pouczeniu i zbudowaniu wiernych katolików", która ukazała się w 1932 w Katowicach nakładem Wydawnictwa św. Stanisława.

Treść wiąże religijne i narodowe wartości. Co do religijnych, objęty jest cały rok kościelny z jego nieprzerwanym następstwem głównych świąt i uroczystości, które przystępnie, ale z naukowym odniesieniem, wyłożono i uzasadniono pod względem dogmatycznym, historycznym i liturgicznym.

Do tego włączone zostały nasze narodowe zwyczaje religijne i obchody, rocznice narodowe, które ujęte są obrazowymi opisami ale też i opisane w kontekście historycznym.

Opracowany przez prof. Wiktorię Śliwowską szkicownik z rysunkami autorstwa Cypriana Dunin-Wąsowicza przedstawiającymi współwięźniów i współzesłańców z lat 1850–1857. Powstawały one w Cytadeli Warszawskiej oraz na zesłaniu w Omsku. Obok portretów zamieszczono biogramy przedstawionych osób, które udało się zidentyfikować. Tom uzupełniono o notatki sporządzone przez Henryka Wiercieńskiego na podstawie rozmów z żoną Dunin-Wąsowicza, Apolonią, oraz o zdjęcia z archiwum rodzinnego spadkobierców rysownika.

Polski kapucyn, kandydat na ołtarze podejmuje kwestię patriotyzmu Polaków. Książka, która składa się z niepublikowanych nigdy tekstów, które – przygotowane przez autora do druku – powędrowały do szuflady na ponad 140 lat.

Komentarze pisane w wieku „pary i elektryczności” zadziwiająco celnie przewidziały rzeczywistość XXI wieku. Niepokoje w Europie, afery gospodarcze, upadek obyczajów, wielka wojna, która wisi na włosku i o której nikt woli nie mówić.

Jakie zadanie błogosławiony widzi dla Polaków, on, który nie miał szansy usłyszeć o obietnicy danej Faustynie przez Zbawiciela, że „Iskra wyjdzie z Polski”.

Czy patriotyzm to tylko kwestia ciepłej wody w kranie i terminowego płacenia podatków?

Kiedyś były to terytoria środkowej i środkowo-zachodniej Rzeczypospolitej, dziś jest to Polska Wschodnia. Ziemia gospodarna, piękna, o urozmaiconym krajobrazie, przesiąknięta bogatą tradycją patriotyczną. Tereny te od czasów zaborów były jednak systematycznie degradowane przez okupantów, stąd przylgnęła do nich nazwa Polska B. Dziś to już na szczęście historia, gdyż ziemie te odradzają się zarówno jeśli chodzi o gospodarkę, jak i tradycje.

Wzdłuż i wszerz przemierzył Polskę Wschodnią z aparatem fotograficznym wybitny artysta Adam Bujak. Wspaniałym owocem jego kilkuletniej pracy stał się ten potężny album. Na 440 kartach ukazanych zostało 177 miejscowości, różnorodne krajobrazy, zjawiska przyrodnicze, zamki, pałace, kościoły, miejsca pamięci narodowej. Nie zabrakło fotografii obyczajów, obrzędów oraz ludzi ciężkiej pracy. W albumie zamieszczonych zostało aż 600 zdjęć!

Istotną wartość książki stanowi ponadto oryginalny tekst napisany przez wieloletniego ordynariusza drohiczyńskiego, a zarazem doktora historii i autora książek, biskupa Antoniego Pacyfika Dydycza, wielce zasłużonego duchownego i patriotę, syna Ziemi Podlaskiej.

Publikacja ukazuje sylwetki kilkudziesięciu świętych i błogosławionych „polskich”, choć nie wszyscy byli Polakami. Każdy z nich, natomiast, wywarł ogromny wpływ na to kim jesteśmy dziś, jako wspólnota narodowa. Byli i są nadal patronami i orędownikami Polski.

Świat i nasza ojczyzna także dziś potrzebuje świętych – to oni są prawdziwą solą ziemi, gwarantem prawdziwego rozwoju i pokoju w świecie. Święty Jan Paweł II powtarzał, że człowieka nie da się zrozumieć bez Chrystusa. Podobnie historię naszej Ojczyzny można zrozumieć tylko wtedy, gdy pozna się sylwetki ludzi najściślej z nią związanych – gotowych poświęcić dla niej wszystko, zaangażowanych, aż do oddania własnego życia – jak Chrystus.

Proszę mi pozwolić - mówi ojciec misjonarz  Louvet - dorzucić tutaj osobiste wspomnienie. Kiedy w Cochinachine mówiłem w kazaniu o wierze, biedna maleńka córka Annamite właśnie straciła matkę. Czternaście lat była obciążona pracą w magazynie za znikomą zapłatę pięciu tiën za  dzień, czyli mniej więcej ósma część franka zarabiając na pożywienie dla siebie i dla dwóch swoich małych braci. Jakież było moje zaskoczenie widząc ją wchodzącą przy końcu tygodnia i przynoszącą zarobek dwóch dni abym odprawił Mszę Świętą za spokój duszy ich drogiej matki! Ta biedna maleńka pościła przez część tygodnia, by udzielić swojej zmarłej mamie tej pomocy. O święta jałmużno biednej i sieroty! Jeżeli moje serce w tym momencie głęboko zaniemówiło, jak ona musiała dotknąć serce Ojca niebieskiego i ściągnąć Jego błogosławieństwo na tę matkę i na jej dzieci! Oto szlachetna dobroć biednych...

Książka zyskała wielkie uznanie czytelników, a obrazy olejne przygotowane do prezentowanego albumu zachwyciły polską publiczność, wystawiano je wielokrotnie w Warszawie, Krakowie, a także w Wiedniu, gdzie krytyka chwaliła narodowy sposób ilustracji legend. Kartony przygotowane do wydania ich w książce znajdują się obecnie w MN w Krakowie.