Księga fundacji - święta Teresa od Jezusa, doktor Kościoła (złota seria)

Jest to autobiografia teologiczna, ponieważ element teologiczny przeważa nad biograficznym. Odpowiada to zresztą zmianom w życiu św. Teresy, w którym wyróżnić można dwa okresy: aktywny, podporządkowany wymogom świeckiego życia czas spędzony w domu rodzinnym, a następnie okres życia zakonnego. Ten drugi okres sprzyja rozwojowi życia wewnętrznego, które Święta z zamiłowaniem opisuje, przedstawiając kolejne jego etapy, aż do modlitwy mistycznej.

Św. Teresa ukazuje w tym traktacie doskonałość duchową poprzez alegorię twierdzy, którą nazywa wewnętrzną, bo chodzi jej przede wszystkim o budowę życia wewnętrznego. Twierdza ta wyobraża duszę, w której mieszka Bóg nie tylko przez swoją wszechmoc, lecz także przez łaskę. Tę drogę duszy do najgłębszego wnętrza swej istoty, gdzie mieszka sam Bóg, Teresa przedstawia w postaci siedmiu mieszkań twierdzy.

“Czcigodna Matka Włóczęga” to doskonała książka, przybliżająca postać i dzieło św. Teresy od Jezusa, doktora Kościoła, mistyczki i niedoścignionej mistrzyni modlitwy. Osoby, która jak mało kto w historii Kościoła chrześcijańskiego i historii ludzkości, poznała najgłębsze zakamarki duchowego wnętrza człowieka. W ciąg szybko zmieniających się wydarzeń umiejętnie wplatają się dwa inne, bardzo interesujące wątki. Jeden, z pozoru banalny, dotyczy pojawiającej się co jakiś czas na planie mapy z zamkami z rozległych okolic Kastylli. Doskonale obrazuje on kontekst geograficzny życia i działalności Świętej. Staje się zarazem dopełnieniem drugiego, tj. opowiadań Teresy na temat modlitwy. Bohaterka powieści, matka i fundatorka, a równocześnie włóczęga kastylijskich i andaluzyjskich dróg, zachęcana przez swoje siostry, z którymi podróżuje, do dzielenia się własnym doświadczeniem duchowym, opisuje inną, wewnętrzną drogę, od pierwszej aż do najbardziej tajemnej komnaty, w której mieszka Pan.

Mistyka św. Teresy z Ávila. „Szukaj siebie we mnie” to książka pobudzająca do myślenia, mądra, pełna erudycji. Lektura dzieł św. Teresy staje się opowieścią o konkretnym człowieku i jego osobistym doświadczeniu. Opowieścią o wędrówce duszy do ukrytych przestrzeni ludzkiego serca, gdzie lęki nie oznaczają obawy przed czymś nieznanym, lecz są wyrazem zawstydzenia, szacunku czy cierpliwości. Dla duszy, która podjęła tę drogę, czymś oczywistym jest, że samo poznanie intelektualne jest niewystarczające do zaakceptowania czegoś tak szalonego jak wiara, nadzieja i miłość.

Jest to przewodnik po życiu duchowym, książka niosąca pocieszenie, przesłanie o odwadze i miłości. Od analizy historycznej i lektury pism ludzi żyjących w przyjaźni z Bogiem (Fernanda Rielo, św. Jana od Krzyża, św. Teresy z Ávila) autor przechodzi do uwag i konkluzji będących cennymi wskazaniami na temat życia duchowego. My, ludzie, jesteśmy stworzeni na obraz i podobieństwo Boga, a naszym powołaniem jest wewnętrzna wolność. Wolność, dzięki której żyjemy w prawdzie. Wolność, która jest samą istotą mistyki, treścią wiecznego snu życia.

Kolejna pozycja ekskluzywnej serii Bibliotheca Carmelitana

Żywy płomień miłości zawiera objaśnienie czterech strof, które mówią o najbardziej zażyłym i najdoskonalszym zjednoczeniu i przeobrażeniu duszy w Boga. W boskim zjednoczeniu dusza czuje się cała rozpalona i całe wnętrze ma zanurzone w chwale i miłości, tak iż głębię jej istoty zalewają strumienie chwały, przepełniając ją rozkoszą, i odczuwa, że „z jej wnętrza płyną rzeki wody żywej”, o których mówił Syn Boży.

Zarówno poemat ten, jak i traktat opisują całą drogę duchową człowieka. Autor oddaje jej dramatyzm i piękno w literackiej opowieści ukazującej miłość pomiędzy oblubienicą-duszą a jej Oblubieńcem-Chrystusem. To dzieło, uznawane za perłę literatury hiszpańskiej, a zarazem cenne świadectwo mistyczne, uzupełnia opis etapów jednoczenia duszy z Bogiem omawianych w innych traktatach.

Matka Agnieszka notowała wypowiedzi swojej siostry w ciągu ostatnich miesięcy życia świętej, od maja do końca września 1897 roku. 

Edyta Stein, interpretując dzieła św. Jana od Krzyża, rozwija swoją koncepcję wiedzy Krzyża jako teologię Krzyża oraz jako naukę życia w znaku Krzyża. Studium to jest zarówno znakomitym wprowadzeniem w dzieło Ojca Zakonu Karmelitańskiego, jak i świadectwem głębokiego doświadczenia wewnętrznego i jasności myślenia Autorki. Co więcej, śledząc życie i naukę św. Jana od Krzyża, Edyta Stein odsłania własną drogę i wykazuje, że krzyż nie jest symbolem śmierci, lecz żywym znakiem mistycznej rzeczywistości.

Głównym celem traktatu jest zachęcenie czytelników do modlitwy wewnętrznej i przygotowanie ich do niej przez ascezę i pokutę. Teresa proponuje przygotowanie do życia mistycznego w dwóch ścisłych etapach. Pierwszy polega na ćwiczeniu się w cnotach; drugi wyraża się przez praktykę modlitwy ustnej i myślnej. Po omówieniu założeń, na których opiera się modlitwa, a następnie wskazaniu na czym polega istota i wzrost życia modlitwy, Teresa omawia skutki kontemplacji dla życia codziennego. Modlitwa, rozumiana jako życie wypływające z kontaktu z Bogiem, a zarazem droga do Niego prowadząca, jest więc głównym przedmiotem.

Krytyczne wydanie w nowym tłumaczeniu, opatrzone bogatym aparatem redakcyjnym w formie przypisów i marginaliów, a także 160 stron załączników (pierwsze oceny, chronologia życia i pism św. Teresy od Jezusa, znanej też jako Teresa z Avila, słownik postaci oraz miejsc i wydarzeń, indeks cytatów biblijnych). Całość ukazuje barwną panoramę życia Hiszpanii w XVI w. i przynosi liczne informacje historyczne dotyczące zjawisk i prądów nurtujących Europę w burzliwej epoce reform i wojen religijnych. Niezastąpiona pomoc dla każdego kto pragnie bliżej poznać św. Teresę i chce „rozsmakować” się w jej doświadczeniu Boga.

Święta Teresa ukazuje w tym traktacie doskonałość chrześcijańską w alegorii zamku, czyli twierdzy, którą nazywa wewnętrzną, bo chodzi jej przede wszystkim o dynamikę rozwoju życia wewnętrznego. Twierdza wewnętrzna wyobraża duszę, w której mieszka Bóg nie tylko przez swoją wszechmoc, lecz także przez swoją łaskę. Tę drogę duszy do najgłębszego wnętrza swej istoty, gdzie mieszka sam Bóg, Teresa przedstawia w postaci siedmiu mieszkań twierdzy.

Księga fundacji jest dziełem, które bez wątpienia najlepiej kreśli portret św. Teresy od Jezusa, jej autorki, jako „niespokojnej wędrowniczki”. Ta księga jest również najmniej studiowaną ze wszystkich jej pism. Została pominięta przez Luisa de León w jego pierwszym wydaniu dzieł św. Teresy, a następnie sprowadzona do roli domowej lektury w karmelach terezjańskich.