Ikony. Fakty i legendy - Konrad Onasch, Annemarie Schnierper

Album przedstawia kilkaset ikon ze zbiorów polskich muzeów i kilku kolekcji prywatnych, ale także obrazy przechowywane w świątyniach prawosławnych, unickich i rzymskokatolickich. Autor książki, ks. prof. Michał Janocha, historyk sztuki, znawca ikon, pokazał dzieła od wieków otoczone kultem oraz te nieco zapomniane, reprodukowane po raz pierwszy. Omówił najważniejsze tematy ikonograficzne oraz fundament teologiczny malarstwa ikonowego i jego historyczny rozwój, uwzględniając ikony z terenów państwa polsko-litewskiego, ikony ruskie, bałkańskie i współczesne. Książkę zaprojektował prof. Maciej Buszewicz.

Książka stanowi próbę ukazania kultu świętych w tradycji prawosławnej przez pryzmat funkcjonowania w niej ikon i relikwii. Skonstruowana jest wokół kategorii cielesności i różnych sposobów jej rozumienia: ascezy świętych, odrzucenia przez nich zmysłowości i czci dla ciał zmarłych. Autorka opisuje ikonografię świętych jako rozpiętą pomiędzy wydarzeniami z ich narodzin i śmierci, a także odnoszącą się do pośmiertnych dziejów relikwii świętych, ukazując w ten sposób problemy związane z relacjami pomiędzy kultem ikon a relikwii. 

Ikony to wyjątkowe przedmioty kultu i sztuki. Podlegają własnym regułom i wymagają szczególnego stosunku - zarówno ze strony artysty, jak i odbiorcy. Dla człowieka wierzącego ikona jest obiektem czci, jest święta, bowiem dzięki niej człowiek odnajduje duchową więź z Bogiem i Jego świętymi. Rosyjskie ikony to także specyficzny rodzaj sztuki, przedstawiającej całościowo ujęty, bardzo różnorodny i precyzyjnie zorganizowany świat duchowości. Piszący ikony, wierząc w głęboki sens tego co tworzą, wkładają w tę twórczość-modlitwę całą moc swego talentu i duszy. Pochylając się nad deską, stają się pośrednikami między Ziemią a Niebem, dzięki którym to, co boskie przyjmuje postać ziemską.

Dzięki tej książce poznasz nie tylko historię ikon, ale przede wszystkim poszczególne etapy ich tworzenia. Dowiesz się, jakie wybrać materiały i barwniki, jak przygotować podobrazie, wykonać szkic, położyć sankir i złoto. Nauczysz się gruntować obraz, nakładać farby i werniks. Każdy etap pracy został szczegółowo opisany i zilustrowany kolorowymi zdjęciami.

Przepięknie wydana pozycja prezentowa, zawierająca 31 rozważań o Matce Bożej znakomitych autorów chrześcijańskich, ilustrowanych ikonami s. Marie-Paul Farran, benedyktynki z klasztoru na Górze Oliwnej w Jerozolimie. Każde rozważanie uzupełnione jest odpowiednim fragmentem z Pisma Świętego oraz modlitwą do Matki Bożej.

Fascynująca wyprawa w tajemniczy i mroczny świat bizantyjskich ikon: tam, gdzie sztuka spotyka się z teologią, a religia z polityką. Album przedstawia mistyczny świat malarstwa ikonowego okiem wybitnego bizantologa Nikodima P. Kondakowa.