Dziennik francuskiego oficera w służbie konfederacji barskiej i syberyjskiego zesłańca - Francois Auguste, Thesby de Belcour

„Legenda polska” opowiada o patriotyzmie wyrosłym z buntu wobec zaborców, występującym przeciw niewoli i wynaradawianiu, którego cechą charakterystyczną było, manifestowane wręcz, wyznanie wiary. Jej bohaterem – zbiorowym – stały się kolejne pokolenia walczące o wolność Polski, od czasów Konfederacji Barskiej, poprzez Insurekcję Kościuszkowską, Powstanie Listopadowe, Wiosnę Ludów, do Powstania Styczniowego dochodząc. O kolejach i znaczeniu historycznych splotów religii i ruchów wyzwoleńczych pisze pogrążona w głębokiej refleksji nad tematem Autorka.

Książka o Ignacym Domeyce, filomacie skazanym w procesie młodzieżowych związków studentów Uniwersytetu Wileńskiego w 1824 r. na bezterminowy pobyt na wsi pod nadzorem policji carskiej, jest bogato udokumentowanym studium biograficznym wielkiego Polaka - Żegoty z Dziadów części III Adama Mickiewicza -pracującego w Chile w latach 1838-1889. Urodzony w Nowogródzkiem, po powstaniu listopadowym znalazł się we Francji, gdzie uzyskał stopień inżyniera górniczego. Zaproszony na wykłady do Chile stal się obywatelem tego kraju, uważanym za ojca górnictwa chilijskiego i apostoła nauki. Pamięć o nim jest żywym elementem kultury współczesnej za Oceanem (klasyk etnografii południowoamerykańskiej), w stronach rodzinnych (w 1995 r. w Krupowie koło Lidy otwarto muzeum jego imienia) i w kraju (w 1992 r. wmurowano tablice pamiątkową na gmachu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska" w Warszawie). Książka „Ignacy Domeyko. Litwa - Francja - Chile” jest pierwszą monografią wielkiego uczonego, który będąc obywatelem Chile (w latach 1867—1883 rektor uniwersytetu w Santiago), uczestniczył w rozwoju nauki w Polsce (m.in. członek Akademii Umiejętności w Krakowie od 1873 r. oraz doktor h.c. Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1887 r.).

Podróż do Syberii ks. Stanisława Matrasia to najciekawszy i najobszerniejszy spośród nielicznych pamiętników skreślonych piórem duchownych - uczestników walk 1863 roku i zesłańców. Znajdziemy w nim nie tylko historię etapowej drogi w odległe rejony wschodniej Syberii, ale także niedolę zesłańczych losów, aż po czas uwolnienia i wydostania się do Galicji. Autor to inteligentny, niepozbawiony zmysłu obserwacji gawędziarz, lubujący się w spisywaniu różnych niecodziennych zdarzeń.
Na tle martyrologicznego i bohaterskiego na ogół prezentowania księży zesłańców Matraś swoimi wspomnieniami sprowadza rzecz do ludzkich wymiarów. Z tego już choćby względu jego pamiętniki stają się ważnym źródłem obiektywnego rozpoznania dziejów księży zesłańców, nad którymi zaważył mit, utrwalany już od XIX wieku [...]

Pamiętnik szeregowego uczestnika powstania styczniowego zesłanego na Syberię. Droga jego tułaczej wędrówki, w której towarzyszyła mu dobrowolnie żona, wiodła od guberni jenisejskiej, przez gubernię irkucką, wieś Zamiatina koło Krasnojarska i Irkuck, gubernię penzeńską i Czembar, Czerniawce nad Wołgą, po kolejnej amnestii Smoleńsk, aż po powrót do Królestwa Polskiego i następnie w strony rodzinne. Pamiętnik nie jest – jak pisze Autorka opracowania – syntezą losów zesłańca, ale przedstawieniem zwyczajnego życia wpisanego w ten niezawiniony los, z którym przyszło mu się zmierzyć. Rękopis uznany za zaginiony, przechowywany w zbiorach wileńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, został po z górą stu latach opublikowany w tym tomie jako swego rodzaju „kronika codzienności zesłania”.

Kim był „Czarny Batyr”? Co robił polski James Bond w Afganistanie? Jak car ukarał Piotra Wysockiego za Noc Listopadową? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdują się w najnowszej książce Marka Skalskiego. Niezwykle losy polskich „Sybiraków”, których życie może być wzorem dla współczesnych Polaków.

„Czarna księga rewolucji francuskiej”. Fundamentalne dzieło pod redakcją dominikanina Renaud Escande'ego. Omawia najważniejsze wydarzenia związane z rewolucją, idee rewolucji i kontrrewolucji oraz ich głównych przedstawicieli. Zamykający rozdział to antologia tekstów ukazujących okrucieństwo oraz antycywilizacyjną i antychrześcijańską rolę rewolucji francuskiej. Całość stanowi pięćdziesiąt artykułów najwybitniejszych autorów francuskich. Wśród nich Pierre Chaunu, znawca historii XVIII wieku, Stephane Courtois, redaktor słynnej "Czarnej księgi komunizmu", Jan Tulard, znawca epoki napoleońskiej, Reynald Secher, autor "Ludobójstwa francusko-francuskiego" w Wandei oraz m.in. Emanuel Le Roy Ladurie, Jan Sévillia i Jean Christian Petitfils.

Dziedzictwo rewolucji francuskiej to pionierska praca na rynku wydawniczym w Polsce, odkłamująca mit rewolucji francuskiej. Autor ukazała genezę, przebieg i skutki rewolucji, która zaważyła na losach świata w XIX i XX wieku. Szczególnie cenne są refleksje autora na temat jej wpływu na rewolucję październikową w Rosji i ekspansję komunizmu na świecie. Ukazanie genezy i kulis obu tych wydarzeń historycznych umożliwi właściwą ocenę ich wpływu na cywilizacją przełomu tysiącleci.

Prezentowany tom dzieli się na trzy części. W pierwszej opisano młodzieńcze lata Napoleona i początki jego działalności. Część druga przedstawia Bonapartego już jako wodza naczelnego. Omówione tu zostały kampania włoska i wyprawa egipska. Ostatnia część pt. „Konsulat” zawiera następujące rozdziały: 18 Brumaire'a, Organizacja rządu konsularnego, Kampania z roku 1800, Pokój w Amiens, Instytucje Konsulatu, Dożywotni tytuł Konsula.

Mieczysław Lepecki dwukrotnie - jeszcze przed II wojną światową - wyruszył w podróż na Syberię i Daleki Wschód, żeby zobaczyć miejsca martyrologii Józefa Piłsudskiego i tysięcy innych Polaków zesłanych w te niegościnne rejony za dążenie do odzyskania przez Polskę niepodległości. Przebył wiele kilometrów - pociągiem, samolotem, samochodem - i poszukiwał miejsc związanych z historią polskich zesłańców. Przekonał się też, jak wygląda życie mieszkańców Związku Radzieckiego, jak się tam pracuje w kołchozach, na jakich zasadach wydobywa się złoto, jak rozbudowują się drogi i koleje, czym jest dla tamtejszych ludzi Bajkał i tajga. Podróżował pod opieką i pod okiem GPU i NKWD. Powróciwszy, wydał dwie książki: Sybir bez przekleństw i Sybir wspomnień, które dziś, po wielu latach od pierwszego wydania, prezentujemy po raz kolejny jako dokument minionych czasów i miejsc naznaczonych przez naszych rodaków.

Koniec XIX wieku, Wilno. Dwudziestoletni Piłsudski nieświadomie pomaga zamachowcy przygotowującemu spisek na życie cara. Zostaje aresztowany i przewieziony do więzienia w Petersburgu. 1 maja 1887 roku zapada straszliwy wyrok – pięcioletnie zesłanie w głąb Rosji. Rozpoczyna się niebezpieczna podróż przyszłego Marszałka przez syberyjskie „więzienie bez dachu”.

Jak Syberia wpłynęła na losy Piłsudskiego? W jaki sposób wydarzenia na Dalekim Wschodzie zaważyły na jego poglądach?

Najnowsza książka Tomasza Łysiaka, dziennikarza i autora powieści historycznych, to fascynująca i metafizyczna historia o mniej znanym okresie życia Józefa Piłsudskiego. Tajemniczym narratorem jest rosyjski urzędnik, który zafascynowany postacią Naczelnika szczegółowo odtwarza jego rosyjską tułaczkę i plastycznie portretuje napotkane przez niego postacie, zarówno historyczne, jak i fikcyjne: polskich powstańców, wojskowych, poetów, szamanów, a także pierwszą wielką miłość Marszałka.

Sybir. Zesłanie Józefa P. to również przejmujący portret tysięcy Polaków z Syberii, którzy nigdy nie zapomnieli o kraju swego pochodzenia.

„Zrozumieć zesłańca nigdy nie było łatwo. Doświadczył tego i Maurycy Beniowski, i Józef Kopeć, i Bronisław Piłsudski, którzy powrócili do Polski po latach spędzonych na zauralskich terenach. Ich relacje przyjmowane były często z niedowierzaniem. (…) Zrozumieć, to znaczy otworzyć się na wrażenia autorów wspomnień i dowiedzieć się, kiedy mogli się cieszyć życiem, a kiedy przytłaczała ich tęsknota i warunki zewnętrzne. (…) W pamiętnikach tego okresu pobyt na Syberii to czas zawieszenia. Zesłańcy nastawieni są na trwanie. Tworzone są instytucje, niosące pomoc i zajmujące się organizowaniem życia kulturalnego. Kontakt z krajem nie ulega zerwaniu. Kopeć, Ciecierski, Lubicz-Chojecki, Beniowski to bohaterowie w drodze. W każdej chwili gotowi są porzucić wszystko i udać się w drogę powrotną. Nie zbudowali na Syberii nic trwałego. Karty ich pamiętników wypełniają opisy drogi tam lub z powrotem. Interesują się otaczającym ich światem, ale nie myślą o współtworzeniu go. Czekają na wieść o uwolnieniu.”

Polak, szlachcic, wykształcony w Warszawie ogrodnik i sadownik, potem powstaniec styczniowy, zesłaniec na Syberii Wschodniej, wreszcie jeden z pionierów nowoczesnego sadownictwa na północy Rosji, nagradzany także carskimi medalami. Uczył się przy nim praktycznego ogrodnictwa m.in. jego zięć, Jędrzej Bachleda, który potem powrócił do Zakopanego, by tam w tym zakresie działać. I do tej historii załączone - listy Walickiego z Wielikina, do przyjaciela lat zesłańczych Henryka Wiercieńskiego w Nałęczowie: właśnie o sadach, drzewach, kwiatach, pracy, pasji - rewelacyjne! A może warto do nich zajrzeć choćby po to, by odszukać recepturę na nalewkę z czarnej porzeczki?