Chłopskie budownictwo zagrodowe Kujaw w XIX wieku i pierwszej połowie XX wieku - Jan Święch
Opis
Autor: Jan Święch
Wydawca: Historia Iagiellonica
Rok wydania: 2012
Liczba stron: 297
Wymiary: 165x240 mm
Okładka: twarda
ISBN: 978-83-62261-44-4
zapytaj o dostępność!
Chłopskie budownictwo zagrodowe Kujaw w XIX wieku i pierwszej połowie XX wieku to monografia, poświęcona chłopskiemu budownictwu zagrodowemu Kujaw, prezentuje całą złożoność jednego z najtrwalszych elementów kultury wsi, mającego kapitalny udział w tworzeniu krajobrazu kulturowego regionu. Jest to obraz dynamiczny, rejestrujący przeobrażenia budownictwa w okresie stu pięćdziesięciu lat, dodajmy, w regionie o szczególnej specyfice, wynikającej z trwającego ponad sto lat podziału pomiędzy państwa zaborcze Rosję i Prusy.
Chłopskie budownictwo zagrodowe było fenomenem ukształtowanym przez warunki fizjograficzne, gospodarcze i społeczne, funkcje praktyczne oraz upodobania estetyczne ludności, połączone z twórczą pracą miejscowych cieśli. Te właśnie czynniki znajdowały swój wyraz w kompozycji przestrzennej zagród, stosowanych materiałach i konstrukcjach, formach brył poszczególnych budynków oraz zdobnictwie. Wszystko to tworzyło niepowtarzalny obraz budownictwa, charakterystyczny dla określonego regionu. Dlatego chałupa kujawskiego chłopa nie mogła zaistnieć przykładowo na Podhalu - i odwrotnie.
Wstęp
Rozdział I
Warunki kształtowania się budownictwa chłopskiego
1. Fizjografia
2. Rys historyczny
3. Granice zaborów jako czynnik różnicujący budownictwo chłopskie
3.1. Akcje osadnicze
3.2. Reformy uwłaszczeniowe
3.3. Prawo budowlane
4. Struktura agrarna gospodarstw chłopskich
Rozdział II
Formy i układy przestrzenne wsi
1. Osadnictwo na prawie polskim
2. Osadnictwo na prawie niemieckim
3. Osadniclwo olęderskie
4. Osadnictwo leśno-przemysłowe
5. Osadniclwo fryderycjańskie
6. Przemiany form osadniczych w XIX wieku
Rozdział III
Zagroda
1. Ogrodzenia, furty i bramy
1.1 Rowy i żywopłoty
1.2. Płot koszowy
1.3. Płot laskowy
1.4. Płot żerdziowy
1.5. Płot soszkowy
1.6. Płot przęsłowy
1.7. Płot sztachetowy
1.8. Furtki i bramy
2. Podstawowe urządzenia zagrody
2.1. Studnie
2.2. Gnojowniki
3. Typy zagród
3.1. Zagrody jednobudynkowe
3.2. Zagrody dwubudynkowe
3.3. Zagrody trzy budynkowe
3.4. Zagrody czterobudynkowe
3.5. Zagrody wielobudynkowe
4. Wysoka zieleń przyzagrodowa
Rozdział IV
Dom mieszkalny
1. Materiały budowlane
2. Konstrukcje i techniki budowlane ścian
2.1. Fundamenty
2.2. Konstrukcje zrębowe ścian
2.3. Konstrukcje sumikowo-łątkowe ścian
2.4. Konstrukcje gliniane ścian
2.5. Konstrukcje ścian z cegły
2.6. Konstrukcje szkieletowe ścian
2.7. Konstrukcje mieszane ścian
2.8. Ocieplanie ścian.
2.9. Konstrukcje drzwi i okien
3. Konstrukcje podłóg
4. Konstrukcje stropów
5. Kształty i konstrukcje dachów
5.1. Kształty dachów.
5.2. Konstrukcje dachów
5.3. Krycie dachów
6. Urządzenia paleniskowo-dymne
7. Rozplanowanie chałup
7.1. Chałupy jednotraktowe
7.2. Chałupy półtoratraktowe
7.3. Chałupy dwutraktowe
8. Chałupy podcieniowe
8.1. Podcienia szczytowe
8.2. Podcienia wnękowe
8.3. Wystawy podcieniowe
9. Zdobnictwo chałup
Rozdział V
Budownictwo gospodarcze i inwentarskie
1. Stodoły
1.1. Materiały budowlane
1.2. Konstrukcje ścian
1.3. Konstrukcje blągów
1.4. Konstrukcje wrót
1.5. Klepiska
1.6. Konstrukcje, kształty i techniki krycia dachów
1.7. Typy stodół
2. Spichlerze
2.1. Materiały i konstrukcje
2.2. Typy spichlerzy
3. Wielofunkcyjne budynki gospodarcze
4. Piwnice
5. Budynki inwentarskie
5.1. Materiały budowlane
5.2. Konstrukcje ścian
5.3. Konstrukcje stropów i dachów
5.4. Typy budynków inwentarskich
Rozdział VI
Ochrona budownictwa chłopskiego na Kujawach
Zakończenie
Skróty używane w rozprawie
Słowniczek nazw związanych z chłopskim budownictwem zagrodowym Kujaw
Spis miejscowości, w których prowadzono badania
Bibliografia
Summary
Zusammenfassung
Indeks osobowy