Był dom - Anna Szatkowska

Nigdy nie rodzi się byle kto... to autentyczna, pasjonująca historia rodziny, która przeżyła wszystkie dramaty XX wieku. Akcja rozgrywa się na czterech kontynentach i odzwierciedla dzieje tysięcy Polaków, którzy przeszli podobną drogę, nie stali się ofiarami, zachowali swoją godność. Książka chwyta za serce i czyta się ją jak fascynującą powieść. Autorka przemierza ponad 150 tys. km po to, by zebrać materiał i spotkać bohaterów. Od pełnego miłości domu na Kresach u schyłku XIX wieku, przez paryskie salony lat 30., międzywojenny Poznań i syberyjskie łagry - po samotny pokoik w domu opieki w Kanadzie czy Australię 1994 - całe życie przegląda się w pisarstwie Maliny Stahre-Godyckiej.

W 1867 roku prapradziad Lisy See przybył do Ameryki, gdzie sprzedawał ziołowe mikstury robotnikom-imigrantom, traktowanym niewiele lepiej od niewolników. Jego syn Fong See stworzył imperium handlowe i ożenił się z białą kobietą - wbrew prawu, które zakazywało małżeństw międzyrasowych. Lisa dorastała, bawiąc się w rodzinnym sklepie z antykami w chińskiej dzielnicy Los Angeles, słuchając gawęd o misjonarzach i prostytutkach, gwiazdach filmowych i złożonej z samych Chińczyków drużynie baseballowej. Na podstawie tych anegdot i wieloletnich badań stworzyła porywającą kronikę przypadków chińsko-amerykańskiej rodziny na "Złotej Górze" - bo tak Chińczycy nazywali Stany Zjednoczone.

Na „Kroplę goryczy” składają się cztery opowieści o przedstawicielach kresowych rodów: Marii z Jordan-Rozwadowskich Górskiej, Michalinie z Woyniłłowiczów Horwattowej, rodzinie Stulgińskich oraz Zofi i z Hartinghów i Wincentym Wołodkowiczach. Ich domy – dwory i pałace położone na dawnych Kresach Wschodnich – oraz wznoszone przez nich świątynie po traktacie ryskim znalazły się poza granicami Rzeczypospolitej. Oni sami zmuszeni zostali do opuszczenia rodzinnych stron. Kim byli ci naznaczeni przez historię ludzie? Co po sobie zostawili? Czy tam, po wschodniej stronie granicy, nadal stoją ich kresowe rezydencje? A może nie ostał się nawet kamień na kamieniu? Ta książka to podróż w czasie i przestrzeni – piękna i pouczająca, niepozbawiona jednak tytułowej kropli goryczy.

Wspomnienia najstarszego z braci Starzyńskich - Romana, "Cztery lata wojny w służbie Komendanta. Przeżycia wojenne 1914-1918", to książka wspaniała. Opowiada o młodym człowieku, idealiście oddanym idei niepodległościowej idącemu na wojnę wbrew swojemu słabemu zdrowiu. Poznajemy go od lat jego wczesnej młodości w zaborze rosyjskim, śledzimy jego losy w Krakowie, a potem na froncie. Obserwujemy jak dojrzewa intelektualnie i politycznie. Widzimy, jaki wpływ wywiera na niego postać Komendanta - Józefa Piłsudskiego.

Sojusznik Hitlera i Mussoliniego, krwawy kat hiszpańskiej Republiki, intrygant korzystający z dorobku innych, zawistnik pławiący się w luksusach, podczas gdy jego rodacy umierali z głodu; z drugiej strony odważny dowódca, kochający syn, wierny mąż, czuły ojciec i dziadek, żarliwy katolik, doskonały myśliwy, wędkarz, kawalerzysta; ciekawy pisarz i interesujący malarz, koneser wytwornych potraw, elastyczny polityk, cięty polemista i wielki patriota. Do tego szczery polonofil.

Pierwsza polska biografia generała Franco. W tle jego Hiszpania – fascynujący kraj zmieniający się wraz z nim.

Świetlana postać, najszlachetniejszy płomień, natchnienie Polski podziemnej, najdzielniejsza z dzielnych, bohaterska „Weronika”, nieustraszona „Ciotka”, osoba życzliwa, pełna wdzięku i uśmiechu, o niezachwianej wierze i pogodzie ducha.

Po raz pierwszy w polskiej publicystyce historycznej przedstawione zostały alternatywne opcje wielkiej bitwy o Warszawę – i o Polskę. Powstanie Warszawskie nie było od samego początku, wbrew częstym opiniom, naznaczone piętnem klęski i beznadziejnego samounicestwienia. Często wystarczyłaby jedna decyzja, żebyby miało zupełnie inny przebieg. Jaki? O tym właśnie jest ta książka.

Powstanie Warszawskie miało trwać kilka dni. Godzina „W” zastała kobiety w codziennych sytuacjach: na ulicach, w szkołach, w domach. Walczyły wszystkie, każda na swój sposób. Ratowały rannych, chroniły swoje dzieci, chwyciły za broń. Umawiały się na randki w cieniu spadających bomb, brały śluby w białych kitlach sanitariuszek zamiast sukien. Odniosły największe zwycięstwo – przeżyły.

Anna Herbich w przejmujący sposób pokazuje, jak naprawdę wyglądało życie w czasie 63 dni heroicznej bitwy. Pozwala nam zobaczyć Powstanie Warszawskie z zupełnie innej perspektywy: oczami kobiet.

Bohaterki poznajemy z listów, pamiętników, relacji bliskich, wspomnień towarzyszy czasów walki i wywiadów z samymi uczestniczkami Powstania. Dzięki osobistym kontaktom autorki dodatkową niezaprzeczalną wartością książki są unikatowe zdjęcia archiwalne.

Autorka po mistrzowsku kreśli sylwetki 18 kobiet. Odkrywa mało znane karty powstańcze wybitnych aktorek Aliny Janowskiej i Danuty Szaflarskiej, przybliża dzieje Krystyny Wańkowiczówny i Krystyny Krahelskiej oraz mniej znanych kobiet, które wsławiły się niezwykłą odwagą i bohaterstwem np. Lidii Markiewicz-Ziental, Haliny Dunin-Karwickiej, Henryki Dziakowskiej-Zarzyckiej czy Danuty Zdanowicz-Rossmanowej.

Tym razem Arkady Fiedler zaprasza nas w podróż do krainy swojego dzieciństwa i młodości. Wędrujemy po terenach położonych nad Wartą, spędzamy czas wśród rogalińskich dębów, uczestniczymy w polowaniach i wyprawach na ryby, jesteśmy świadkami snucia marzeń o egzotycznych eskapadach. Książka jest hołdem złożonym rodzicom autora, zwłaszcza ojcu, który nauczył Arkadego kochać świat, ludzi, zwierzęta i rośliny. Wspólnie przeżyte chwile ukształtowały osobowość młodego Fiedlera – dzięki ojcu został pisarzem-podróżnikiem.

Nieznana w Polsce książka Stefana Korbońskiego to niesamowity opis II RP oczyma przedstawiciela pokolenia, które miało szczęście cieszyć się niepodległością. Najpierw o nią walczyli, potem uczyli się, pracowali, balowali, wreszcie znów za nią oddawali życie lub walczyli.

***

Moje Dwudziestolecie Niepodległości jest o tyle bogate, że skła­da się na nie z jednej strony walka z bronią w ręku o odrodzoną Pol­skę, nauka, praca i polityka, z drugiej bujna młodość, czasami szalo­na, upojenie przyrodą i przygodą oraz wesołe, nieraz lekkomyślne życie.

W tym Dwudziestoleciu Niepodległości nie brak blasków i cieni, walki i ofiar, ale ta jedna karta w naszej przeszło tysiącletniej historii prawdy się nie boi i brązu nie potrzebuje.

Stefan Korboński

Autor kontynuuje swą opowieść, rozpoczętą w książce pt. Pałac na Opieszynie, aż do czasów obecnych. Z właściwą sobie swobodą i humorem opisuje, jak widział powojenną rzeczywistość, jak zbierał nowe doświadczenia, jakich spotykał wyjątkowych ludzi, co lubił, co go pasjonowało, jakie były losy jego rodziny. Na potwierdzenie swych słów ma mnóstwo fotografii i pamiątkowych dokumentów. Wśród barwnych opisów wielu życiowych spraw znajdzie się też odpowiedź pytanie, czy historia zatoczy koło – czy Mycielscy powrócą do Pałacu na Opieszynie.

Barwna opowieść o kobietach kilku pokoleń rodu Kossaków. 

Wielka historia i małe przyziemne sprawy  krzyżowały plany, plątały drogi, a one w różnych okolicznościach tworzyły kolejne domy, wyprowadzały w świat dzieci, realizowały marzenia, spełniały oczekiwania, zaskakiwały, wzbudzały podziw, zazdrość, albo współczucie. Są wśród nich żony: Juliuszowa, Tadeuszowa, Wojciechowa, ale są i kobiety, których nazwiska i pseudonimy literackie świadczą o ich samodzielności, o własnym dorobku.

Powstanie Warszawskie pokazane jest oczyma chłopca, Janusz Krasickiego, któremu ojciec kapitan, pilot w 1949 roku, jeniec Starobielska zamordowany w Charkowie, zaszczepił fascynację lotnictwem. Autorka ukazuje dwór w Kraśnicy pod Opocznem, w którym urodził sie Antoni Jaxa Bąkowski, pradziadek bohaterów książki. W latach 30-tych powstała tam nieduża stadnina koni arabskich. W czasie II Wojny Światowej dwór dawał schronienie wielu potrzebującym, pomagał partyzantom „Bończy”, „Starego”, „Wichra”, „Doliny”. Powojenne losy osiadłych w Gdańsku właścicielki dworu Anny Bąkowskiej i jej córki Ewy.

Dalszy ciąg pasjonującej opowieści o wielkopolskim rodzie Żółtowskich z Godurowa, opartej na rodzinnych dokumentach, pamiętnikach i listach. Benedykt Żółtowski, ranny w kampanii wrześniowej, okrutny czas okupacji przeżywa wraz z rodziną na Zamojszczyźnie, gdzie odwagą i sprytem ratuje przed eksterminacją setki osób. Po wojnie, utraciwszy cały majątek, wzorowo prowadzi państwowe gospodarstwo rolne, mimo represji ze strony tępych funkcjonariuszy nowego ustroju. Ta książka to portret dzielnych, wartościowych, kochających się ludzi, a zarazem przejmująca lekcja najnowszej historii Polski.

Publikacja ilustrowana licznymi zdjęciami i tablicami genealogicznymi, zawiera indeks osób i miejscowości.

Mamy do czynienia z albumem prezentującym "zwykłą" rodzinną historię warszawskiej pary konspiratorów Armii Krajowej, wywodzących się z normalnej inteligenckiej rodziny, jakich były tysiące: dzieciństwo, młodość, przerwana wojną, konspiracja, powojenne lata. Opowiedziana [...] historia zaczyna się w latach II Rzeczypospolitej, kończy po II wojnie światowej, po drodze czytelnik śledzi ich udział w walce o niepodległość w czasie wojny. Oglądając ten album, można dojść do wniosku, że stanowi on swego rodzaju egzemplifikację losu tysięcy warszawskich rodzin.

"Urocza książka, przywołuje pamięć dobrej polskiej mieszczańskiej tradycyjnej rodziny, opowiada żywym, barwnym językiem o dawnej Warszawie, sklepach, kupcach, o Powstaniu Warszawskim. Przywraca smak dzieciństwa i smak dobrej literatury dla dzieci od lat 10 do 100"  – ks. Jan Twardowski