Brzozowa i okolica Zakliczyna nad Dunajcem. Obraz etnograficzny zbiór z lat 1897-1906. Część IV - Jan Świętek

"Trzeci tom napisanej przed laty przez jana Świętka wszechstronnej monografii Brzozowej składa się z dwóch wiążących sie ze sobą części. Pierwsza z nich zawiera wykaz "rodów", tj. nazwisk mieszkańców Brzozowej i Policht, liczby i charakterystyke urodzin i zgonów w latach 1847-1897, a także opis podstawowych cech fizycznego wygladu brzozowian. Druga, obszerniejsza część przedstawia odnoszące się do spraw rodzinnych zwyczaje i pojęcia prawne, łącznie z majątkowymi i spadkowymi, a także dotyczące zatrudnianej w gospodarstwie służby, wynajmu pomocników, wspolniewykonywanych robót oraz spółek zawodowych".

Przyszło nam żyć w osobliwych czasach. Od Heraklita wiemy, że nie sposób wejść dwa razy do tej samej rzeki - ale co robić, gdy nas samych unosi rwąca rzeka zmian, zasypująca przeszłość piaskiem niepamięci, pokrywająca mułem masowej kultury wszystko, co odrębne i co swojskie. U wielu budzi to sprzeciw. Z niego bierze się obrona własnej tożsamości, odżywanie regionalizmów, poszukiwanie swoich korzeni, próby ocalenia wspomnień z krainy dzieciństwa. Może więc jednak uda się ocalić piękno różnorodnego świata? Książka Wincentego Kołodzieja o Kamionce Małej, wsi Lachów Limanowskich, bliższej ojczyźnie Autora, książka która buduje pomost pomiędzy przeszłością a teraźniejszością – umacnia taką nadzieję.

Prof. dr hab. Stanisław Moskal

Celem pracy Dwór, wieś i plebania w przestrzeni społecznej zachodniej Małopolski w latach 1772-1815 jest zbadanie wpływu przemian społecznych, gospodarczych i politycznych, dokonujących się w drugiej połowie XVIII i na początku XIX w., na funkcjonowanie środowiska wiejskiego zachodniej Małopolski. W szczególności chodzi tu o ukazanie: funkcjonowania dworu, plebanii i wsi w przed- i porozbiorowych warunkach prawno-politycznych; wpływu zmienności epoki na przestrzeń społeczną (m.in. wpływ zmiany granic państwowych na położenie prawno-polityczne i aktywność poszczególnych grup społecznych i jednostek, tworzenie się elity wiejskiej i kształtowanie świadomości społecznej); oddziaływania reform społecznych i gospodarczych z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XVIII w. na wzajemne relacje pomiędzy szlachtą, chłopami i duchowieństwem.