Brygada Świętokrzyska NSZ w fotografiach i dokumentach - Leszek Żebrowski

Reportaż historyczny na temat działalności zgrupowań partyzanckich podczas okupacji na terenach Kielecczyzny. Ale nie tylko, jest to także, a może przede wszystkim historia mjr Jana Piwnika “Ponurego” znanego też pod pseudonimem “Donat”.

NIE BYŁO JUŻ SZANS? W miarę umacniania się władzy komunistycznej, do wielu z nich docierała świadomość, że nie ma już żadnych szans na taką Polskę o jaką walczą. Jednak nie rezygnowali. Bo ich wartościami były PATRIOTYZM, GODNOŚĆ I HONOR.

ŻOŁNIERZE ODDZIAŁÓW WYKLĘTYCH. Za życia pozostający zwykle w cieniu swoich dowódców, lecz równi im męstwem, duchem i patriotyzmem. Przez wiele lat pozostawali na marginesie życia. Ich dramatyczne losy, arcytrudne ludzkie wybory dopiero teraz stają się nam coraz bardziej znane i coraz bliższe.

Książka zawiera historię działań 22 oddziałów antykomunistycznej partyzantki, kilkadziesiąt mało znanych, oryginalnych fotografii, a także mapę działań operacyjnych i tras przemarszów oddziałów wyklętych.

Dokonania żołnierzy walczących o wolną Polskę pod dowództwem generała Władysława Andersa słusznie przywoływane są w kontekście największych osiągnięć militarnych drugiej wojny światowej. Rozsławiają także sławę oręża polskiego na cały świat. 2. Korpus Polski był jedną najwspanialszych armii w polskiej historii. Monte Cassino Ankona Bolonia i inne miejsca zajęte podczas zwycięskiej kampanii włoskiej dobitnie świadczą o jej wartości bojowej.

Ten niezwykły reportaż przywołuje kolejne dni walki o wolność: radość towarzyszącą wybuchowi Powstania, przytłumioną trudnościami codziennej egzystencji, heroiczną walkę powstańców na barykadach, sanitariuszek w szpitalach polowych i na gruzach zburzonego miasta. To także obraz codziennego życia wypełnionego tęsknotą za normalnością, której namiastkę mieszkańcy Warszawy mogli odnaleźć w nielicznych, ale nadal funkcjonujących kawiarniach, teatrzykach, przy muzyce płynącej z radia czy podczas lektury codziennej prasy. W obliczu wszechobecnej śmierci czytelnik dostrzeże również radość zaślubin i przyjacielskich spotkań - radość z kolejnego dnia życia.
Fotografie pokazują także ogrom nadziei i niezwykłą odwagę młodych bohaterów z batalionów: "Zośka", "Pięść", "Gustaw", "Dzik", "Golski", "Harnaś", "Kiliński", "Ruczaj", "Sokół" i wielu innych bezimiennych herosów tamtego czasu.

„Czerwona trucizna” to zbiór esejów historyczno-politycznych z ostatnich kilkunastu lat, traktujących o naszej sytuacji po 1989 roku, przypominających również o tym, co było wcześniej.

„Szary” to legenda podziemnego państwa polskiego.

Partyzant, który organizował brawurowe akcje bojowe na oddziały niemieckie, więzienia i banki, wymierzał chłosty volksdeutschom i gorliwym żandarmom, chronił i wspierał materialnie ludność cywilną Zdradzony, został aresztowany i skazany na wielokrotną karę śmierci. Ta historia była opowiadana, śpiewana, przekazywana z ust do ust, mimo oficjalnego zakazu. Jej siła wynika z faktu, że „Szary” jest zwycięzcą w wymiarze moralnym i historycznym.

Najnowsza książka Lecha Kowalskiego to historia walk Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego - zwanego niekiedy polskim NKWD i przyrównywanego do SS - z formacjami zbrojnymi żołnierzy wyklętych, którzy tuż po wojnie stawili opór Sowietom i rodzimym komunistom, by nie dopuścić do zrusyfikowania kraju. 

Żadna z polskich formacji zbrojnych w okresie okupacji nie toczyła walk z tyloma przeciwnikami naraz, co żołnierze wyklęci tuż po wojnie. Bywało, że gdy stawali do boju na śmierć i życie, na jednego z nich przypadało niekiedy po trzystu zbirów z formacji wojskowych NKWD, z sowieckiego kontrwywiadu "Smiersz", KBW, LWP, MO, UB czy ORMO. Tropili ich dniami i nocami, zawiązując kolejne koalicje i zgrupowania operacyjne, nieustępliwie i metodycznie pacyfikując, mordując skrycie w lochach więziennych i zabijając w nierównej walce. Ciała porzucano w leśnych jamach, przydrożnych rowach, chaszczach i kniejach. Wielu z nich kończyło żywot w bezimiennych dołach cmentarnych z wapnem. A oni trwali w oporze, niczym Spartanie pod Termopilami. Ostatniego z nich wytropiono i zabito na początku lat sześćdziesiątych minionego wieku. 

Kolejna pozycja z serii "Archiwum Żołnierzy Wyklętych" przedstawia życie i działalność Hieronima Dekutowskiego ps. "Zapora". W publikacji opisano dzieciństwo i młodość Dekutowskiego, okres II wojny światowej, walki w czasie tzw. Drugiej Konspiracji w okresie stalinowskim, okrutne śledztwo w komunistycznym więzieniu zakończone wyrokiem i zabiciem bohaterskiego majora.

Publikacja opisuje najbardziej spektakularny i widowiskowy etap w działalności 5 Brygady Wileńskiej AK, kiedy to po wygaszeniu działań na Białostocczyźnie przeniosła się ona na teren północnej Polski. To historia nieuchwytnych lotnych patroli, przemierzających dziennie setki kilometrów, to szlak bojowy znaczony 27 rozbitymi posterunkami MO i placówkami UB. To wreszcie historia niezwykłej zbiorowości żołnierzy 5 Brygady – młodych ludzi z Kresów, dla których walka o wolną Polskę była sprawą najważniejszą.

Bohaterem książki jest Bolesław Kontrym, ps. „Żmudzin”. Czytelnicy poznają niesamowitą postać, która przeszła drogę od oficera Armii Czerwonej, przez służbę w polskiej policji do cichociemnego, żołnierza Armii Krajowej, powstańca warszawskiego, zamordowanego przez komunistów zimą 1953 po czteroletnim wycieńczającym śledztwie.

Autor, jako oficer Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, brał czynny udział w oporze przeciwko hitlerowskiemu okupantowi. Był bezpośrednim świadkiem wydarzeń rozgrywających się na Kielecczyźnie. Od początku okupacji tworzył struktury Polskiego Państwa Podziemnego, tak zwaną sieć trójek w Bodzentynie i okolicach.

Walcząc z Sowietami i Niemcami, dawali dowody, że państwo polskie trwa - karze przestępców, likwiduje zdrajców, chroni ludność i przygotowuje kadry dla niepodległego kraju. Byli solą tej ziemi, wyrośli w polskich lasach - liczyli tylko na siebie. Nie mieli broni ani z Londynu, ani z Moskwy. Ich jedynym orężem była odwaga.
Kiedy wielu upadło na duchu i rozpoczęło pertraktacje z Sowietami, oni postanowili nie poddać się nikomu i przedrzeć do armii polskiej na Zachodzie. Ponad tysiąc karnych zdecydowanych na wszystko żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej dotarło do Czech. W Holiszowie brawurowo oswobodzili zaminowany i przygotowany do spalenia niemiecki obóz koncentracyjny dla kobiet. Setki uratowanych od śmierci Polek, Żydówek i Francuzek w dowód wdzięczności podarowały im serduszka uszyte z pasiaków. Najwyższe odznaczenie, jakie dostali w życiu. Razem z Amerykanami wzięli do
niewoli sztab XIII armii niemieckiej. 
Generał Patton przywitał ich słowami: Na Boga, powinniśmy podrzeć te cholerne, podłe porozumienia z Sowietami i ruszyć prosto na wschodnie granice.
W tak fascynujący, emocjonalny i pełen humoru sposób, może pisać tylko Elżbieta Cherezińska. O patriotyzmie bez patosu, o prawdziwych bohaterach bez bohaterszczyzny. Powieść z iście filmowym nerwem. Niczym Bękarty wojny i Złoto dla zuchwałych.