Bitwa o Ukrainę 1920 - praca zbiorowa

Ósmy tom, poświęcony Bitwie Wołyńsko-Podolskiej jest niezwykle istotny, gdyż podsumowuje dotychczasowe działania, dokonuje również rozważań politycznych, militarnych i gospodarczych, perspektyw dalszego prowadzenia działań wojennych związanych z rozejmem i podpisaniem preliminariów pokojowych. Bitwa Warszawska 1920r., której częścią jest obecny tom, stanowi jedną z najważniejszych bitew Państwa Polskiego i niewątpliwie miała kluczowy wpływ na losy ówczesnej Europy, w tym Polski. Fenomenalny sukces oręża polskiego jest dumą narodową Polaków, świadczy też o niezwykłym patriotyzmie i męstwie naszych rodaków.

Akcja „Eskadry”, bo taki tytuł nosi ta książka, toczy się podczas wojny polsko-bolszewickiej. Śmierć jednego z pilotów w rozbitym samolocie i ciężka rana dowódcy eskadry pociągną za sobą wiele zmian w życiu porucznika Szyllinga i jego kolegów. Czy nowy dowódca zdobędzie zaufanie zgranego zespołu? Któremu z odważnych pilotów odda swe serce piękna sanitariuszka? I czy wszyscy szczęśliwie wrócą ze swych podniebnych akcji, gdy po nimi rozgrywać się będzie jedna z najważniejszych bitew w naszej historii?

,, Jest to typowy warchoł i partyzant, lecz doskonały żołnierz, i umiejętny raczej ataman niż dowódca w europejskim stylu... Bije bolszewików w wielu wypadkach lepiej od sztabowych generałów[...]. Nie żałuje cudzego życia i cudzej krwi , zupełnie tak samo jak własnej. Dajcie mu być sobą, bo innym być nie potrafi".
Marszałek Józef Piłsudski

Sensacja naukowa – nieznane fakty wychodzą na jaw!

Po prawie stu latach profesor Andrzej Nowak odkrywa nieznane dokumenty, z których wynika, że w 1920 roku europejskie mocarstwa były gotowe przehandlować Polskę w zamian za pokój z bolszewicką Rosją.

Pojęcie appeasementu jest powszechnie kojarzone z kapitulacyjną polityką względem Hitlera, której najbardziej haniebnym owocem było oddanie Niemcom Czechosłowacji. W swojej sensacyjnej pracy Andrzej Nowak używa tego terminu do opisania ściśle tajnych działań, które w 1920 roku państwa zachodnie podjęły wobec Polski. Opowiadająca o kulisach tych wydarzeń popularnonaukowa książka stanie się wydarzeniem na rynku książki historycznej.

W prezentowanej książce autor opisał cały szlak bojowy od momentu powstania Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych w sierpniu 1914 r. do rozwiązania formacji w maju 1920 roku, służbę wojskową kobiet-legionistów, późniejsze losy bardziej znanych weteranów, zagadnienia związane z umundurowaniem i uzbrojeniem ?ususów?, a także ich działalność kulturalną oraz oświatową. Ponadto autor wykorzystał do napisania książki również informacje z dotychczas nie opracowywanych zbiorów archiwalnych.

Ze względu na ramy czasowe oraz tematyczne jest to pozycja wyjątkowa nie tylko na rynku polskim, ale również ukraińskim.

Zamierzeniem autora było przybliżenie czytelnikom problematyki nieudanych ostatecznie planów Piłsudskiego co do utworzenia zależnego od Polski państwa ukraińskiego oraz dotkliwego pobicia sił Armii Czerwonej.

Opisując osobiste przejścia i przeżycia na polsko-rosyjskiej wojnie nie mam i nie miałem bynajmniej zamiaru stworzyć jakiejś rzeczy ściśle wojskowej ani tym bardziej nadać mej pracy charakteru historycznego. [...] Są to wspomnienia przeciętnego, szarego żołnierza piechoty, dla którego wojna była nie polem popisów lub droga do zaszczytów, lecz twarda, pełna znojów i trudów służba.

Ze Wstępu

Los jeńców rosyjskich wziętych do niewoli przez Wojsko Polskie w wojnie 1919-1920 przestał być jedynie przedmiotem badań historyków i awansował do rangi problemów politycznych. Rosjanie starają się udowodnić, że winy historyczne leżą po obu stronach i tak jak Katyń obciąża ich sumienie, Polacy odpowiadają za eksterminację jeńców radzieckich w wojnie 1919-1920 roku, m.in. w tzw. obozach śmierci w Strzałowie i Tucholi.

Bitwa pod Bolimowem lub szerzej: Bitwa nad Rawką i Bzurą, toczona była od grudnia 1914 roku do lipca 1915 przez jednostki 9 armii niemieckiej przeciwko 1, 2 i 5 armiom rosyjskim. Celem bitwy było zdobycie Warszawy, a nadrzędnym celem niemieckiego naczelnego dowództwa zniszczenie wojsk rosyjskich w Królestwie Polskim. Bitwę tę poprzez liczne analogie: pozycyjny charakter walk, działania minowe oraz użycie przez Niemców na wielką skalę gazów bojowych w trzech kolejnych atakach, można określić jako "Ypres frontu wschodniego". W książce wykorzystano dotychczas niepublikowane materiały z archiwów niemieckich i rosyjskich oraz wiele niemieckich historii pułkowych.

W Noworosyjsku oddział ten przemianowano na 4 Dywizję Strzelców II Korpusu i dowództwo nad nią objął gen. Lucjan Żeligowski. Zwano ją powszechnie "Dziką Dywizją". Dlaczego? - trudno dociec. Może dlatego, że składała się głównie z jednostek najbardziej przedsiębiorczych, awanturniczych, butnych, samowolnych, żołnierzy, którzy z dumą nazywali siebie, szczególnie w kawalerii hołoworezami, ot coś w rodzaju starodawnej Siczy Zaporoskiej, może dlatego, że tak uzbrojenie, jak i konie, uprząż, rzędy końskie musieli zdobywać na bolszewikach, walcząc dziko i zaciekle o każdy karabin czy siodło, bo dobrowolnie niechętnie je oddawali, może wreszcie dlatego, że nie śmierdząc groszem, byli przeważnie nie strzyżeni i nie goleni, w wyszarzałych rosyjskich mundurach, tylko z polskim orzełkiem na czapce... Niemal do każdego oddziału dywizji można było odnieść zwrotkę z Powrotu taty Mickiewicza: Brody ich długie kręcone wąsiska, wzrok dziki, suknia plugawa...Dzicy z wyglądu i dzicy w boju, ale towarzysze o złotych sercach!

W swej najnowszej książce Andrzej Solak przedstawia fascynującą i znakomicie udokumentowaną opowieść o tysiącach polskich żołnierzy, którzy nadziei na wyzwolenie postanowili szukać nie jak Piłsudski u boku państw centralnych, lecz walcząc ramię w ramię z państwami ententy na terenie Rosji. Historia sprawiła, że to oni jako pierwsi musieli stanąć w obronie wartości świata zachodniego, którym zagroziła nowa wizja ładu społecznego forsowana przez bolszewików. Po powrocie z tułaczki do wolnej już Polski nie złożyli broni, a bez ich ducha walki trudno sobie wyobrazić zwycięstwo roku 1920. Najwyższa więc pora, by krew żołnierzy polskich formacji wojskowych, przelana w obronie nie tylko Polski, ale i całej zachodniej cywilizacji, została przez nas właściwie uhonorowana, a ich skomplikowane losy na stałe wpisały się w świadomość Polaków jako te, bez których nie byłoby polskiej wolności.

Na 112 kolorowych stronach, na których znalazło się ponad 100 ilustracji i map, dowiesz się, jak ocalono Warszawę w 1920 roku.

Ta publikacja służy nie tylko propagowaniu prawdy historycznej, ale też wyrażeniu wdzięczności wobec Orląt i ma wspomóc finansowo budowę pomnika ku ich czci albowiem z każdej książki 10 zł przeznaczone jest na budowę pomnika Orląt Lwowskich w Krakowie.

Dziennik Kazimierza Sokołowskiego to świadectwo czasów notowane przez dziewiętnastolatka, świadectwo jedyne w swoim rodzaju. W tym świadectwie znajdą dla siebie nestorzy wspomnienia tamtoczesnej obyczajowości, historycy - rzetelność fotografii osobistej zestawionej z faktografią historyczną. A młodzi, dla których te czasy są zbyt odległe? Młodzi zobaczą, jak kiedyś w domach polskich pojmowano znaczenie wyrazu Ojczyzna. Wyrazu Ojczyzna pisanego przez duże O i wymawianego z największym poszanowaniem. Tym, którzy urodzili się w Polsce wolnej, trudno będzie zrozumieć wiele spraw w Dzienniku, ale czy wobec tego nie powinni go przeczytać?

Wyjątkowa publikacja o bitwie, którą historycy i politolodzy uznali za jedną z najważniejszych w dziejach świata.

Zamoyski pisząc o Bitwie Warszawskiej, spotykał się z uczestnikami walk, co zaowocowało żywą i wartką narracją. Barwne epizody oddające klimat epoki przetykane są świetnie naszkicowanymi portretami najważniejszych postaci ówczesnego konfliktu. Zamoyski przebieg bitwy opisuje szczegółowo, ale unika przy tym nieprzyjaznych dla czytelnika specjalistycznych opisów taktyki wojennej.

Niezaprzeczalnym atutem książki jest jej szata graficzna – żadna dotychczas wydana książka o Bitwie Warszawskiej nie zawierała tak wielu starannie dobranych zdjęć – czarno-białych i kolorowych. Polskie wydanie książki przygotowane przez Wydawnictwo Literackie różni się pod tym względem znacząco od wydania angielskiego.

Unikatowy, bogato ilustrowany album, który zawiera opis wszystkich najważniejszych problemów wojny polsko-bolszewickiej w latach 1919-1921. Oprócz szczegółowego opisu samych działań wojennych, album zawiera m.in. relacje z codziennego żołnierskiego życia, informacje o stosunku społeczeństwa do całej kampanii, opisuje bardzo dokładnie sytuację sowieckich jeńców wojennych w Polsce, próbę sowietyzacji Polski czy udział w wojnie naszych wschodnich sojuszników z Ukrainą na czele. Całość jest ubogacona wspaniałą szatą ikonograficzną i jako całość na pewno przybliża czytelnika do pełniejszej wiedzy o wydarzeniach sprzed stu lat.