Armia Rezerwowa gen. Sosnkowskiego w roku 1920 - Kirszak Jerzy

Książka Legenda legionów jest barwną panoramą czynu legionowego czasów pierwszej wojny światowej. Opowiada nie tylko historię walki zbrojnej polskich żołnierzy, ale i drogę powstania tej niezwykłej formacji. Przeglądając spis treści, czytelnik może odnaleźć rozdziały dotyczące poglądów i autorytetów pokolenia Józefa Piłsudskiego, niezwykłych kobiet w Legionach, a także opisujące dzień powszedni legionistów. Kolejne dotyczące sztuki i literatury pozwalają lepiej zrozumieć fenomen idei legionów, ukazują zarazem znaczący dorobek kulturalny artystów-legionistów, bądź osób z legionami związanych. Tak szerokie spojrzenie ukazuje rolę jaką w świadomości ówczesnych Polaków odegrały legiony i skąd wzięła się ich szczególna sława w kraju i za granicą. Wydanie książki zaplanowano na czas obchodów 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości!

Społeczeństwo II Rzeczypospolitej, wychowywane w duchu patriotyzmu i szacunku dla munduru, wykazywało zaangażowanie i inicjatywę we wzmacnianiu potencjału obronnego Polski i to niekiedy starając się pokonać bariery urzędnicze, w tym stawiane też przez kierownictwo wojska.

Szczególna rola przypadła organizacjom i stowarzyszeniom paramilitarnym, które winny uzupełniać i niekiedy zastępować wojsko w przygotowaniu rezerwistów, mających na wypadek wojny zwielokrotnić liczebność armii czasu pokoju. Nałożono na nie także zadanie prowadzenia edukacji obronnej społeczeństwa. Wówczas to zrodziła się myśl wystawienia samodzielnej Armii Rezerwowej, poniechana wobec krytycznej postawy kierownictwa państwa i wojska wobec tego pomysłu. Mimo to organizacje społeczne miały znaczący udział w zwiększaniu potencjału wojskowego kraju, stanowiąc ważne ogniwo systemu obronnego państwa. Na ich członków liczyło wojsko, opracowując warianty działań specjalnych, w tym dywersyjnych.

Monografia obejmuje lata 1921–1926, czyli pierwszy pokojowy okres funkcjonowania Wojska Polskiego. Jest to trzecia część zaplanowanej serii omawiającej całość dziejów Wojska Polskiego w okresie międzywojennym. Napisana w oparciu o badania archiwalne i inne źródłowe oraz najnowszą literaturę przyczynkarską. Praca weryfikuje wiele wcześniejszych ustaleń historiografii i stanowi najpełniejszą prezentację opisywanego okresy dziejów polskiej armii.

Polsko-litewskie konflikt graniczny po I wojnie światowej wymagał podjęcia zdecydowanych działań. Marszałek Józef Piłsudski zdecydował się na "siłowe" rozwiązanie problemu Wileńszczyzny. 

Książka obejmuje podłoże konfliktu polsko-litewskiego o Wileńszczyznę, próby zażegnania konfliktu drogą pokojową, akcję zajęcia Wilna, utworzenie i funkcjonowanie Litwy Środkowej, doprowadzenie do inkorporacji Wileńszczyzny decyzją Sejmu Wileńskiego oraz uznanie granicy z Litwą na forum międzynarodowym.

,, Jest to typowy warchoł i partyzant, lecz doskonały żołnierz, i umiejętny raczej ataman niż dowódca w europejskim stylu... Bije bolszewików w wielu wypadkach lepiej od sztabowych generałów[...]. Nie żałuje cudzego życia i cudzej krwi , zupełnie tak samo jak własnej. Dajcie mu być sobą, bo innym być nie potrafi".
Marszałek Józef Piłsudski

Wojna polsko-rosyjska 1919-1920 r. obfituje w wiele wydarzeń mogących stanowić temat licznych prac historycznych. Składają się na nie poszczególne kampanie, operacje czy bitwy. Wśród tych ostatnich godna wyeksponowania jest bitwa o Lwów. Co prawda los wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920 r. przesądzony został podczas bitwy na przedpolach Warszawy w sierpniu 1920 r., Ale przyczyniło się do tego powstrzymanie ofensywy 1 Armii Konnej Budionnego pod Lwowem w tym samym czasie załamało plan Stalina przerzutu rewolucji bolszewickiej na Bałkany.

Autorzy w 9. tomie dokumentów operacyjnych do wojny 1920 r. analizują genezę wojny, podkreślając, że Rosja sowiecka pozostała w swojej polityce kontynuatorem imperialnej carskiej Rosji. Uświadamiają celowość i dalekosiężność programu Józefa Piłsudskiego – stworzenie federacji krajów Europy Wschodniej zagrożonych sowieckim imperializmem.

Publikacja zamyka cykl trzech prac popularno-naukowych poświęconych walkom o przynależność wschodniej Małopolski i Lwowa, prowadzonych w latach 1918-1920. Przebieg wydarzeń został przedstawiony na tle zmagań toczonych na terenach Ukrainy Naddnieprzańskiej, Wołynia, Podola i wschodniej Małopolski. Autor podkreśla znaczenie, jakie odegrał Lwów w tych dramatycznych czasach.

Nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy rozbudowa Wojska Polskiego w latach trzydziestych była przedsięwzięciem udanym. Sugerowanie natomiast, że porażka w wojnie 1939 roku udowodniła bankructwo jej założeń, jest pozbawione sensu merytorycznego. Klęska była spowodowana przede wszystkim przez czynniki polityczne. Zresztą niemal wszystkie państwa europejskie uległy agresji, a armie tych nielicznych krajów, które się jej oparły, zwycięstwo poprzedziły pasmem klęsk. Równie lekkomyślne byłoby jednak stwierdzenie, że rozbudowa zakończyła się sukcesem. Argument jest jeden, za to ostateczny - gdyby rozbudowa była sukcesem, to agresja na Polskę zakończyłaby się porażką napastników. Czy gdyby wojna nie wybuchła w 1939 roku, a program rozbudowy Wojska Polskiego został zrealizowany - to polski potencjał obronny wzrósłby znacząco? Autor twierdzi, że tak - stalibyśmy się państwem suwerennym: zdolnym do obrony przed agresorem i mogącym aktywnie wpływać na politykę naszych sąsiadów. Ale sprawdzić prawidłowości tego twierdzenia już nie będziemy mogli.

Kolejne wydanie monografii o gabinecie chłopskiego przywódcy Wincentego Witosa - zdaniem wielu historyków - najważniejszym rządzie Drugiej Rzeczypospolitej, zostało znacznie zmienione (w tym sama struktura całego opracowania) i wzbogacone o liczne informacje prasowe z okresu II RP oraz o kilkadziesiąt najnowszych publikacji książkowych. Monografia zawiera obszerną bibliografię, liczącą ponad 1100 pozycji oraz ikonografię z wieloma niepublikowanymi - od ok. stu lat - fotografiami (ponad 100 pozycji, wraz z mapami).

Książka „Rozstrzelani za uratowanie kobiety” przedstawia niezwykłe okoliczności jedynej po II wojnie potyczki między żołnierzami Wojska Polskiego i Armii Sowieckiej. Doszło do niej w 1947 roku w obronie kobiety, którą mąż wydał czerwonoarmistom. Za jej uratowanie Polacy zapłacili wyrokami śmierci i długotrwałym więzieniem.

Książka oparta jest na unikalnych, przez dziesiątki lat utajnionych dokumentach, relacjach świadków oraz własnych, długotrwałych ustaleniach. Autor, znany dziennikarz śledczy, Krzysztof M. Kaźmierczak poświęcił kilkanaście lat na zbadanie zagadkowych okoliczności zbrojnego starcia. Prasowymi publikacjami doprowadził już do przywrócenia pamięci o bohaterach, a teraz do rąk Czytelników oddaje niezwykłą historię, która nadaje się na sensacyjny film. Jej tropy wiodą do PRL-owskich i sowieckich służb specjalnych.

„Rozstrzelani za uratowanie kobiety” to książka napisana „żywym” językiem – w konwencji reporterskiej. Zaciekawi nie tylko osoby, które interesują tajemnice historii. To publikacja o ludziach w sytuacjach skrajnych, prawdziwej solidarności, ale też o okrutnej, bezlitosnej zbrodni. Autor przedstawia w niej nie tylko bohaterów, którzy nie doczekali się rehabilitacji, ale też morderców, którzy nigdy nie ponieśli kary. Większość faktów przedstawionych w książce dotąd nie była znana, a niektóre wątki cały czas okrywa tajemnica. To historia, która nie pozostawia obojętnym nikogo, kto ją pozna.

Kolejne wydawnictwo Siedleckiego Klubu Kolekcjonerów. W albumie zreprodukowano dwieście pocztówek wydanych przez Siedlecki Klub Kolekcjonerów na przestrzeni ponad 9 lat z fotografii będących w prywatnych zbiorach rodzin przechowujących pamiątki po swoich przodkach uczestniczących w wydarzeniach okresu 1914-1939.

Czytelnik albumu pozna: ćwierć wieku historii Wojska Polskiego, garnizony II RP, szeroki przekrój formacji wojskowych, historię polskich okrętów Marynarki Wojennej, dzieje pociągów pancernych, rozwój polskiej artylerii, indywidualną i zespołową broń strzelecką, broń białą, motocykle używane w Wojsku Polskim, pojazdy kołowe i gąsienicowe, samoloty i szybowce, precyzyjnie opisane umundurowanie, różnorodność oporządzenia oraz sylwetki osób znanych w kraju i regionie.

Wojna o wszystko to prawdziwa historyczna epopeja odsłaniająca ważny etap w odbudowywaniu polskiej państwowości, którą zakłócił konflikt z komunistami. Na tle militarnych i politycznych zmagań nakreślono zbiorowy portret Polaków, którzy bez wahania poszli za swoim przywódcą Józefem Piłsudskim. Opisom działań wojennych towarzyszą relacje z codziennego żołnierskiego życia oraz informacje o stosunku społeczeństwa polskiego do całej kampanii. Nie pominięto również naszych sojuszników w tych zmaganiach, czyli - Ukraińców, Białorusinów, Rosjan, Amerykanów i Francuzów. Poruszono również kontrowersyjne tematy jak np. obozy dla jeńców sowieckich.

Z frontu litewsko-białoruskiego oficera sztabowego gen. Szeptyckiego i Sikorskiego do świeżo poślubionej żony.

Relacje przeplatane listami ze zdobycia Lidy, Wilna, bojów w obronie Brześcia Litewskiego, opinie o dowódcach i podkomendnych.

Bitwa nad Niemnem, rozpoczęta dnia 20 września, trwała nieomal bez przerw do dnia 18 października, tj. do chwili zawieszenia broni. Był to jeden nieprzerwany łańcuch bojów, prowadzonych z jedną konsekwentną myślą przewodnią Naczelnego Wodza, który świadomie łączy warunki operacyjne z postulatami politycznymi: bije wroga, wykreśla granice Ojczyzny i zmusza nieprzyjaciela do podpisania zawieszenia broni, jako wstępu do zawarcia pokoju.

W świetle późniejszych badań historycznych wykazać się może, że bitwę nad Niemnem należy uważać za dalszy ciąg ofensywy sierpniowej, która trwała od dnia 14 sierpnia do dnia 23 sierpnia.