Archiwum Mitrochina I KGB w Europie i na Zachodzie - Andrew Christopher, Mitrokhin Vasili

 
Książka ta, po sensacyjnym Archiwum Mitrochina II. KGB i świat (REBIS 2006), przedstawia wywiadowczą działalność Centrali w Europie Zachodniej i Środkowej oraz Ameryce Północnej. Opracowanie szczegółowych, autentycznych dokumentów archiwalnych KGB i demaskatorska pasja autorów doczekały się uznania:

„Tę historię złowrogich szpiegów, ich złożonego rzemiosła i wyrachowanych zdrad czyta się jak powieść z czasów <>”. „Time”

„…to jak do tej pory najbardziej szczegółowe i zawierające najwięcej informacji studium radzieckiej działalności wywiadowczej na świecie” Oleg Gordijewski, „Spectator”

„Godna podziwu współpraca Christophera Andrew i Wasilija Mitrochina zaowocowała naprawdę całościowym Gordon Brook-Sheperd, „The Times”

Książka Archiwum Mitrochina. KGB w Europie i na Zachodzie – oparta na archiwalnych dokumentach Centrali, skopiowanych przez byłego oficera KGB Wasilija Mitrochina i udostępnionych przez niego brytyjskiemu wywiadowi – wstrząsnęła Zachodem. Autorzy ujawniają szczegóły i rozmach działalności radzieckich służb specjalnych: próby penetracji najwyższych władz i instytucji państwowych w różnych krajach, sposoby werbowania agentów – m.in. kariery szpiega Romea i nielegałów – oraz inwencję w dyskredytowaniu przeciwników. Opisują spektakularne działania słynnych „Pięciu Wspaniałych” z Cambridge, szpiegów atomowych, a także kulisy stłumienia „praskiej wiosny” w 1968 roku oraz wprowadzenia stanu wojennego w Polsce w roku 1981.

Dwutomowe Archiwum Mitrochina to pierwsze pełne świadectwo zasięgu działania niegdyś najpotężniejszej tajnej organizacji świata.

Wasilij Mitrochin (1922–2004) był archiwistą w Pierwszym Zarządzie Głównym, sekcji wywiadu zagranicznego KGB. Odpowiadał za rozpoczętą w 1972 roku akcję przenoszenia zbiorów archiwalnych z Łubianki do nowej siedziby w Jasieniewie pod Moskwą. Zanim przeszedł na emeryturę w 1984 r., skopiował i ukrył na swojej daczy kilkadziesiąt tysięcy ściśle tajnych dokumentów wywiadowczych. W 1992 r. został wraz z rodziną i swoim „archiwum” przerzucony do Wielkiej Brytanii.