Tradycje, obyczaje, małe ojczyzny

Wspólne przedsięwzięcie niemieckiego wydawnictwa Suhrkamp i Wydawnictwa Czarne. Opowieść o „mówiących ruinach, przesuniętych granicach i niewidzialnych miastach” czyli o tych miejscach na mapie Europy, w których coś nieodwołalnie zmierza ku końcowi, zmienia się nie do poznania, podupada. O miejscach opuszczonych, zdradzonych, skazanych na wegetację, nikomu już niepotrzebnych. O miejscach niszczonych czasem przez człowieka, historię, naturę, czasem przez obojętność i zaniechanie. Książka-inwentarz znikającej Europy. Alternatywna historia oraz geografia naszego kontynentu, a zarazem esej z dziejów mentalności.

W dwudziestoleciu międzywojennym polska arystokracja uzyskała liczące się wpływy polityczne. Jej przedstawiciele zasiadali w ławach poselskich i senatorskich, wchodzili w skład kolejnych rządów. To z jej kręgów wywodzili się często dyplomaci Drugiej Rzeczypospolitej.

Przekonajmy się, jak toczyło się codzienne życie w najznakomitszych rezydencjach Potockich, Radziwiłłów, Branickich ? Łańcucie, Nieświeżu, Mankiewiczach i Wilanowie. Zajrzymy do pokoju dziecięcego, udamy się do jadalni, aby poznać zwyczaje związane ze spożywaniem posiłków w domach wielkich rodów. Następnie przejdziemy do sali balowej i dowiemy się, jaka etykieta obowiązywała podczas wystawnych przyjęć. Wybierzemy się również na łowy, aby podpatrzeć przedstawicieli arystokracji podczaj jednej z ulubionych rozrywek.

Publikacja zawiera 6 referatów wygłoszonych podczas sesji naukowej o tym samym tytule zorganizowanej w 2016 r., poprzedzonych wstępem dyrektora Andrzeja Matuszewicza. Publikacja przybliża nieznane fakty związane z ziemiaństwem, wskazując na niebagatelną jego rolę. Istotnym uzupełnieniem wydawnictwa są fotografie stanowiące swoiste dopełnienie tekstów.

W niniejszej książce autor skupia się na problematyce miast w średniowieczu. Dzieje miasta są tu pretekstem do ukazania środowiska kształtującego w przeszłości określoną zbiorowość społeczną i kulturową. Miasta stanowiące wspólnotę ludzi decydujących o swych działaniach utworzyły się w średniowieczu. Miasta nazwano zjawiskami przyspieszającymi bieg historii. To przyspieszenie widoczne jest zwłaszcza w dziejach Europy, rozumianej nie tylko jako niewielki kontynent, lecz przede wszystkim jako obszar szczególnej cywilizacji, nazwanej cywilizacją miast.

Autorzy pracy patrzą na miasto jako środowisko życia mieszkańców analizując ich aktywność z uwzględnieniem rytmów życia (dziennych, całodobowych, tygodniowych, miesięcznych, rocznych a nawet wieloletnich). Przyjmują, że nakładające się na siebie rytmy życia mieszkańców składają się na proces, który można nazwać życiem miasta i w którym, w zależności od stopnia zharmonizowania i zsynchronizowania podsystemów, może istnieć koegzystencja lub konflikty. Jest to ujecie oryginalne, niemające wyraźnego odzwierciedlenia w istniejącej literaturze przedmiotu, a przy tym nośne naukowo i wyraźne poznawczo.

Barwny obraz staropolskich obyczajów, ukazujący świat szlachty i magnaterii na szerokim tle, o czym świadczą tytuły poszczególnych rozdziałów: „Zamki i pałace”, „Dwory i dworki”, „Ubiory i splendory”, „Dom i świat”.

Dzięki temu pięknie i bogato ilustrowanemu wydaniu czytelnik może zajrzeć do siedzib magnaterii oraz zamożnego ziemiaństwa, podziwiać ich „ubiory i splendory", towarzyszyć im w życiu publicznym i rodzinnym, na co dzień i od święta, a także w podróżach po tak rozległej niegdyś Rzeczypospolitej oraz w wojażach do dalekich krajów.
Z życia polskiego... czerpano podobną otuchę, co z Trylogii Henryka Sienkiewicza. Pokrzepieniu serc służyły bowiem opisy wspaniałych siedzib, jak również rycerskich przewag dawnych Sarmatów. Rozbudzały nadzieję, że kiedyś, podobnie jak to już miało miejsce, Polacy wezmą górę nad sąsiadami, którzy najechali i podzielili ich ojczyznę. Łoziński przypomniał, że Polska nie tylko zawsze stanowiła integralną część Europy, lecz także zapisała piękne karty w dziejach jej kultury.

Obejrzyj film z recenzją prof. Janusza Tazbira

Jak wyglądało życie Polaków bez Polski w XIX w.,"Życie polskie w XIX wieku" to zbiór spostrzeżeń i opisów dotyczących zarówno sfery oficjalnej życia polskiego, jak i nieformalnej, a nawet intymnej. Tak obyczaje i reguły życia społecznego, jak i związane z nim sukcesy oraz porażki Polaków pod zaborami przedstawione zostały przez autora z błyskotliwością dziennikarza, uwagą naukowca i wdziękiem gawędziarza. Dzięki temu książka stanowi atrakcyjne źródło wiedzy o tamtym okresie zarówno pod względem merytorycznym, jak i literackim.

Przewodnim wątkiem VI tomu "Życia prywatnego Polaków w XIX wieku" jest zjawisko kulturowe mody. Zaprezentowano w nim szereg oryginalnych aspektów z zakresu mody, łączących się z wieloma dziedzinami życia społecznego na ziemiach polskich w dobie zaborów. Kwestie związane z modą zostały podjęte z różnych punktów widzenia: grupy społecznej, mikrohistorii, historii przypadku, zjawiska literackiego, historii codzienności, historii mentalności i kultury materialnej. W publikacji można odnaleźć szerokie spektrum zagadnień dotyczących mody na: poszukiwania archeologiczne, dobroczynność, sport, sposoby leczenia, zegary i zegarki, fotografię (także pośmiertną), artystów-malarzy, ale również na pielgrzymki do sanktuariów. Autorzy artykułów zbadali ponadto lansowane style ubioru i biżuterii oraz tematykę związaną z XIX-wiecznymi zasadami życia towarzyskiego.

Wypoczynek "u wdów". Kobiety z ziem polskich w dziewiętnastowiecznych kurortach

Nieudane zabiegi matrymonialne kawalerów starających się o rękę hrabianki Ludwiki Ostrowskiej

Rosjanie we dworach kresowych po powstaniu styczniowym. Matki-Polki a zaborcy

Edukacja kobiet w domach rekolekcyjnych dla dziewcząt i pań diecezji warmińskiej w 2. połowie XIX wieku

Obraz wielkopolskiej patriotki i działaczki politycznej Emilii Sczanieckiej

Kobiety jako strony procesów rozwodowych prowadzonych na podstawie Kodeksu Napoleona na ziemiach polskich

O kobiecie i dla kobiety. Ciąża, opieka okołoporodowa, macierzyństwo w świetle wybranych polskich poradników medycznych z XIX wieku

Aleksandra Piłsudska - feministka w cieniu wielkiego męża

Kobieta w małym mieście w świetle prasy piotrkowskiej z lat 1867-1914

Wkład Polek w rozwój myśli psychologicznej na przełomie XIX i XX wieku

Kałuża jako symbol małżeństwa z rozsądku. Historia Olimpii, bohaterki powieści J.I. Kraszewskiego "Serce i ręka"

Kobiety, uczestniczki, obserwatorki i spadkobierczynie powstania styczniowego

Kobiety witrażystki, działające na terenach ziem polskich

Mickiewiczowskie dziedzictwo. O roli dziewiętnastowiecznych wzorców kobiet

Gdy w 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, cały naród ogarnął nieopanowany entuzjazm. Te dwadzieścia lat do dzisiaj zachwyca rozmachem, przyciąga naszą uwagę, intryguje...

Autorka z pasją detektywa odkrywa mroczne karty przedwojennej Polski. Często dramatyczne, czasem również zabawne. To porywająca opowieść o obyczajowości półświatka, którą czyta się jak najlepszy kryminał.

Niby tak dużo już wiemy o życiu towarzyskim w XIX wieku, ale Agnieszka Lisak znów udowadnia, że pozory mylą. Zdziera puder z pięknych twarzyczek i zagląda pod spódnicę. Dokładnie tak, ale przy okazji zabiera czytelnika na pokazy iluzjonistów, by obejrzeli najnowsze osiągnięcia dziewiętnastowiecznej magii, na seanse spirytystyczne, na pokaz cudu natury w postaci braci syjamskich i baby z wąsami. Jest i strasznie, i śmiesznie. Bo taka już autorki natura, że lubi pośmiać się z przodków, a nieobecni jak zawsze nie mają racji. Jeszcze lepiej jednak, gdy można pośmiać się z nich razem z czytelnikiem.

Pokazy iluzjonistów, osiągnięcia XIX-wiecznej magii, seanse spirytystyczne, relacje damsko-męskie, rola kobiety, moda, bale i kulinaria - najwspanialsza podróż w czasie. Fascynująca Belle epoque!

Niby tak dużo już wiemy o życiu towarzyskim w XIX wieku, ale Agnieszka Lisak znów udowadnia, że pozory mylą. Zdziera puder z pięknych twarzyczek i zagląda pod spódnicę. Dokładnie tak, ale przy okazji zabiera czytelnika na pokazy iluzjonistów, by obejrzeli najnowsze osiągnięcia dziewiętnastowiecznej magii, na seanse spirytystyczne, na pokaz cudu natury w postaci braci syjamskich i baby z wąsami. Jest i strasznie, i śmiesznie. Bo taka już autorki natura, że lubi pośmiać się z przodków, a nieobecni jak zawsze nie mają racji. Jeszcze lepiej jednak, gdy można pośmiać się z nich razem z czytelnikiem.

Joseph Gies i Frances Gies prowadzą nas przez życie w średniowiecznej warowni, które zachwyca i zaskakuje. Oglądasz Grę o tron? Sprawdź, z czego skorzystał George R.R. Martin, tworząc zachwycający świat "Pieśni Lodu"i "Ognia".Odkryj postaci, które posłużyły mu do stworzenia bohaterów Gry o tron. Szukaj powiązań i krocz śladami mistrza. "Życie w średniowiecznym zamku" to lektura obowiązkowa dla miłośników historii.

Kraków przez kilkaset lat był jednym z najważniejszych miast w żydowskim świecie. To tutaj mieszkali najwybitniejsi żydowscy uczeni, tutaj ukształtowała się aszkenazyjska tożsamość – tożsamość Żydów Europy Środkowowschodniej. Polacy na ogół wiedzą dużo o mieszkających ongiś w Krakowie wybitnych nie-Żydach i znają związane z tym miastem nie-żydowskiej legendy, niewiele (albo zgoła nic) nie wiedza o mieszkających tutaj wybitnych Żydach i nie znają tutejszych żydowskich legend.

Żydzi są obecni w Europie od ponad tysiąca lat; byli kupcami na dworach władców frankońskich, stanowili część angielskiej i francuskiej społeczności do czasu wypędzeń w XIII i XIV w., zasiedlali miasta w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. Autor omawia również sytuację Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej, początki ich emancypacji, powstanie nowoczesnego antysemityzmu oraz narodziny syjonizmu.