PRL

„To nie jest jeszcze jedna książka o agentach! To opowieść o konsekwencjach ich dawnych uwikłań i roli jaką odegrali w budowie postkomunizmu. To także próba odpowiedzi na fundamentalne pytania: kto nie pozwolił im się przyznać i dlaczego antykomunizm jest w Polsce sierotą?”.

Sławomir Cenckiewicz

Lektura słownika to niesamowita podróż w przeszłość słusznie minioną. Hasła nie są suche i lakoniczne. Autor rozbudował je, ubarwił wspomnieniami i anegdotami.

Słownik to zwierciadło codziennego życia PRL, które zostało utrwalone w języku.

Kim był najbarwniejszy i najbardziej lubiany przywódca Polski Ludowej? Cudotwórcą, który wyzwolił Polaków z gomułkowskiej szarzyzny? Mężem stanu przyjmowanym i szanowanym zarówno na Kremlu, jak i w Białym Domu? Komunistycznym aparatczykiem i sprytnym koniunkturalistą, którego na stołek I sekretarza KC PZPR wywindował Leonid Breżniew? Człowiekiem, który chciał usypać polską wyspę w rejonie Antarktydy, poprawiać Wyspiańskiego oraz Wajdę i zapchać gębę rozwydrzonemu narodowi kiełbasą?

Jego biografia to wciągająca niczym thriller polityczny historia budowania legendy człowieka i całej dekady, która do dziś nazywana jest „epoką Gierka”.

Najbardziej antykomunistyczna, konserwatywna i reakcyjna z moich książek! Historia w trzech ulubionych przeze mnie odsłonach: dziejów Ludowego Wojska (nie)Polskiego, rewizji obowiązujących interpretacji losów Polski i tragedii Kościoła katolickiego w epoce Soborze Watykańskiego II. Nowe teksty spotykają się ze starymi, które zyskały walor nowości, bo przecież historia się nigdy nie starzeje. Ta opowieść jest na przekór prawie wszystkim, bo jest polemiczna i podąża za mackiewiczowską definicją prawdy, która "niczego nie zmienia i niczego nie przeinacza. Kto zabił muchę, ten zabił. Kto zabił człowieka, ten zabił. Jest idealnie obojętna, bo idealnie obiektywna".

Artykuły zawarte w zbiorze tworzą trzy grupy tematyczne: tragiczne losy ludzi przesiedlonych z Kresów na ziemie zachodnie i ich dawnych mieszkańców, opowieści o bohaterskich żołnierzach z AK, walczących z hitlerowskim okupantem, oraz sylwetki żołnierzy wyklętych, którzy stanęli do nierównego boju z sowieckimi "oswobodzicielami".

Książka niniejsza jest efektem studiów nad polską emigracją polityczną oraz działaniami władz PRL wobec wychodźstwa. Zamieszczone w tym tomie teksty podzielone zostały na cztery tematyczne grupy: „Wrogowie” Polski, Uciekinierzy, Wcielenia Cata i Jutrzenka wolności. Ich bohaterami są postaci powszechnie znane, ale także osoby szerzej nieznane, niemal całkowicie zapomniane.

W albumie zaprezentowano blisko 70 fotografii Warszawy z pierwszej powojennej dekady, zarówno te, które stały się już ikonami Warszawy, jak i zdjęcia, które nie były dotąd publikowane. Autorami są znakomici polscy fotoreporterzy, m.in. Jerzy Baranowski, Stanisław Dąbrowiecki, Karol Szczeciński, Zdzisław Wdowiński. Ich zdjęcia układają się w fascynującą opowieść o ludziach, mieszkańcach Warszawy - zbiorowy portret tych, którzy wrócili do swojego zburzonego miasta i tych, którzy zamieszkali tutaj po wojnie. Jedni i drudzy z zadziwiającą determinacją i witalnością nie tylko odgruzowywali i podnosili miasto z ruin, ale także odbudowywali swoje życie, starając się żyć "normalnie" w nienormalnych warunkach. Fotografie pochodzą ze zbiorów Polskiej Agencji Prasowej.

Morskie Oko, Dolina Pięciu Stawów, Giewont, Krupówki – cudowne widoki, czyste powietrze – Zakopane. Kto by pomyślał, że w nie tak przecież odległych czasach PRL miejscowość ta posiadała coś, czym nie mogło się pochwalić żadne inne miasto Polski – Ośrodek Wypoczynkowy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wybudowany w Dolinie Syrokiej Wody stanowił ostoję dla zszarganych nerwów kolejnych ministrów, generałów, konsulów a nawet premierów, którzy odpoczywali wśród dzikiej natury Tatrzańskiego Parku Narodowego otoczeni luksusem i splendorem nienagannie urządzonych wnętrz. Ośrodek Zero, bo tak był nazywany w wąskim kręgu wtajemniczonych, i jego kierownik Zdzisław Groch, byli świadkami wielu wydarzeń, które nie mogły ujrzeć światła dziennego. To, co działo się w ośrodku, na zawsze w nim zostawało.

"Przetrwałam" to piętnaście intymnych historii z Archiwum Historii Mówionej Domu Spotkań z Historią i Ośrodka KARTA - największego w Polsce zbioru biograficznych relacji świadków historii XX wieku. Książka ilustrowana jest nieprezentowanymi dotąd szerokiej publiczności fotografiami przedstawiającymi więźniarki obozów koncentracyjnych i łagrów. Publikacji towarzyszy płyta, która umożliwia kontakt z materiałem źródłowym.

W stalinowskiej Polsce było całkiem sporo „sąsiadów” żydowskiego pochodzenia – „pracowników” Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, sędziów, prokuratorów, komendantów więzień i obozów pracy, ministrów, wysokich urzędów i zwykłych „śledzi”, katujących ludzi podczas trwających miesiącami przesłuchań. Żyli przeważnie w dużo lepszych warunkach niż Polacy – w enklawach ocalałych z wojennej pożogi, z których bardzo często wcześniej wyrzucano prawowitych właścicieli. Wracali często do domów, zmywali krew z rąk, często dosłownie i byli „sąsiadami”, spacerującymi w niedzielę do pobliskiego parku. Większość z nich nie odpowiada za swoje zbrodnie nawet w sposób symboliczny. Część z nich do dzisiaj śmieje się w twarz dawnym ofiarom. O tych sąsiadach-oprawcach narodu polskiego żydowskiego pochodzenia nie wolno nigdy zapomnieć. Zwłaszcza że ani oni sami, ani „autorytety”, ani państwo Izraelskie, które tak domaga się przepraszania „za Jedwabne”, za nich Polaków nigdy nie przeprosili. Niniejsza publikacja jest przypomnieniem sylwetek zaledwie kilku takich sąsiadów.

Drugi tom „trylogii” Sławomira Cenckiewicza.

Kiszczak, Czempiński, Petelicki, Michnik, Iwulski, Jaruzelski, Gawor, Mazowiecki, Lichocki, Komorowski, Tobiasz, Kuroń, Dukaczewski, Sienkiewicz, Tusk… A także nielegałowie, porywanie dzieci przez służby PRL, spisek w Magdalence, lustracja Trybunału Konstytucyjnego, przewerbowanie SB do CIA, FOZZ, WSI, UOP, „afera marszałkowa”, przejmowanie spadków, bezpieka w urzędzie Miasta st. Warszawy, genderyzm historyczny…

Autor jest niewątpliwie najpoważniejszym autorytetem w badaniu dziejów zakonów w Polsce po II wojnie światowej. Jego praca zasługuje na miano kompendium, bez którego nie będzie się mógł obyć nikt, kto zechce pisać o czasach powojennych w Polsce.