I wojna światowa

Album przywraca pamięć o milionach uchodźców i ofiarach gigantycznych zmagań, które naznaczyły tę część Europy. Autor przypomina całą historię ważnej dla Polaków wojny, choć nie była to polska wojna – to fragment wspólnej historii kilkunastu narodów.

Publikacja nie jest jedynie zbiorem suchych faktów historycznych, okraszonych przypadkową ikonografią. Oddaliśmy głos świadkom epoki, a setki niepublikowanych fotografii przybliżają czasy, w których śmierć milionów ludzi mieszała się z nadzieją na lepsze – lub chociaż inne – Jutro.

"Akcja Epopei obejmuje swym zakresem najbardziej dramatyczny nie tylko dla Polaków na Wołyniu, ale także dla wszystkich mieszkańców Europy okres pierwszej połowy XX wieku. [...] W części pierwszej autorkę interesuje zwłaszcza moment wybijania się Polski na niepodległość. Czytelnikowi więc dana tu jest np. okazja współuczestniczenia wraz z bohaterami powieści w tworzeniu się legionów Piłsudskiego i w bitwach prowadzonych z ich udziałem. Główne momenty bojowego szlaku legionistów zapadają w pamięć i wyjaśniają genezę zrodzonej później legendy ich bohaterstwa. [...] W świetle tych zapisów wywalczona na wszystkich frontach tej wojny przez ofiarę krwi i braterstwo polskiego żołnierza. Dużo miejsca w części drugiej wypełnia ukazanie dramatycznych losów mieszkańców Wołynia i Polski podczas II wojny światowej. Wraz z bohaterami powieści przeżywamy całe okrucieństwo tej wojny, a zwłaszcza niezwykle tragiczne losy mieszkańców Wołynia. Czytelnik ma okazję na podstawie rzeczywistych przeżyć bohaterów, poznać od środka prawdę o mordach ukraińskich. Warto zaznaczyć, że ich historia przedstawiona została w powieści obiektywnie i bez cienia rewanżyzmu." 

Publikacja zawiera bogaty zbiór niepublikowanych dotąd i w znaczniej części nigdy niewystawianych rysunków i akwarel drohobyczanina Feliksa Lachowicza (1884-1941), powstałych podczas pobytu artysty na Syberii w latach 1914-1920, a obecnie znajdujących się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.

Solidne opracowanie tekstowe uwzględniające między innymi biogram artysty oraz omówienie jego twórczości doskonale uzupełnia ten cenny zbiór rysunków. Projekt został zainicjowany i jest gorąco popierany przez Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Drohobyckiej.

Podczas I wojny światowej działania operacyjne prowadzone były zarówno na powierzchni ziemi, jak i pod nią. Podkopy stały się sposobem na uniknięcie ognia karabinów maszynowych i ominięcie zasieków, a podziemne schrony zapewniały osłonę przed pociskami artyleryjskimi. W tunelach drążonych pod pozycjami wroga umieszczano ładunki wybuchowe, których eksplozje powodowały znaczne straty i wzbudzały panikę w szeregach. Autor z wojskowego punktu widzenia ocenia skuteczność tych sposobów prowadzenia wojny, które zostały uznane za racjonalne rozwiązanie problemu impasu na froncie. W popularnonaukowy tok relacji zostały wplecione osobiste wspomnienia uczestników walk; świadectwa tego, że – mimo zastosowania technologii jako podstawy podziemnej wojny – równie ważne były ludzkie umiejętności, męstwo i wytrwałość.

Historia Legionów Polskich jest mało znana, przekazy o nich, pokutujące w naszym społeczeństwie, zazwyczaj nie odpowiadają prawdzie. Stały się one klasycznymi mitami, mającymi się nijak do prawdy historycznej.

Niniejsza książka nie ma owych legionowych mitów obalać, gdyż z mitami narodowymi się nie walczy. Każda tego typu próba z góry skazana jest na klęskę. Tym bardziej że Józef Piłsudski ma dla Polski określone zasługi, których nikt pozbawić go nie może.

Ambicją tej publikacji jest ukazanie całej złożoności i wielobarwności ruchu legionowego z jego różnorodnymi korzeniami. Zaczyna się nie od wymarszu Pierwszej Kadrowej, ale od działalności Organizacji Bojowej PPS. Autor omawia działalność Związku Walki Czynnej, a następnie Związku Strzeleckiego. Przybliża proces kształtowania się związanego z nimi obozu politycznego, funkcjonującego w Galicji.

Znamienity pamiętnik z czasów Powstania Wielkopolskiego.

I to pamiętnik nie byle kogo, bo jednego z liderów powstania w północnej części kraju – nie tylko Wielkopolski, bo zakusy Jacobsona sięgały znacznie dalej.

Dr Wojciech Jacobson podzielił całość swoich wspomnień na cztery części. W pierwszej ukazał swoje ostatnie tygodnie w szeregach wojsk niemieckich jesienią 1918 roku, panujące wówczas nastroje oraz sytuację Polaków w jej szeregach. Druga część obejmuje udział autora w Powstaniu Wielkopolskim na terenie Gniezna oraz północnej Wielkopolski. Część trzecia traktuje o udziale autora w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920. Ostatnia, czwarta, stanowi swego rodzaju załącznik i dotyczy różnych zagadnień z okresu Powstania Wielkopolskiego, takich jak: działania kontrwywiadowcze, zdobycie pociągu pancernego pod Rynarzewem, relacje z gnieźnieńską Strażą Ludową czy stosunek kolonistów niemieckich do powstania.
– z opracowania dra Bartosza Kruszyńskiego