Wobec króla i Rzeczpospolitej Magnateria w XVI-XVIII - Jerzy Urwanowicz

Fascynująca opowieść o codziennym życiu polskiej arystokracji w XIX i XX wieku aż do końca lat międzywojennych.

Arystokracja, niegdyś szczególnie uprzywilejowana warstwa polskiego społeczeństwa, zawsze budziła powszechne zainteresowanie. Szczyciła się kultywowaniem dobrych obyczajów i wielowiekowych rodowych tradycji. Arystokratyczne pochodzenie dla jednych było zaszczytne i nobilitujące – bajeczne fortuny, międzynarodowe koligacje, wystawne życie, przynależność do elity; dla drugich stanowiło brzemię – obowiązki wobec własnego rodu i kraju, konwenanse, ograniczenia…

Ród Chreptowiczów herbu Odrowąż. Dobra i kariery Chreptowiczów w Wielkim Księstwie Litewskim w XV-XVIII wieku

Książka opowiada historię litewsko-ruskiego rodu Chreptowiczów, który w swoich dziejach przeżywał fazy świetności i degradacji. Autor przybliża mechanizmy kariery w dawnej Rzeczypospolitej, pokazuje jakie czynniki decydowały o awansie społecznym szlachty w XV-XVIII w., kładzie nacisk na badanie zajmowanych urzędów, posiadłości ziemskich oraz koligacji, a więc trzech podstawowych sprawdzianów pozycji społecznej. Badając majątki Chreptowiczów ukazuje zarysy dziejów poszczególnych kompleksów majątkowych, miast i wsi należących do rodziny. Zwraca uwagę na istotny aspekt przynależności religijnej rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego i w tym kontekście pokazuje ewolucję i przemiany, jakie następowały w rodzie w istotnych momentach dziejowych, takich jak unia brzeska, reformacja, kontrreformacja.

Rozwój gospodarczy i towarzyszące mu zmiany społeczne mają zawsze charakter dynamiczny. Przemiany zachodzące nawet w nieodległych od siebie regionach na skutek oddziaływania tych samych czynników mogą jednak zmierzać odmiennych kierunkach czy też postępować w innym tempie. Możemy obserwować to zarówno w skali mikro, jak i makro, niezależnie od tego, czy rozpatrujemy przemiany w demografii, strukturze własności ziemskiej, rozwoju ośrodków miejskich, udziału majątków folwarcznych w areale ziemi uprawnej, struktury produkcji zbożowej, czy też pojawiających się różnicach w cenach i płacach.

Jerzy Topolski wybitny polski historyk, autor kilkudziesięciu cenionych książek, ukazuje nie tylko Rzeczpospolitą na tle meandrów europejskiej polityki, ale także wprowadza w świat gospodarki, przemian w kulturze i obyczajach, nie stroniąc od ciekawostek i nieznanych faktów. Rzeczpospolita Obojga Narodów jest panoramą historii Polski w trzech wiekach jej wielkości, upadku i próbach naprawy.