Stalinowski terror - Wadim Kożynow

Sylwia Frołow udanie prowadzi nas przez fascynujące i dramatyczne dzieje Rosji carskiej i sowieckiej, korzystając z autorskiego zestawu kluczowych postaci. Czyni to w sposób niebanalny i niewymuszony. Zadziwia znajomością źródeł i Rosji. Prowokuje do dyskusji, a całość czyta się znakomicie.

Autor bada słabe i mocne strony oraz wewnętrzne sprzeczności jednego z największych supermocarstw XX wieku. Analizuje także rolę władzy i jej legitymizację w radzieckiej polityce. Historię Związku Radzieckiego, który na początku lat siedemdziesiątych osiągnął apogeum swojego rozwoju, wzbogacają liczne relacje autora z pobytu w tym kraju oraz ciekawe anegdoty.

Wielkie dzieło o budowie imperium sowieckiego przez bolszewików i ich wysiłkach rozszerzenia rewolucji komunistycznej na inne kraje. Autor wykracza poza czysto polityczne dzieje walki o władzę, z rozmachem opisując chaos i dramat wojny domowej, ogrom ludzkiej tragedii, a także politykę kulturalną bolszewików.

Rosja bolszewików jest trzecią częścią znakomitej trylogii poświęconej historii Rosji, obok Rosji carów i Rewolucji rosyjskiej.

Wydana w Moskwie w 2011 r. książka Nikity Pietrowa dotycząca zmian ustrojowych i terytorialnych, które zachodziły w Europie Środkowej w latach 1945-53 jest już dostępna w Polsce!

Nakładem wydawnictwa Demart ukazała się właśnie publikacja Nowy ład Stalina. Sowietyzacja Europy 1945-1953 opisująca skutki uzgodnień zawartych przed końcem II wojny światowej przez Stalina z koalicjantami zachodnimi. Najogólniej rzecz ujmując pokazuje ona mechanizmy wprowadzania i umacniania sowieckiej strefy wpływów w tzw. demoludach, krajach wepchniętych do bloku socjalistycznego.

Operację, o której opowiada ten reportaż, nazwano w kręgach władzy poprawianiem granicy. W 1951 roku na życzenie Stalina Polska zrzekła się części terenów nadbużańskich, otrzymując w zamian fragment Bieszczadów. W wyniku polsko-sowieckiej umowy przymusowo przesiedlono kilkadziesiąt tysięcy ludzi – Polaków i Ukraińców związanych od pokoleń ze swoją ziemią. Pierwsi zamienili równiny na góry, drudzy – góry na bezkresne stepy. Jednych rzucono do zapadłych krytych strzechą chat, innym kazano budować lepianki. Polaków i Ukraińców połączył wspólny wysiedleńczy los.

Po zabójstwie Siergieja Kirowa w dniu 1 grudnia 1934 r. drugi sekretarz Ambasady RP w Moskwie Antoni Kałuski, obserwując represje, które po tym nastąpiły, napisał: "Od dziesięciu dni żyjemy tutaj w oparach krwi bezmyślnie przelewanej". W Związku Sowieckim rozpoczynał się kolejny krwawy etap - czystek i terroru. Przez następne cztery lata - zwłaszcza w okresie jeżowszczyzny - "opary krwi" będą się unosiły na sowieckim krajobrazie bez przerwy. Jednak Kałuski w momencie pisania tych słów błędnie założył, że jest to "krew bezmyślnie przelewana". Otóż zarówno samo zabójstwo, jak i to wszystko, co się działo później, miało swój cel - posłużyło rozprawieniu się przez Stalina z każdym, kto mógłby mu zagrozić, zwłaszcza podczas możliwej wojny ze światem kapitalistycznym...

Wybór relacji zebranych przez Referat Historyczny i Biuro Dokumentów II Korpusu obejmuje wszystkie główne rodzaje represji stosowane wobec polskich obywateli w Związku Sowieckim.

Świadkowie opisują warunki masowych deportacji, aresztowań, przesłuchań i tortur, a także to czego doświadczyli w miejscu zesłania lub odbywania prac przymusowych – w łagrach i specposiołkach rozsianych po terenie całego sowieckiego imperium.

Osobiste relacje, wspomnienia, świadectwa stanowią fascynujący zapis konfrontacji polskich obywateli ze stalinowskim, totalitarnym reżimem od 17 września 1939 r. aż po utworzenie Armii Andersa w 1941 r.

Książka popularnonaukowa o losach Polaków w Związku Sowieckim w okresie od rewolucji październikowej 1917 roku do tzw. operacji polskiej NKWD przeprowadzonej w latach 1937-1938 przez państwo Stalina w ramach Wielkiego Terroru. Autorka przedstawia kolejne etapy szykanowania i eksterminacji rzeczywistych i domniemanych wrogów nowego ustroju, dzieje różnych środowisk społecznych i zawodowych, m.in. ziemian, chłopów i duchowieństwa, obficie cytując świadectwa uczestników wydarzeń, a także dokumenty archiwalne (publikowane w Rosji, a ostatnio przez IPN) oraz materiały z ówczesnej prasy. Poszczególne partie tekstu ilustrowane są zdjęciami katów i ofiar, miejsc pamięci o popełnionych masowych zbrodniach, reprodukcjami plakatów propagandowych, rozkazów i artykułów. Książka zawiera indeks osób i indeks miejscowości.